Trwa ładowanie...

Plemniki – budowa, produkcja, nieprawidłowości

Avatar placeholder
Weronika Muszkiewicz 04.01.2023 15:18
Plemniki to komórki rozrodcze męskie, które są niezbędne do rozmnażania płciowego.
Plemniki to komórki rozrodcze męskie, które są niezbędne do rozmnażania płciowego. (AdobeStock)

Plemniki to komórki rozrodcze męskie, które są niezbędne do rozmnażania płciowego. U mężczyzn mają one około 60 µm długości  i powstają w procesie spermatogenezy. Trwa ona około 16 dni przy czym do wytworzenia całości dojrzałej spermy potrzeba około 2 miesiące. Jeśli podczas pierwszego cyklu wystąpią infekcje to może dojść do pogorszenia jakości nasienia.

spis treści

1. Plemniki – budowa

W pełni dojrzałe plemniki zbudowane są z główki i szyjki a ich długość osiąga około 60 µm. Główka plemnika jest kształtu owalnego. Ma około 4-5 µm długości zaś 3-4 µm szerokości. W swoim wnętrzu zawiera jądro komórkowe zawierające DNA oraz akrosom. W akrosomie znajdują się enzymy proteolityczne, które są odpowiedzialne za przenikanie przez przejrzystą osłonkę żeńskich komórek rozrodczych. Witka jest elementem odpowiedzialnym za ruch plemników. Ten element jest złożony z szyjki i wstawki. Szyjka jest początkową częścią witki i stanowi połączenie główki plemnika z pozostałymi częściami witki. Wstawka natomiast jest dalszym cieńszym elementem budowy plemników.

2. Plemniki - produkcja

Produkcja plemników u mężczyzn jest nazywana procesem spermatogenezy. W okresie młodzieńczym u chłopców w kanalikach nasiennych z komórek macierzystych po mitozie w kanalikach nasiennych wytwarzane są komórki, które nazywane są spermatogoniami. Następnie hormon folikulotropowy powoduje podziały odbywające się drogą mitozy. Na tym etapie powstają spermatocyty I rzędu. Kolejno spermatocyty I rzędu przechodzą proces mejozy, w którym wytwarzane są spermatocyty II rzędu.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Dlaczego warto robić screening?"

Te komórki jeszcze raz przechodzą proces mejozy i powstają spermatydy. Te zaś przekształcają się następnie w plemniki, które mają haploidalną liczbę chromosomów. W czasie całego procesu dochodzi do redukcji ilości cytoplazmy oraz zmniejszenia ilości organelli komórkowych. Jądro komórkowe przybiera formę główki zaś część aparatów Golgiego przekształca się w akrosom, który zawiera niezbędne enzymy do wniknięcia do komórki jajowej.

Cały proces spermatogenezy podlega kontroli hormonalnej przez testosteron a pełen cykl spermatogenezy u człowieka trwa około 72-74 dni.

Zaskakujący zabójcy spermy
Zaskakujący zabójcy spermy [8 zdjęć]

W tym wypadku problem stanowią paragony. Około 40% z nich pokrytych jest bisfenolem A (BPA) – rakotwórczą

zobacz galerię

3. Plemniki – nieprawidłowości

Plemniki to komórki niezbędne do procesu zapłodnienia. Istnieją jednak różnorodne nieprawidłowości, które mogą dotknąć te komórki co skutkuje wówczas nieudanymi próbami zajścia w ciążę. Wśród tych zaburzeń można wyróżnić te związane z nieprawidłową budową, ilością, objętością wytwarzanego nasienia czy też ruchliwością. Jeśli chodzi o budowę plemników to wady mogą dotyczyć wszystkich elementów ich budowy i określane są one mianem teratozoospermi. Biorąc pod uwagę ilość plemników w ejakulacie to mogą wystąpić: azoospermia (brak plemników w ejakulacie), oligospermia (zbyt niska liczba plemników w ejakulacie) oraz kryptozoospermia (kiedy ejakulacie widoczne są jedynie pojedyncze plemniki). Zaburzenia dotyczące objętości nasienia dzieli się natomiast na: aspermię (kiedy podczas jednej ejakulacji wydzielane jest mniej niż 0,5 ml spermy), hipospermię (w przypadku ilości mniejszej niż 2 ml), hiperspermię (gdy ilość nasienia jest większa niż 6 ml). Asthenozoospermia to natomiast termin określający nieprawidłową ruchliwość plemników podczas gdy wg obecnych norm więcej niż 32% plemników powinno wykazywać ruch postępowy.

Zobacz też: Czy ludzkość czeka zagłada? Plemniki wymierają

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze