Półpasiec - objawy, przyczyny, rozpoznanie, leczenie, półpasiec u dzieci

Półpasiec to ostra choroba zakaźna, wywoływana przez ten sam wirus co ospa wietrzna. Choroba przenosi się drogą kropelkową, dlatego niezwykle łatwo się nią zarazić.

Należy zachować szczególną ostrożność w kontakcie z osobami zarażonymi. Istnieje prawdopodobieństwo, że dorosły człowiek, który nie przeszedł ospy, zachoruje na półpasiec po kontakcie z chorym na ospę dzieckiem.

Półpasiec charakteryzuje się tym, że jak sama nazwa wskazuje, jego objawy uzewnętrzniają się na połowie ciała człowieka. Początkowo dochodzi do powstania stanu zapalnego nerwu czuciowego, co powoduje ostry, piekący ból.

Następnie wraz z rozwojem wirusa, na ciele człowieka pojawia się charakterystyczna swędząca, pęcherzykowa wysypka, która po kilku dniach zamienia się w krostki, a później w strupki. Zmiany skórne pojawiają się najczęściej na tułowiu, rzadziej na kończynach i ustępują zwykle po rozpoczęciu leczenia.

Półpasiec początkowo może dawać mało specyficzne objawy pod postacią bólu gardła, gorączki oraz kaszlu. Po kilku dniach w miejscu dotkniętym chorobą dochodzi do pojawienia się bólu w związku z uszkodzeniem nerwów czuciowych.

Kolejno wzdłuż podrażnionego nerwu rozwija się wysypka o charakterze pęcherzykowym, wokół której tworzą się zaczerwienienia i odczyn zapalny. Taki stan może trwać przez 4-6 dni. Następnie krostki zaczynają zasychać i tworzą się strupki, podobnie jak w ospie wietrznej.

Pojawiają się najczęściej na powierzchni ciała i przebiegają wzdłuż uszkodzonych nerwów. Zarówno w przypadku półpaśca u dzieci, jak i dorosłych drapanie zmian jest bardzo bolesne i nie przynosi ulgi.

Ponadto podrażnione fragmenty ciała mogą ulegać nadkażeniom bakteryjnym, co dodatkowo może prowadzić do pojawiania się rozleglejszych infekcji skórnych.

Przyczyną półpaśca jest infekcja wirusowa. Patogenem jest najczęściej Herpesvirus varicella zoster, który jest także odpowiedzialny za występowanie ospy wietrznej. Półpasiec jest przenoszony drogą kropelkową, więc wystarczy kichnięcie czy kaszel, aby ktoś mógł się zarazić.

Półpasiec w przeciwieństwie do ospy wietrznej nie pojawia się w życiu jednokrotnie. Także u dzieci przechorowana ospa nie daje gwarancji ochrony przed półpaścem.

Półpasiec przechodzi w stan uśpienia i kryje się w zakończeniach nerwowych okolicy rdzenia kręgowego. Uaktywnia się w sprzyjających warunkach kiedy odporność organizmu jest obniżona.

Diagnoza półpaśca opiera się na wizualnym badaniu skóry oraz wywiadzie lekarskim. Zdarza się, że pobierany jest wycinek pęcherza lub płynu z jego wnętrza do analizy laboratoryjnej. Aby zapobiec rozprzestrzenieniu się choroby, zaleca się pozostanie w domu przez okres od 2-3 tygodni.

Po zdiagnozowaniu półpaśca lekarz przepisuje środki przeciwwirusowe, które hamują mnożenie się wirusów i łagodzą przebieg choroby. W początkowej fazie stosuje się kurację przeciwbólową, w niektórych przypadkach ból jest tak natężony, że jedynym sposobem na jego uśmierzenie jest zastrzyk znieczulający z witaminy B1 i B12.

Odpowiednio dobrane leczenie półpaśca pomaga złagodzić dolegliwości związane z drętwieniem i swędzeniem skóry. Pomocne są zimne kompresy i kąpiele, a także nacieranie wykwitów skórnych specjalnym balsamem i przykrywanie ich nieprzywierającym jałowym bandażem.

W tym celu dobrze sprawdza się również papka sporządzona na bazie tlenku cynku i wody wapiennej. Na swędzące pęcherze można stosować gencjanę lub pudroderm - zawiesinę z mentolem i benzokainą, które działają przeciwbólowo.

Zaleca się smarowanie zmian skórnych kilka razy na dobę. W czasie kuracji wskazane jest noszenie luźnej, nie uciskającej ciała odzieży. Przy leczeniu półpaśca wskazany jest odpoczynek, picie dużej ilości płynów oraz jedzenie owoców i warzyw.

Zazwyczaj choroba ustępuje po około 2-3 tygodniach. Jeśli pomimo wygojenia zmian skórnych ból nadal się utrzymuje, świadczy to o neuralgii półpaścowej, taki stan może się utrzymywać przez kilka miesięcy lub lat.

Długotrwałe i uporczywe bóle są wskazaniem do wizyty u neurologa, który dobierze prawidłową metodę leczniczą (np. terapię laserem czy światłem).

Półpasiec zdiagnozowany w odpowiednim momencie może zostać całkowicie wyleczony i nie pozostawić po sobie śladów. Następstwa półpaśca są najczęściej związane ze słuchem oraz wzrokiem.

Zaburzenia które mogą być efektem tej choroby to uszkodzenie błony naczyniowej oka i porażenie mięśni odpowiedzialnych za ruch gałki ocznej. W skrajnych przypadkach może dojść do całkowitej utraty wzroku. Ponadto powikłaniem może być też częściowa utrata słuchu.

• Nadzieja na skuteczne leczenie półpaśca
• Atopowe zapalenie skóry: czy możliwa jest remisja choroby?
• Choroby, których diagnoza może trwać nawet kilkadziesiąt lat