Osteokalcyna - charakterystyka, wskazania do badania, wykonanie badania, normy

Osteokalcyna to zbudowane z 49 aminokwasów białko niekolagenowe, tworzące tkankę kostną oraz zębinę. Znana jest także jako białko kości zawierające kwas gamma–karboksyglutaminowy (BGLAP ). Białko to jest produkowane przez osteoblasty, odontoblasty i chondrocyty. Jej działanie to wpływ na metabolizm kości, mineralizacja kości, a także stymulacja wydzielania insuliny i adiponektyny. Zauważono także jej działanie na płodność mężczyzn. Nadmiar osteokalcyny występuje w chorobach kości, takich jak osteoporoza, choroba Pageta, nowotwory kości.

1. Osteokalcyna - charakterystyka

Osteokalcyna wskazuje na aktywność osteoblastów. U ludzi kodowany jest odpowiedni BGLAP gen. Białko może być wykorzystywane w diagnostyce jako czuły marker obrotu kostnego oraz marker kościotworzenia. To niekolagenowe białko wytwarzane jest przez osteoblasty, odontoblasty i tworzy tkankę kostną oraz zębinę. Jej główną funkcją jest formowanie kości (kościotwórcza regulacja metaboliczna). Stymuluje mineralizację kości i homeostazę jonów wapniowych.

Oprócz wpływu na kości osteokalcyna działa także na inne struktury naszego organizmu. Osteokalcyna działa jak hormon - pobudza komórki beta wysp Langerhansa do wydzielania insuliny i jednocześnie, w tym samym czasie, pobudza komórki tłuszczowe do uwalniania adiponektyny, której funkcją jest zwiększanie wrażliwości komórek na działanie insuliny. Obecnie prowadzone są badania wykazujące jej wpływ na płodność mężczyzn.

Wykazano bowiem, że osteokalcyna zwiększa wytwarzanie hormonu męskiego – testosteronu. Potwierdzenie takiego działania pozwoliłoby na zastosowanie jej w terapii leczenia niepłodności u mężczyzn.

2. Osteokalcyna - wskazania do badania

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Dlaczego warto robić screening?"

Badanie osteokalcyny stosowane jest w celu rozpoznania i monitorowania metabolicznych chorób kości (np. choroba Pageta, adynamiczna choroba kości), osteoporozy (np. u kobiet po menopauzie), zwiększonego obrotu kostnego (np. nadczynność przytarczyc, hiperkalcemia, nadczynność tarczycy) oraz innych zaburzeń układu kostnego, takich jak poważne złamania, deformacje, zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej. Osteokalcyna jest to marker kościotworzenia, szczególnie u osób, u których występuje osteodystrofia nerkowa.

3. Osteokalcyna - wykonanie badania

Do badania osteokalcyny pobiera się krew z żyły łokciowej. Badanie wykonuje się w surowicy krwi. Badany musi być na czczo przynajmniej 8 godzin przed pobraniem próbki. Wyniki można odebrać już na drugi dzień. Badanie zazwyczaj jest powtarzane. Jeden nieprawidłowy wynik nie musi świadczyć o chorobie.

Koszt badania oksteokalcyny wynosi 39 zł.

4. Osteokalcyna - normy

U kobiet norma osteokalcyny wynosi 5,6 - 6,3 ng/ml, a u mężczyzn 6,3 - 7,3 ng/ml. Fizjologicznie ok. 15% całkowitej osteokalcyny znajduje się w surowicy krwi, która nie została zaabsorbowana w kościach.

4.1. Podwyższony poziom osteokalcyny

Wynik powyżej normy może świadczyć o:

• pierwotnych nowotworach kości;
• przerzutach nowotworów do kości;
• chorobie Pageta;
• nadczynności przytarczyc;
• osteoporozie;
• krzywicy;
• osteomalacji.

4.2. Obniżony poziom osteokalcyny

Wynik poniżej normy może wskazywać na:

• niedoczynność przytarczyc;
• niedoczynność tarczycy;
• niewydolność wątroby.

Osteokalcyna będąc markerem stanu tworzenia się kości, stosowana jest do rozpoznania chorób kości. Badanie poziomu osteoklacyny powinno być wykonywane u osób z nowotworami złośliwymi, u których pojawiają się przerzuty. Pomocne jest także u osób starszych, gdzie choroby kości występują dużo częściej.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.