Orteza na bark – rodzaje i wskazania. Po co ją nosić?
Orteza na bark to rodzaj stabilizatora ortopedycznego, zadaniem którego jest unieruchomienie i odciążenie stawu barkowego. Wykorzystuje się ją podczas leczenia urazów, ale i rekonwalescencji po kontuzji czy operacji. Jej zadaniem jest stabilizacja chorego barku w pozycji anatomicznej, odciążenie okolicznych tkanek oraz korygowanie pozycji ciała. Jakie są rodzaje ortez? Jak ją założyć?
1. Co to jest orteza na bark?
Orteza na bark, znana także jako stabilizator barku, to rodzaj sprzętu rehabilitacyjnego, zadaniem którego jest całkowite lub częściowe unieruchomienie stawu barkowego oraz zabezpieczenie go. Orteza stabilizuje bark, ale również odciąża uszkodzone bądź nadwyrężone tkanki stawowe i okalające staw, a także kontuzjowane kości, stawy i mięśnie.
Poprzez odpowiednie ustawienie kończyny górnej w stosunku do tułowia orteza barkowa ogranicza ryzyko postępu uszkodzenia tkanek, niweluje także dolegliwości bólowe. Pozwala na utrzymanie właściwej pozycji tak stawu barkowego, jak i ciała.
2. Rodzaje ortez na bark
Stabilizator na bark najczęściej jest wykonany jest z lekkich i komfortowych materiałów oraz elastycznych tworzyw, które dopasowują się do anatomicznego kształtu ciała. Ogranicza niepożądane ruchy stawu, ale pozwala na podstawową aktywność fizyczną.
Z uwagi na konstrukcję ortezy barkowej, dzieli się na sztywne, półsztywne i miękkie. Ze względu na pełnione funkcje, wyróżnia się ortezy barkowe kompresyjne, stabilizujące, kompensacyjne i korekcyjne.
Wśród ortez wyróżnia się również ortezy barkowe działające na zasadzie ortezy na bark i ramię oraz ortezy odwodzącej staw barkowy (temblak i kamizelka ortopedyczna, kapa barkowa i szyna odwodząca, orteza Dessault, kamizelka Dessault). Wszystkie ortezy barkowe dostępne są w wielu rozmiarach.
Stosuje się także ortezy profilaktyczne, które pozwalają uchronić staw przed powstawaniem kontuzji na przykład podczas treningu.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
3. Wskazania do noszenia ortezy na bark
Obręcz kończyny górnej, obręcz barkowa człowieka (łac. cingulum membri superioris) to struktura kostna będąca punktem podparcia dla mięśni kończyn górnych. Ponieważ to jeden z najbardziej ruchomych stawów w ciele człowieka, często ulega urazom, podczas których dochodzi do uszkodzeń więzadeł i ścięgien.
Ortezy barkowe wykorzystuje się w różnych sytuacjach. Wskazaniem jest:
- kontuzja: złamany lub wybity bark, stłuczony czy zwichnięty bark, naderwanie i zerwanie mięśni oraz więzadeł barku i inne urazy mechaniczne. Orteza sprawdza się jako unieruchomienie przy złamaniach w obrębie kości ramiennej, także łopatki i obojczyka,
- przeciążenie mięśni, nadwyrężenie więzadeł,
- rehabilitacja pooperacyjna po zabiegach chirurgicznych (ortezy są lżejsze i wygodniejsze od gipsu, umożliwiają też higienę). To na przykład artroskopia, rekonstrukcja głowy kości ramiennej czy rekonstrukcja torebkowo-obrąbkowej.
- choroba zwyrodnieniowa w obrębie stawu,
- porażenia i bezwładność kończyny górnej w przypadku porażeń wiotkich o nieznanej etiologii,
- zespoły bólowe,
- stany zapalne w obrębie stawu barkowego,
- nawykowe zwichnięcia stawu ramiennego, w bezwładności kończyny górnej.
Orteza barkowa wykorzystywana profilaktycznie przez sportowców w czasie przeciążających fizycznie treningów zapobiega niepożądanym wychyleniom stawu barkowego oraz nadwyrężeniu barku, a także utrzymuje staw w odpowiedniej pozycji i zapobiega.
4. Gdzie kupić ortezę na bark?
W zależności od przyczyny i stopnia uszkodzenia barku wykorzystuje się różnorodne ortezy, które można kupić w sklepach ze sprzętem rehabilitacyjnym. Co ważne, jej doborem powinien nadzorować ortopeda lub fizjoterapeuta. Nie należy stabilizatora kupować samodzielnie, na podstawie przypuszczeń.
Cena stabilizatora barku wynosi od 100 do ponad 300 zł, przy czym koszt zakupy wielu ortez refunduje NFZ. Aby skorzystać z dopłaty, niezbędny jest odpowiedni wniosek uzupełniany przez lekarza specjalistę.
5. Jak założyć ortezę na bark i ramię?
Zakładanie ortezy na bark nie jest to trudne, ponieważ stabilizator posiada regulowane zaciski i rzepy. W zależności od modelu zakłada się ją na chorym stawie, czasem taśmy mocujące prowadzi się pod ramię zdrowej kończyny. Co jest ważne? Regulowane paski powinny być takiej długości, by po zapięciu orteza dobrze przylegała do ciała.
Orteza barkowa musi mieć odpowiednio dobrany rozmiar. Kluczowe jest dopasowanie obwodu do klatki piersiowej i rozmiaru w pasie. Stabilizator należy stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub fizjoterapeuty.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.