Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (868 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Gdy zauważysz, wzywaj karetkę. Masz cztery minuty na działanie

 Katarzyna Grzęda-Łozicka
01.03.2024 20:11
Wystarczą 4 minuty bez tlenu. Zmiany w mózgu są nieodwracalne
Wystarczą 4 minuty bez tlenu. Zmiany w mózgu są nieodwracalne (Getty Images, East News)

Niedotlenienie mózgu jest niezwykle groźne. - Jeżeli trwa powyżej minuty, to niestety należy się spodziewać utrwalonych zmian morfologicznych w mózgu - podkreśla neurolog prof. Konrad Rejdak. Przyczyną są nie tylko urazy, ale również zachłyśnięcia czy choroby przewlekłe. Jakie są skutki niedotlenienia mózgu?

spis treści

1. Przyczyny niedotlenienia mózgu

Szacuje się, że mózg do prawidłowego funkcjonowania potrzebuje ok. 3,3 ml dotlenionej krwi na 100 g tkanki mózgowej. Wystarczy nawet krótka przerwa w dostawie tlenu, by uległ ciężkim uszkodzeniom, a nawet obumarł.

Do niedotlenienia może dojść w wyniku chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca, choroby serca czy zespół bezdechu sennego. Jak wskazuje lek. Maciej Walczak, kierownik Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii SPZOZ w Lubartowie, najczęstszą przyczyną niedotlenienia jest zatrzymanie krążenia, np. w przebiegu zawału mięśnia sercowego, migotania komór czy nagłego krwotoku.

- Kiedy dochodzi do zatrzymania krążenia, pojawia się problem z dopływem tlenu we krwi do komórek mózgu. Oczywiście przyczyn niedotleniania mózgu może być mnóstwo: utonięcie, zachłyśniecie czy ciężka infekcja. W każdym przypadku wiąże się to z tym, że zatrzymuje się serce lub oddech, a w konsekwencji kończy się niedotlenieniem - tłumaczy.

Zobacz film: "Jakie choroby może sugerować ból w klatce piersiowej?"

- Do niedotlenienia mόzgu dochodzi w różnych mechanizmach. Z jednej strony może być to zatrucie np. tlenkiem węgla, w którym dochodzi do wysycenia hemoglobiny tlenkiem węgla, a tym samym do spadku wysycenia tlenem. Mogą doprowadzić do niego też zaburzenia oddechowe o charakterze neurogennym, np. w wyniku niewydolności oddechowej w przebiegu takich chorób jak myasthenia gravis, zespół Guillaina-Barrégo - wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Konrad Rejdak, kierownik Katedry i Kliniki Neurologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie i prezes Polskiego Towarzystwa Neurologicznego.

Profesor zaznacza, że niedotlenienie może wystąpić również na poziomie komórkowym, np. jeżeli dojdzie do urazu czaszkowo-mózgowego.

Zagrożenie niedotlenieniem wiąże się też z zachłyśnięciem, na co narażone są przede wszystkim osoby starsze, leżące. - Do niedotlenienia mózgu może dojść też w przypadku odurzenia alkoholem i innymi używkami - wskazuje prof. Rejdak.

Najczęstszą przyczyną niedotlenienia mózgu jest zatrzymanie krążenia
Najczęstszą przyczyną niedotlenienia mózgu jest zatrzymanie krążenia (Getty Images)

2. Czy niedotlenienie mózgu jest odwracalne?

W pierwszej fazie organizm odpowiada na obniżony poziom tlenu, zwiększając przepływ mózgowy. Jeśli jednak to nie pomoże albo nie jest możliwe, dochodzi do hipoksji, czyli niedoboru tlenu z szeregiem konsekwencji. Mogą pojawić się takie objawy, jak ból głowy, zaburzenia pamięci, zaburzenia widzenia, wymioty czy nudności, aż po utratę przytomności.

Wystarczy nawet krótka przerwa w dostawie tlenu, by doszło do ciężkich uszkodzeń mózgu.

- Jeżeli to jest lekkie niedotlenienie, to może dojść do zaburzeń zachowania, emocji, pamięci, np. nie pamiętamy, jak się czyta, jak się pisze. Chorzy od nowa uczą się chodzić po pobycie na intensywnej terapii - opowiada lek. Maciej Walczak.

- Konsekwencje są wypadkową czasu trwania oraz stopnia nasilenia takiego epizodu niedotlenienia, tu nie ma ścisłych zakresów. Niestety już po kilku minutach przy niedokrwieniu mózgu, czyli braku dopływu krwi do mózgu, a tym samym braku utlenowania, dochodzi do uogólnionych zmian rozlanych z martwicą komórek. Najszybciej uszkodzeniu podlegają strefy wrażliwe w głębokich strukturach płatów skroniowych, gdzie są centra pamięci, więc skutkiem mogą być właśnie zaburzenia pamięci. To są najłagodniejsze skutki niedotlenienia - zaznacza prof. Rejdak.

Profesor wyjaśnia, że w przypadku długotrwałego niedotlenienia dochodzi do rozlanej martwicy komórek nerwowych, uruchamiany jest proces apoptozy, czyli opóźnionej śmierci komórkowej, który może trwać nawet tygodniami.

- Często obserwuje się u takich pacjentów rozlane uszkodzenia aksonalne, które powodują, że zamierają nie tylko komórki, ale cały układ przewodzenia. To może powodować m.in. niedowład kończyn, zaburzenia koordynacji, ruchu, ale przede wszystkim upośledzenie funkcji poznawczych. Często u takich pacjentów występuje niepamięć wsteczna tych zdarzeń, które miały miejsce. Ta pamięć może nigdy nie wrócić, co powoduje, że kontakt z pacjentem będzie bardzo ograniczony - wyjaśnia neurolog.

- W najcięższych przypadkach może dojść do głębokiego uszkodzenia mózgu z utratą przytomności. Potem często taki pacjent przechodzi w stan wegetatywny, czyli jest w stanie wzbudzenia - otwiera oczy, ale traci kontakt ze światem zewnętrznym i nie ma poczucia własnej osoby - zaznacza ekspert.

3. Mamy tylko cztery minuty

Jak długo organizm wytrzyma bez tlenu? Wiele zależy od przyczyny niedotlenienia. Przy długotrwałej, postępującej chorobie, która doprowadziła do niedotlenienia, albo niewłaściwym postępowaniu w pierwszej fazie leczenia, nawet jeśli chory zostanie podłączony do tlenu, zmiany w mózgu będą nieodwracalne. Lekarze wskazują, że bez tlenu jesteśmy w stanie przeżyć maksymalnie cztery minuty.

- Jeżeli to jest niedotlenienie trwające do minuty - z reguły te zmiany są odwracalne. Jeżeli trwa to powyżej minuty, to niestety należy się spodziewać utrwalonych zmian morfologicznych w mózgu - wskazuje neurolog.

- To jest bardzo indywidualne, nie da się przewidzieć, na ile te zmiany będą odwracalne. To jest też wypadkowa kilku czynników - ogólnego stanu organizmu, wydolności sprzed zdarzenia, np. sportowcy mają znacznie lepsze mechanizmy kompensacyjne niż osoby zaniedbane zdrowotnie, palące papierosy, więc ten stan ustroju też jest ważnym wykładnikiem podatności mózgu na stan niedotlenienia - podkreśla prof. Rejdak.

Dlatego kluczowa jest natychmiastowa pomoc. Trzeba jak najszybciej wykonać sztuczne oddychanie i masaż serca, by dostarczyć tlen.

- Nie czekajmy na przyjazd karetki, bo żadna karteka nie jest w stanie dojechać do osoby, która nie oddycha w ciągu dwóch czy czterech minut. Musimy kupić poszkodowanemu trochę czasu. Standardowo, jeżeli mamy osobę nieprzytomną, która nie oddycha, w pierwszej kolejności staramy się udrożnić drogi oddechowe, żeby dać jej szansę na normalny oddech - instruuje doktor Walczak.

- Później w przypadku dorosłych stosujemy taki algorytm - 30 uciśnięć, dwa wdechy. Prowadzi się to do momentu, kiedy zostaniemy zmienieni przez fachowy personel lub kiedy pacjent zacznie oddychać. U dzieci to jest poprzedzone jeszcze pięcioma oddechami na początek, bo często mają problemy z powodów oddechowych, potem jest 15 uciśnięć, dwa wdechy - wskazuje anestezjolog.

Katarzyna Grzęda-Łozicka, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze