Często pili kawę. Taki był wpływ na wątrobę
- Wątroba to swego rodzaju ogromna fabryka znajdująca się w twoim ciele, z setkami linii produkcyjnych, które biorą udział w ponad 500 kluczowych procesach metabolicznych - mówi w rozmowie z "The Guardian" hepatolog Debbie Shawcross. Niestety, przez lata może chorować po cichu, nie dając żadnych objawów. Szacuje się, że nawet co trzeci dorosły ma stłuszczoną wątrobę, a wielu z nas nie zdaje sobie z tego sprawy – aż do momentu, gdy pojawią się poważne problemy zdrowotne. Tymczasem pracę wątroby może wesprzeć jeden prosty nawyk.
W tym artykule:
Wrogowie wątroby
Największym "winowajcą" zaburzeń pracy tego "zapracowanego narządu" jest styl życia. Choroby wątroby często łączą się z nadwagą i otyłością.
- Upraszczając, tyjemy na dwa sposoby: mamy kobiecy typ otyłości, gdy tłuszcz odkłada się głównie w kończynach dolnych oraz biodrach i męski - gdy tkanka tłuszczowa magazynuje się podskórnie na brzuchu - i ten typ właśnie związany jest ze stłuszczeniem. Kobieta, która jest obfita w biodrach, ale ma dość szczupły brzuch zazwyczaj nie będzie miała stłuszczenia, nawet jeśli waży powyżej 100 kg. Natomiast mężczyzna, który waży 70 kg, przy 175 cm wzrostu, ale ma szczupłe kończyny i duży brzuszek – ma duże prawdopodobieństwo stłuszczeniowej choroby wątroby - tłumaczy w rozowie z PAP dr Jan Gietka, z Poradni Chorób Wątroby Hepatolodzy w Warszawie.
Poza tym za chorobami wątroby, jak marskością, stoją też inne czynniki, w tym używki. - Najczęściej to nadużywanie alkoholu oraz wirusowe przewlekłe zapalenie wątroby typu B i C, ale także może do takiego stanu prowadzić przewlekłe stosowanie niektórych leków - dodaje prof. Marek Krawczyk, kierownik Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby WUM.
Trzeci cichy niszczyciel to farmakoterapia bez nadzoru. - Uszkodzenia wątroby po suplementach diety lub lekach ziołowych są równie częste, jak nie częstsze, niż po lekach zarejestrowanych na receptę - mówi dr hab. Jerzy Jaroszewicz, kierujący Katedrą i Oddziałem Klinicznym Chorób Zakaźnych i Hepatologii SUM. Co istotne, szkoda może wystąpić nawet po jednej, dwóch tabletkach. Takie ryzyko niosą m.in. antybiotyki, NLPZ (ibuprofen, diklofenak), paracetamol, niektóre hormony. Jednak szczególnie niebezpieczne są "spalacze tłuszczu" czy egzotyczne zioła kupowane w internecie.
Kawa to codzienna "tarcza"
- Wątroba to swego rodzaju ogromna fabryka znajdująca się w twoim ciele, z setkami linii produkcyjnych, które biorą udział w ponad 500 kluczowych procesach metabolicznych - mówi w rozmowie z magazynem "The Guardian" Debbie Shawcross, hepatolog, prof. w Kolegium Królewskim w Londynie.
Badania naukowe potwierdzają, że drobne, codzienne nawyki mogą też poprawiać zdrowie wątroby. Jak się okazuje, duże znaczenie ma niepozorna mała czarna.
Na podstawie ustaleń brytyjskich naukowców, którzy przeanalizowali dane z 26 badań obejmujących łącznie 2,25 miliona osób, dowiadujemy się, że już jedna filiżanka kawy dziennie wiązała się z 20 proc. spadkiem ryzyka rozwoju raka wątroby. Dwie filiżanki zmniejszały to ryzyko o 35 proc., a pięć – aż o połowę. Co ciekawe, kawa bezkofeinowa również wykazywała działanie ochronne, choć słabsze niż klasyczna, z pełną zawartością kofeiny.
Jak podkreślają autorzy analiz, wyższe spożycie kawy może też chronić przed marskością wątroby. Efekt ten przypisuje się obecności w napoju licznych przeciwutleniaczy i substancji o działaniu przeciwzapalnym, które wspierają naturalne mechanizmy obronne komórek wątrobowych.
Inne badanie, opublikowane w "BMC Public Health" pokazało, że osoby pijące kawę były o 21 proc. mniej narażone na rozwój przewlekłej choroby wątroby, miały o 20 proc. niższe ryzyko przewlekłej lub stłuszczeniowej choroby wątroby i aż o 49 proc. niższe ryzyko zgonu z jej powodu – względem niepijących.
Skąd takie wyniki? Polskie opracowania NIZP PZH (program "Kawa i Zdrowie") wskazują, że antyoksydanty i diterpeny "wpływają na poprawę funkcji hepatocytów, stymulują enzymy detoksykacyjne i zmniejszają ryzyko rozwoju chorób wątroby". Innymi słowy, mniej stanu zapalnego, lepsza detoksykacja, wolniejsza progresja zmian.
Co ważne, większość badań dotyczy czarnej kawy. Słodkie syropy, cukier i tłuste śmietanki podbijają kalorie i mogą odwracać bilans korzyści.
Co jeszcze robić, by wątroba działała prawidłowo? - Ogranicz spożycie cukru, nie podjadaj między posiłkami oraz unikaj przetworzonej żywności. Zamiast tego włącz do jadłospisu jak najwięcej owoców i warzyw - radzi Philip Newsome, dyrektor placówki Roger Williams Institute of Liver Studies.
Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- Polska Agencja Prasowa
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.