Piegi - czym są, przyczyny, profilaktyka, usuwanie, domowe sposoby
Piegi to brązowe, niewielkie plamki, które mogą zdobić skórę twarzy, ramion lub pleców. Za bezpośrednią przyczynę ich powstawania uznaje się uwarunkowania genetyczne. Co warto wiedzieć o piegach? Czy istnieje jakiś sposób na pozbycie się ich?
1. Charakterystyka i przyczyny piegów
Piegi są zaburzeniem rozłożenia barwnika w skórze, które powstaje wskutek szybkiej syntezy melatoniny przez melanocyty. Przybierają postać niewielkich, brunatnych, jasnobrązowych lub czerwonawych plamek, pojawiających się głównie na nosie, policzkach, czole, ramionach i barkach. Piegi na ustach są niezwykle rzadko spotykanym zjawiskiem. Brązowe plamki zwykle mają podłoże genetyczne. Oznacza to, że możemy odziedziczyć je po rodzicach lub dziadkach.
Pojawienie się tego rodzaju plamek na skórze jest ściśle powiązane z kluczowym dla odcienia włosów czy koloru skóry czynnikiem genetycznym, genem o nazwie MC1-R. Gen ten znany również jako receptor hormonu stymulującego melanocyty, receptor peptydu aktywującego melaninę. MC1-R odpowiedzialny jest za kontrolowanie dwóch rodzajów wytwarzanej przez nasze ciało melaniny: ciemnobrązowej eumelininy oraz czerwono-żółtej felomelaniny. Brak aktywności tego genu skutkuje wzmożoną produkcją felomelaniny, jasną barwą włosów oraz predyspozycją do powstawania piegów.
Reasumując, na powstawanie ciemnych plamek bardziej narażone są osoby o jasnej karnacji i zielonych oczach. Na ulicach często spotkać możemy ludzi, którzy mają rude włosy i piegi. Charakterystyczne plamki na skórze nie występują na podeszwach stóp czy dłoniach. Piegi na ramionach, policzkach, nosie, a w przypadku niektórych piegi na całym ciele stają się znacznie mocniej widoczne na skutek opalania czy chodzenia w stroju kąpielowym.
1.1. Jak powstają piegi?
Charakterystyczne przebarwienia ciemnieją pod wpływem promieniowania słonecznego. Taka sytuacja jest spowodowana tym, że promieniowanie ultrafioletowe działa pobudzająco na melanocyty, przez co komórki produkujące w skórze naturalny barwnik, zaczynają wytwarzać go jeszcze więcej. Jest to mechanizm obronny organizmu na szkodliwe działanie światła ultrafioletowego. Dokładnie z tego samego powodu nasze ciało zyskuje ciemniejszą barwę, kiedy się opalamy.
2. Piegi na twarzy
Cera z piegami jednym kojarzy się z czymś wyjątkowym i niezwykle atrakcyjnym, dla drugich z kolei stanowi pewne źródło kompleksów. Piegi na twarzy uwarunkowane są naszymi genami, mają też ścisły związek z szybszym tempem syntezy melaniny przez melanocyty.
Osoby, które mają kompleks na punkcie charakterystycznych, brązowych plamek na nosie czy policzkach robią co mogą, aby się ich pozbyć. Poszukują w Internecie odpowiedzi na następujące pytania: „jak zamaskować piegi”, „jak zatuszować piegi” czy „jak zakryć piegi”. Do zakrycia brązowych plamek dobrze nadają się mocno kryjące podkłady oraz korektory w sztyftach lub w kompaktach.
Ci, którzy w pełni akceptują swoją naturę zwykle chcą jeszcze bardziej podkreślić swoje piegi na twarzy. Makijaż dla piegowatych, którzy nie chcą zakrywać plamek, uwzględnia użycie delikatnego podkładu, który posiada odcień pośredni między naturalnym kolorem skóry, a kolorem piegów. Nie należy zapominać o dokładnym wytuszowaniu rzęs oraz użyciu ciekawej pomadki. Doskonale sprawdzą się szminki w odcieniu burgundowym, czerwonym. Świetnym wyborem będzie także szminka w kolorze fuksji.
W codziennej pielęgnacji osoby piegowate nie powinny zapominać o stosowaniu kremów z wysoką ochroną przeciwsłoneczną SPF. Doskonale sprawdzą się blokery SPF 50. Zdaniem dermatologów filtr powinno się nakładać na skórę mniej więcej co dwie, trzy godziny.
3. Piegi na ciele
Piegi na ciele są brązowymi kropeczkami lub nieregularnymi plamkami. Największą tendencję do ich powstawania obserwuje się u osób posiadających bardzo jasny odcień skóry. Charakterystyczne plamki zaobserwować możemy nie tylko na twarzy niektórych osób, ale również na ich ramionach, plecach, ramionach. Nieco rzadziej plamki te występują na nogach.
Melanina jest substancją ochraniającą komórki przed szkodliwym wpływem promieniowania słonecznego. Piegi na ciele są więc pewnego rodzaju ochroną przed negatywnym wpływem promieniowania UV. Występowanie melaniny w ciele przeciwdziała tworzeniu się nowych komórek rakowych. Nie powinniśmy jednak sądzić, że osoby z piegami nie potrzebują ochrony przeciwsłonecznej. W ich przypadku szczególnie zaleca się stosowanie kremów, emulsji czy olejków z filtrami, ponieważ nadmierna ekspozycja na słońce sprzyja namnażaniu się piegów na ciele.
4. Piegi u dzieci
Piegi nie występują u niemowląt, tylko ujawniają się u małych dzieci lub w późniejszym wieku. Należy podkreślić, że nie występują one również u tych niemowlaków, u których skłonność do powstawania piegów jest ściśle związana z genami. Dlaczego? Ponieważ w pierwszym okresie życia dziecka organizm nie jest w stanie wyprodukować większej ilości melaniny. Mimo wszystko, rodzice powinni zadbać w należyty sposób o skórę maluszka i ochraniać ją przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych.
Wskazane jest stosowanie kremów SPF, które posiadają wysoki wskaźnik ochrony przeciwsłonecznej. Piegi u dziecka pojawiają się zazwyczaj około siódmego, ósmego roku życia, w przeciwieństwie do znamion czy pieprzyków. Te przebarwienia mogą występować u dziecka już od chwili narodzenia.
5. Piegi a słońce
Zwykłe piegi są małe, okrągłe i jasnobrązowe. Natomiast piegi powstałe na skutek przebywania na słońcu są zazwyczaj ciemniejsze, mają nieregularne brzegi i mogą być znacznie większego rozmiaru. Ten rodzaj piegów najczęściej występuje na górnej części pleców i na ramionach, czyli w miejscach, które są bardziej narażone na poparzenia. Kiedy się opalamy lub spacerujemy w słoneczny dzień piegi nasilają się, ponieważ promienie słoneczne pobudzają melanocyty do pracy.
Podczas ekspozycji na słońce nasze ciało broni się przed szkodliwym działaniem promieni UV i właśnie dlatego wytwarza więcej melaniny. Piegi po opalaniu stają się ciemniejsze i bardziej odcinają się od koloru skóry. Zimą są natomiast mniej widoczne. Ciekawostką jest fakt, że tak zwane „plamy wątrobowe”, widoczne u wielu osób w dojrzałym wieku, w rzeczywistości są piegami.
6. Profilaktyka piegów
Osoby ze skłonnością do piegów są bardziej narażone na poparzenia słoneczne i występowanie nowotworu kolczystokomórkowego, a także podstawnokomórkowego skóry. Piegi mogą być też jednym z objawów choroby, na przykład zespołu Peutza-Jeghersa.
Mimo iż skłonność do piegów jest dziedziczna, nie oznacza to, że nie można im zapobiegać. Profilaktyka piegów nie jest skomplikowana, wystarczy pamiętać o kilku zasadach:
- W lecie w godzinach od 10 do 16 unikaj przebywania na dworze, w tym czasie słońce świeci najmocniej.
- Chroń twarz i głowę poprzez noszenie kapelusza z dużym rondem.
- W czasie upału nie opalaj się, usiądź w cieniu lub przebywaj w domu.
- W lecie zawsze stosuj kremy z filtrami. Filtr o faktorze 30 to minimum, by dobrze chronić się przed promieniami słonecznymi.
- Jeśli w ciągu upalnego dnia musisz wyjść z domu, nałóż przewiewne, jasne ubrania, najlepiej z dłuższymi rękawami.
Zapobieganie piegom jest dużo bardziej rozsądne niż późniejsze próby ich usunięcia. Leczenie piegów jest stosunkowo skomplikowane i nie zawsze skuteczne. Aby uniknąć zmian na skórze, warto zacząć profilaktykę piegów od małego. Wyrobienie sobie dobrych nawyków pomaga zapobiec poparzeniom słonecznym i piegom. Warto pamiętać, że znaczna część uszkodzeń skóry spowodowanych opalaniem i poparzeniami ma miejsce u osób poniżej 18. roku życia. Racjonalne korzystanie z dobrodziejstw słońca ma także duże znaczenie w profilaktyce nowotworów skóry. Na poważne choroby skóry szczególnie narażone są osoby o jasnej karnacji, ale chronić się przed słońcem powinni wszyscy bez wyjątku.
7. Usuwanie piegów
Opracowano kilka bezpiecznych i skutecznych metod rozjaśniania i zmniejszania piegów. Niekiedy jednocześnie stosuje się kilka sposobów, by zwiększyć efektywność zabiegów na piegi. Jednak nie u wszystkich osób rezultaty są zgodne z oczekiwaniami. Co więcej, po kilkukrotnym przebywaniu na słońcu piegi mogą z łatwością pojawić się ponownie. Obecnie stosowane są następujące metody usuwania piegów:
- Kremy rozjaśniające skórę – są dostępne na receptę lub bez. Środki te zawierają kwasy, które po kilkumiesięcznym stosowaniu wybielają piegi. Ich skuteczność jest większa, jeśli podczas kuracji pacjent konsekwentnie unika przebywania na słońcu i stosuje kremy z filtrem.
- Retinoidy – zwykle stosuje się je w połączeniu z kremami rozjaśniającymi. Efekty są widoczne po systematycznym aplikowaniu ich na skórę przez kilka miesięcy.
- Zamrażanie piegów płynnym nitrogenem – bywa skuteczne, ale nie u każdego pacjenta.
- Terapia laserem – jest to prosty i bezpieczny zabieg o dużej skuteczności i niskim ryzyku wystąpienia blizn lub przebarwień.
- Leczenie światłem – rozjaśnia i usuwa piegi.
PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT
Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:
- Jakie kremy i maści na piegi? - odpowiada dr n. med. Aleksandra Siedlewicz
- Co na pozbycie się piegów? - odpowiada lek. Magdalena Stusińska
- Jakie są najlepsze metody na pozbycie się piegów? - odpowiada dr n. med. Grażyna Wolnik-Trzeciak
Obecnie coraz bardziej popularne są peelingi chemiczne, wykonywane w gabinetach kosmetycznych. Nie tylko powodują wybielenie piegów, ale i poprawiają nieregularną pigmentację.
8. Jak pozbyć się piegów - domowe sposoby
Trwałe usuwanie piegów w domu zaciszu nie jest możliwe, ale istnieją pewne domowe sposoby, dzięki którym można zmniejszyć widoczność jasnobrązowych kropeczek. Jednym ze skuteczniejszych sposobów na zmniejszenie widoczności piegów jest smarowanie ich sokiem z cytryny. Oczywiście, skóra na twarzy nie może być podrażniona, zadrapana czy uszkodzona. Sok z cytryny działa na plamki rozjaśniająco.
Jaki jest drugi sposób na piegi? Drugą domową metodą jest regularne stosowanie maseczki na bazie świeżego ogórka. Rozjaśnianie piegów za pomocą tego składnika jest niezwykle proste. Wystarczy wymieszać jedną łyżeczkę soku z cytryny z utartym ogórkiem oraz odrobiną jogurtu naturalnego. Tak przyrządzoną papkę mieszamy, a następnie nakładamy na twarz. Po dwudziestu minutach maskę zmywamy przy użyciu letniej wody. Ogórek wykazuje działanie nie tylko rozjaśniające, ale również tonizujące oraz nawilżające.
W jaki inny sposób można rozjaśnić piegi na nosie i na policzkach lub piegi na plecach? Jak się pozbyć piegów przy użyciu tanich, domowych metod? Skutecznym i tanim sposobem jest maseczka na bazie maślanki i soku z cytryny. Dwie łyżeczki wyciśniętego soku cytrusowego należy wymieszać ze szklanką maślanki. Maskę należy odstawić na dziesięć minut, a dopiero później nałożyć ją na cerę, plecy lub ramiona. Po upływie dziesięciu minut kosmetyk należy zmyć.
9. Gwiazdy z piegami
Piegi stanowi rozpoznawalny symbol wielu popularnych kobiet, zarówno aktorek, dziennikarek czy wokalistek. Które znane gwiazdy mają piegi?
- Katarzyna Dowbor – dziennikarka i prezenterka telewizyjna,
- Kinga Preis – aktorka filmowa i teatralna, znana z serialu „Ojciec Mateusz”,
- Weronika Rosati – aktorka znana z filmów: „Porady na zdrady”, „Obce ciało”,
- Emma Stone – hollywoodzka aktorka, znana m.in. z filmów „Służące”, „Cruella” czy „La La Land”
- Lindsay Lohan – amerykańska aktorka i wokalistka pop-rockowa, znana z filmu „Wredne dziewczyny”
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.