Piły je regularnie. Ryzyko raka wątroby wzrosło aż o 85 proc.
Wątroba nie boli, a gdy daje o sobie znać, dla wielu chorych może być już za późno. Niektóre nawyki mogą nieodwracalnie niszczyć ten narząd. Potwierdzają to wyniki najnowszych badań, które wykazały, że regularne picie słodzonych napojów może zwiększać ryzyko raka wątroby aż o 85 proc.
1. Napoje słodzone zwiększają ryzyko raka wątroby o 85 proc.
Naukowcy z Brigham and Women's Hospital przeprowadzili badanie, które objęło blisko 100 tys. kobiet, które przeszły menopauzę. Specjaliści obserwowali je przez ponad dwie dekady.
W szczególności eksperci skupili się na zgłaszanej przez kobiety zachorowalności na raka wątroby i inne choroby związane z tym narządem, takie jak zwłóknienie wątroby, marskość wątroby lub przewlekłe zapalenie wątroby.
Grupa naukowców każde zgłoszenie weryfikowała także z dokumentacją medyczną lub National Death Index, czyli specjalną bazą danych, która zawiera informacje o zgonach oraz przyczynach śmierci obywateli Stanów Zjednoczonych. Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie "Journal of the American Medical Association". Końcowe analizy objęły 98 786 kobiet po menopauzie.
6,8 proc. pań, które każdego dnia piły jeden lub więcej napojów słodzonych cukrem, miało aż o 85 proc. wyższe ryzyko raka wątroby i 68 proc. większe ryzyko zgonu z powodu przewlekłego schorzenia narządu w porównaniu z kobietami, które spożywały mniej niż trzy napoje słodzone w ciągu miesiąca.
- Według naszej wiedzy jest to pierwsze badanie, które wykazało związek między spożyciem napojów słodzonych cukrem a śmiertelnością z powodu przewlekłej choroby wątroby – wyjaśnił główny autor badania dr Longgang Zhao z Brigham's Channing Division of Network Medicine.
Choć to badanie obserwacyjne, oparte tylko na zgłaszanych przez uczestniczki analizach dotyczących spożycia słodzonych napojów, autorzy zaznaczają, że jeśli ich odkrycia się potwierdzą, pomogą stworzyć lepsze strategie zdrowia publicznego, które zmniejszą ryzyko chorób wątroby.
Nadal potrzebne są dalsze analizy, które lepiej wyjaśnią owe korelacje i mechanizmy z nimi związane.
2. Liczba chorych rośnie
W zeszłym roku na łamach "Journal of Hepatology" naukowcy alarmowali o wzroście liczby zachorowań i zgonów z powodu raka wątroby. Eksperci Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem (IARC) wykazali, że do 2040 roku liczba pacjentów i zgonów w wyniku tego nowotworu może wzrosnąć o ponad połowę (55 proc.).
Globalne statystyki dotyczące raka (GLOBOCAN 2020) wykazały, że tylko w 2020 roku raka wątroby zdiagnozowano u ponad 905 tys. osób, a 830 200 zmarło z powodu tej choroby.
Przy założeniu, że obecne wskaźniki zachorowalności i śmierci w wyniku nowotworów wątroby nie ulegną zmianie, naukowcy przewidują, że do 2040 roku z tego powodu umrze 1,3 mln osób, a zachoruje niewiele więcej, czyli 1,4 mln.
Istnieje wiele czynników, które zwiększają ryzyko zachorowania na raka wątroby. Jednym z najważniejszych z nich są wirusy hepatotropowe, czyli wirus hepatitis B – HBV (powoduje zapalenie wątroby typu B) i wirus hepatitis C – HCV (przyczyna zapalenia wątroby typu C).
Prawdopodobieństwo zachorowania na nowotwory związane z wątrobą zwiększają również niektóre toskyny, jak alkohol albo aflatoksyna, a także zaburzenia metaboliczne - otyłość, cukrzyca, stłuszczeniowa choroba wątroby.
- Najważniejszym czynnikiem ryzyka, do którego mogą prowadzić wszystkie pozostałe, jest marskość wątroby – wskazuje w rozmowie z WP abcZdrowie Andrzej Gietka, specjalista chorób wewnętrznych, reumatolog oraz hepatolog.
Ekspert podkreśla, że choć węglowodany proste nie są rakotwórcze, pośrednio mogą zwiększać ryzyko raka wątroby i innych schorzeń przewlekłych z nią związanych, co także potwierdza wspomniane badanie.
3. Objawy bywają nieoczywiste
Objawy raka wątroby zazwyczaj nie są charakterystyczne, szczególnie we wczesnym stadium. Większość chorych o schorzeniu dowiaduje się przypadkowo, w trakcie diagnostyki innych schorzeń.
O tym, że wątroba nie ma się najlepiej, mogą świadczyć objawy przewlekłej choroby narządu, do których zalicza się pogorszenie ogólne stanu klinicznego, któremu zazwyczaj towarzyszy:
- żółtaczka,
- utrata masy ciała,
- wodobrzusze,
- obrzęki.
Rak wątroby zaliczany jest do jednego z najgorzej rokujących nowotworów. Czas podwojenia masy guza nowotworowego wynosi od czterech do sześciu miesięcy.
4. "Trzeba wykonać podstawowe badania"
W trosce o zdrowie wątroby należy unikać zakażenia wirusami hepatotropowymi. Ważna jest także rezygnacja z nałogów, czyli rzucenie palenia i ograniczenie spożywania alkoholu.
- Wątroba jest narządem, który się regeneruje, ale nie ma recepty na to, by jej w tym pomóc. Nie istnieją żadne leki, które zregenerują wątrobę. W przypadku zdrowia tego narządu, ale i całego organizmu, na wiele z czynników ryzyka mamy wpływ. Kontrola wagi, ograniczenie spożycia alkoholu, zdrowia dieta, ruch to coś, na co należy zwrócić największą uwagę – dodaje hepatolog.
Lekarz podkreśla, że w przypadku chorób wątroby bezwzględnie trzeba pamiętać o profilaktyce.
- Profilaktyka jest niezwykle ważna, a szczególnie jej regularność. Jeśli występują czynniki ryzyka np. nadwaga czy nadużywanie alkoholu, to nie rzadziej niż raz na sześć miesięcy trzeba wykonać podstawowe badania takie jak próby wątrobowe: AST, ALT, bilirubina całkowita i GGTP – podkreśla dr Gietka.
Patrycja Pupiec, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.