Prolina – właściwości, działanie i zastosowanie
Prolina to jeden z białkowych aminokwasów endogennych, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest fundamentalnym składnikiem kolagenu. Choć ludzki organizm jest w stanie ją samodzielnie wytworzyć, czasem warto ją dostarczyć w innej postaci. Jakie właściwości ma prolina? Jak działa?
1. Co to jest prolina?
Prolina (Pro lub P) jest organicznym związkiem chemicznym z grupy α-aminokwasów, który w swej strukturze zawiera pięcioczłonowy pierścień pirolidynowy. Ten naturalny aminokwas białkowy należący do grupy aminokwasów endogennych. Oznacza to, że organizm człowieka jest w stanie samodzielnie go wytwarzać.
W organizmie ludzkim prolina jest wytwarzana z kwasu glutaminowego, dlatego nie musi być dostarczana wraz z pożywieniem. Czasem jednak jej synteza nie jest wystarczająca. Dzieje się tak zarówno w stanach chorobowych, w okresie szybkiego wzrostu, jak i podczas stosowania diety ubogiej w białko.
2. Działanie i właściwości proliny
Prolina to jeden z niezbędnych związków warunkujących prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Jako składnik wielu białek w znacznym stopniu wpływa na ich strukturę trzeciorzędową i całą gospodarkę białkową. Dzięki niej uszkodzone struktury białkowe są usuwane ze skóry i zastąpione nową partią białek.
Pro odpowiada także za wiązanie wody w organizmie, przez co wpływa na utrzymanie odpowiedniego poziomu nawilżenia skóry. Wspiera funkcjonowanie stawów, a także chrząstek i ścięgien.
Substancja przyczynia się też do uelastyczniania ścian tętnic, co wspiera właściwe funkcjonowanie układu krwionośnego. Ma duże znaczenie przy gojeniu się uszkodzonych tkanek (ran, poparzeń, naruszenia tkanki łącznej). Odpowiada za młody wygląd skóry oraz dobrą kondycję włosów i paznokci.
Przede wszystkim jednak prolina, obok swojej pochodnej hydroksyproliny, jest głównym składnikiem struktury kolagenu (stanowi około 20% cząsteczki). Wpływa na proces wytwarzania nowych włókien kolagenowych.
Kolagen wchodzi w skład skóry, włosów i paznokci. To jeden z głównych składników torebek stawowych. Niestety jego produkcja w organizmie maleje po 25 roku życia. Istnieje też wiele sytuacji, które powodują spadek poziomu kolagenu i proliny. Oznacza to głównie pogarszającą się kondycję struktur aparatu ruchu, ale i skóry. Mniejsza ilość kolagenu oraz słabsze włókna kolagenowe sprawiają, że ta wiotczeje i traci elastyczność, jest przesuszona, pojawiają się na niej przebarwienia.
3. Zastosowanie proliny: suplementy i kosmetyki
Z uwagi na swoje właściwości prolina jest obecna w suplementach diety do przyjmowania doustnego (zastosowanie wewnętrzne) oraz produktach kosmetycznych przeznaczonych do pielęgnacji skóry (do stosowania zewnętrznego). Można ją znaleźć w kremach, żelach czy specjalistycznych maseczkach. Kiedy warto po nie sięgać?
Po suplementy warto sięgać w przypadku kontuzji, w czasie rehabilitacji oraz intensywnych treningów. Substancja poprawia bowiem stan i funkcjonowanie chrząstek, ścięgien i stawów, zwiększa odporność na przeciążenia wynikające z intensywnej pracy fizycznej, aktywności fizycznej czy urazów. Minimalizuje także ryzyko powstawania kontuzji.
L-prolina znajduje zastosowanie w suplementacji sportowej: wspomaga budowanie beztłuszczowej masy mięśniowej oraz przyspiesza regenerację po treningu.
Prolina niezbyt często występuje jako samodzielny preparat, zwykle jest składnikiem złożonego suplementu diety. Stanowi jeden z głównych składników aktywnych bądź jest podstawą formuły. Najczęściej wykorzystywaną dawką proliny jest porcja 500 mg. Preparaty są dostępne w formie proszku, tabletek oraz kapsułek.
Równolegle ze stosowaniem proliny zaleca się wprowadzenie diety bogatej w pokarmy będące źródłem białka. Dobre źródło proliny to mleko i jego przetwory, jaja, mięso, a także rośliny strączkowe.
Prolinę zawierają także kosmetyki. Ponieważ substancja ma zdolność wiązania wody (przyłącza jej cząsteczki), pozwala utrzymać prawidłowy poziom nawilżenia skóry i chroni ją przed procesami starzenia się. Ma zbawienny wpływ na jej kondycję.
Ponieważ prolina ma właściwości odmładzające oraz poprawiające nawilżenie oraz kondycję skóry, kosmetyki, które ją zawierają, są polecane zwłaszcza osobom, które mają cerę suchą bądź dojrzałą.
4. Skutki uboczne i przeciwwskazania
Choć prolina jest bezpieczna w stosowaniu, o ile nie przekracza się zalecanej dawki, istnieją przeciwwskazania do jej stosowania. Nie powinny jej używać:
- kobiety w ciąży,
- kobiety karmiące piersią,
- osoby o stwierdzonej nadwrażliwości na zewnętrznie podawaną prolinę.
Stosowanie preparatów z l-proliną zazwyczaj nie powoduje skutków ubocznych.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.