Promieniowanie UV - co to jest, rodzaje, szkodliwość, zastosowanie
Promieniowanie UV, inaczej promieniowanie ultrafioletowe jest promieniowaniem elektromagnetycznym o długości fali od 100 do 400 nanometrów. Jakie jest jego zastosowanie? Jak promieniowanie UV wpływa na skórę człowieka? Czy może działać szkodliwie?
1. Co to jest promieniowanie UV?
Promieniowanie ultrafioletowe, zwane również promieniowaniem UV, ultrafioletem, promieniowaniem nadfioletowym bądź nadfioletem, stanowi część promieniowania słonecznego i ma ogromny wpływ na ludzkie zdrowie. Dzieli się według fali na promieniowanie UV-A, UV-B oraz UV-C. Emituje fale, których długość mieści się w przedziale od 10 do 400 nanometrów. Promieniowanie UV zostało odkryte w 1801 przez niemieckiego fizyka i badacza Johanna Wilhelma Rittera.
2. Rodzaje promieniowania UV
Promieniowanie UVA to rodzaj promieniowania elektromagnetycznego, które obejmuje fale o długościach fal między 320 a 400 nanometrów. Promienie tego rodzaju stanowią ok. 9,5 proc. promieniowania słonecznego.
Promieniowanie UVB zatrzymywane jest przez atmosferę (szczególnie przez jej warstwę ozonową) w znacznie większym stopniu, niż promieniowanie UVA. Nadmiar tego promieniowania może doprowadzić do bolesnych oparzeń skórnych. Zakres fali wynosi od 280-320 nanometrów.
Promieniowanie UVC cechuje się najmniejszą długością fali (100-280 nanometrów). Jest pochłaniane przez atmosferę ziemską i nie dociera do powierzchni Ziemi, w związku z tym nie wpływa w znaczny sposób na zdrowie człowieka.
3. Pozytywne strony promieniowania ultrafioletowego
Warto zdawać sobie sprawę, że ekspozycja na umiarkowane ilości promieniowania UVB pomaga organizmowi w produkcji witaminy D, która jest niezbędna do zdrowia kości i układu immunologicznego.
Witamina na odpowiada za prawidłową mineralizację kości, przeciwdziała krzywicy, wpływa na obniżenie poziomu złego cholesterolu LDL w organizmie. Oprócz tego ultrafiolet wykazuje działanie przeciwdepresyjne, ponieważ zwiększa poziom endorfin. Poprawia samopoczucie i wspomaga prawidłowy sen.
4. Promieniowanie UV – szkodliwość
Wiele osób zastanawia się, jak promieniowanie UV wpływa na skórę. Osoby, które regularnie poddają się kąpielom słonecznym, a przy tym nie stosują kremów z filtrem SPF, mogą odczuć na własnej skórze skutki tzw. fotostarzenia.
Szybsze starzenie spowodowane działaniem promieni słonecznych może objawiać się w zmarszczkami, bruzdami, zaburzeniami pigmentacji skóry, przebarwieniami, utratą jędrności skóry, teleangiektazjami, przesuszeniem skóry. Nadmiar tego promieniowania może skutkować poważnymi oparzeniami skóry, uszkodzeniami naczyń włosowatych, zaburzeniami w funkcjonowaniu komórek Langerhansa.
Należy unikać częstych wizyt w solarium. Niewskazane jest również częste opalanie się. Regularne stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym chroni ciało przed skutkami nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV. Najlepsze działanie ochronne wykazują produkty z filtrem SPF 50.
Nadmierna ekspozycja na promieniowanie słoneczne może być niezwykle szkodliwa dla zdrowia naszych oczu. W upalne dni należy zawsze pamiętać o okularach przeciwsłonecznych. Zdecydowanie nie warto na nich oszczędzać. Okulary ze straganu zazwyczaj nie posiadają odpowiedniego filtra ochronnego.
Zakup odpowiednich szkieł w salonie optycznym będzie zdecydowanie lepszą opcja – tylko tak mamy gwarancję, że ich przyciemnione szkła będą wyposażone w filtr UV chroniący narząd wzroku. Nadmiar promieniowania słonecznego może doprowadzić do rozwoju takich chorób jak:
- ostre zapalenie spojówek,
- posłoneczne uszkodzenie rogówki,
- stan zapalny rogówki,
- zaćma,
- zwyrodnienie plamki żółtej.
5. Zastosowanie promieniowania UV
Wyjątkowe właściwości promieniowania ultrafioletowego wykorzystywane są w wielu dziedzinach. Nadfiolet wykorzystywany jest w:
- fizykoterapii (jest to jeden z rodzajów fizjoterapii),
- dermatologii (wykazuje skuteczność w atopowym zapaleniu skóry czy łuszczycy),
- kryminalistyce (nadfiolet może być pomocny w trakcie oględzin miejsca zbrodni),
- medycynie do sterylizacji i dezynfekcji powietrza.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.