Osteoporoza u kobiet - czynniki ryzyka i profilaktyka osteoporozy u kobiet
Osteoporoza to choroba, która atakuje głównie kobiety po menopauzie. Według danych statystycznych nawet co druga kobieta po 50 doświadcza złamania kości z powodu osteoporozy. Dla porównania, tego typu złamania występują u co ósmego mężczyzny. Do złamań dochodzi, ponieważ osteoporoza powoduje osłabienie kości i zwiększa ich kruchość. W rezultacie nawet niewielki uraz może spowodować pęknięcie kości. Objawy utraty masy kostnej to: ból pleców, tkliwość, zmniejszenie wzrostu oraz lekkie przygarbienie w górnej części pleców.
1. Czynniki ryzyka osteoporozy u kobiet
W miarę jak kobiety starzeją się, zmniejsza się u nich poziom estrogenu i wzrasta ryzyko osteoporozy. Kobiety, które w wieku rozrodczym stosowały tabletki antykoncepcyjne mogą być w mniejszym stopniu narażone na osteoporozę w późniejszym okresie życia. Wiele wskazuje na to, że działanie to jest związane z obecnością estrogenu w wielu typach pigułek antykoncepcyjnych. Terapia zastępcza estrogenem chroni bowiem kobiety przed utratą masy kostnej.
Do czynników zwiększających ryzyko osteoporozy u kobiet należą:
- menopauza – zmniejszenie produkcji estrogenu przez jajniki wyraźnie zwiększa ryzyko utraty masy kostnej,
- usunięcie jajników – zabieg przyspiesza osłabienie kości, ale dzięki terapii zastępczej estrogenem można zahamować ten proces,
- zbyt małe spożycie wapnia przez całe życie – niedobór wapnia zwiększa ryzyko utraty masy kostnej, ponieważ wapń jest jednym z głównym składników kości,
- przynależność do rasy białej lub pochodzenie azjatyckie,
- siedzący tryb życia,
- delikatna budowa ciała – kobiety o szczupłej sylwetce doświadczają większej utraty masy kostnej,
- przebyte zaburzenia odżywiania,
- przypadki osteoporozy w rodzinie,
- przyjmowanie niektórych leków (diuretyków, steroidów i leków przeciwkonwulsyjnych),
- palenie papierosów,
- spożywanie alkoholu.
2. Profilaktyka osteoporozy u kobiet
Zastąpienie utraconej masy kostnej jest trudne, dlatego tak ważne jest zapobieganie osłabieniu kości. Systematyczne ćwiczenia i zdrowe odżywianie w młodości zmniejszają ryzyko zachorowania na osteoporozę. Nigdy nie jest jednak za późno na profilaktykę tej choroby. Wysiłek fizyczny przed menopauzą zwiększa masę kostną i pomaga zredukować ryzyko jej utraty po przekwitaniu. Siła kości rośnie dzięki regularnym ćwiczeniom takim jak chodzenie, niezbyt forsowny aerobik lub tenis. W profilaktyce osteoporozy ważne jest również spożywanie właściwej ilości wapnia. Doskonałe źródło tego minerału to: nabiał, zielone liściaste warzywa, orzechy i owoce morza. Warto uświadomić sobie, że większość kobiet przyjmuje zaledwie połowę zalecanej dawki wapnia dziennie. W takiej sytuacji warto sięgnąć po suplementy diety z wapniem. Aby organizm wchłaniał wapń, konieczna jest witamina D. Znajduje się ona między innymi w mleku wzbogaconym o tę witaminę. Witamina D jest uzyskiwana również w wyniku przebywania na dworze w słoneczny dzień. Nawet 15 minut dziennie wystarczy, by organizm mógł wytworzyć i aktywować witaminę D.
Wapń jest ważnym składnikiem odżywczym przez całe życie kobiety, ale dzienne zapotrzebowanie na ten minerał różni się w poszczególnych grupach wiekowych. Dzieci w wieku 1-10 lat potrzebują 800 mg wapnia dziennie. Nastolatki powinny spożywać 1200-1500 mg wapnia każdego dnia. Kobiety w przedziale wiekowym 25-50 lat potrzebują 1000 mg wapnia dziennie przed menopauzą i 1500 mg wapnia po usunięciu jajników lub po przedwczesnej menopauzie. Natomiast kobiety powyżej 50 roku życia powinny dziennie przyjmować 1500 mg wapnia, jeśli nie stosują estrogenu, lub 1000 mg wapnia, jeśli przyjmują estrogen. Ciężarne i kobiety karmiące piersią powinny spożywać o 400 mg wapnia więcej.
Młode kobiety, które doświadczają objawów PMS mogą złagodzić uciążliwe dolegliwości, stosując się do zaleceń profilaktyki osteoporozy. Badania wykazały bowiem, że suplementy diety z wapniem mogą zmniejszać wszystkie symptomy PMS nawet o 50%. Również ćwiczenia są skuteczne w redukowaniu objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego.
Jeśli podejrzewasz, że znajdujesz się w grupie ryzyka osteoporozy, skonsultuj się z lekarzem. Aby ocenić stan twoich kości, lekarz może zalecić wykonanie badania gęstości kości. Jest to proste i bezbolesne badanie. Po potwierdzeniu diagnozy osteoporozy lekarz dobiera metodę leczenia do pacjenta.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.