Provera i Depo-Provera. Skład, wskazania i przeciwwskazania
Provera jest lekiem w postaci tabletek do stosowania doustnego, który zawiera medroksyprogesteron. To hormon, pochodna progesteronu o działaniu progestagennym i hamującym owulację. Zawiesina do wstrzykiwań, która zawiera tę samą substancję czynną to Depo-Provera. Jakie są wskazania i przeciwwskazania do ich stosowania?
1. Co to jest Provera i Depo-Provera?
Provera i Depo-Provera to leki, substancją czynną których jest medroksyprogesteron, swą budową przypominający występujący naturalnie progesteron.
Ta syntetyczna pochodna progesteronu o przedłużonym działaniu jest od niego silniejsza w działaniu progestagennym, hamującym owulację, jednocześnie pozbawiona działania androgennego i estrogennego. Substancja czynna reguluje gospodarkę hormonalną organizmu u pacjentek dorosłych.
2. Skład Provera i Depo-Provera
Provera to lek w postaci tabletek do stosowania doustnego, dostępny jako Provera 10 mg i Provera 5 mg. Opakowania zawierają 30 tabletek. Lek jest refundowany i wydawany na receptę. Jego cena, w zależności od dawki, wynosi od kilku do kilkunastu złotych.
Substancją czynną leku Provera jest octan medroksyprogesteronu. Substancje pomocnicze to: laktoza jednowodna, skrobia kukurydziana, sacharoza, parafina ciekła, talk, stearynian wapnia i indygotyna (tabletki w dawce 5 mg).
Depo-Provera to zawiesina do wstrzykiwań dostępna jako Depo-Provera 150 mg/ml. Dostępne opakowania:
- 1 fiolka po 3,3 ml,
- 1 fiolka po 6,7 ml,
- 1 fiolka po 1 ml,
- 10 fiolek po 1 ml,
- 1 ampułko - strzykawka po 1 ml.
Substancją czynną leku jest octan medroksyprogesteronu. Substancje pomocnicze to: chlorek sodu, parahydroksybenzoesan metylu, parahydroksybenzoesan propylu, polisorbat 80, makrogol 3350, wodorotlenek sodu i kwas solny i woda do wstrzykiwań.
3. Działanie medroksyprogesteronu
Za sprawą medroksyprogesteronu Provera hamuje wydzielanie gonadotropin przysadkowych (FSH i LH), a także zmniejsza:
- stężenie kortykotropiny i hydrokortyzonu,
- stężenie testosteronu,
- stężenie estrogenów we krwi.
Lek powoduje również przejście błony śluzowej macicy ze stadium wzrostu do stadium wydzielania.
Z kole i Depo-Provera hamuje wydzielanie gonadotropin, a tym samym kontroluje czynność jajników, uniemożliwia dojrzewanie pęcherzyków Graafa i pełny rozwój komórek jajowych, zapobiegając owulacji w czasie cyklu miesiączkowego.
Ponadto prowadzi do zmniejszenia grubości błony śluzowej macicy, a także powoduje zwiększenie gęstości śluzu szyjkowego, co uniemożliwia przedostanie się plemników do macicy.
4. Wskazania do stosowania leków Provera i Depo-Provera
Ponieważ octan medroksyprogesteronu wpływa na poziom hormonów, lek Provera podaje się kobietom w leczeniu niektórych schorzeń układu rozrodczego, a także w celu zapobiegania pojawienia się nieprawidłowości związanych z inną terapią (zapobieganie rozrostowi endometrium podczas przyjmowania estrogenów).
Wskazaniem do stosowania leku Provera jest:
- wtórny brak miesiączki;
- czynnościowe (bezowulacyjne) krwawienia z macicy spowodowane zaburzeniem równowagi hormonalnej;
- endometrioza łagodna do umiarkowanej;
- przeciwdziałanie rozrostowi endometrium u kobiet przyjmujących estrogeny.
Wskazaniem do stosowania leku Depo-Provera jest antykoncepcja hormonalna oraz terapia przeciwnowotworowa, która obejmuje:
- leczenie wspomagające i (lub) paliatywne w przypadku wznowy lub wystąpienia przerzutów raka endometrium lub nerek,
- leczenie w przypadku wznowy lub wystąpienia przerzutów raka piersi u kobiet po menopauzie.
5. Dawkowanie Provera i Depo-Provera
Lek Provera należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. Jego dawkowanie zależy przede wszystkim od przyczyny terapii. O tak na przykład w leczeniu wtórnego braku miesiączki zalecana dawka leku wynosi od 5 mg do 10 mg na dobę przez 5 do 10 dni. Krwawienie powinno wystąpić w ciągu 3 do 7 dni od odstawienia leku.
Z kolei w terapii łagodnej do umiarkowanej endometriozy zalecana dawka leku wynosi 10 mg trzy razy na dobę przez 90 kolejnych dni, rozpoczynając od pierwszego dnia cyklu miesiączkowego.
Lek Depo-Provera podaje się w głębokich, domięśniowych wstrzyknięciach do mięśnia pośladkowego wielkiego lub naramiennego. Zalecana dawka antykoncepcyjna to 150 mg podawana co 3 miesiące.
Na początku terapii w przypadku raka endometrium i nerek zaleca się dawki od 400 mg do 1000 mg octanu medroksyprogesteronu na tydzień, a po kilku tygodniach/miesiącach w przypadku poprawy dawka podtrzymująca wynosi 400 mg.
W terapii raka piersi zalecana początkowa dawka to 500 mg do 1000 mg octanu medroksyprogesteronu na dobę podawanego domięśniowo przez 28 dni. Następnie należy stosować dawki podtrzymujące wynoszące 500 mg dwa razy w tygodniu.
6. Przeciwwskazania i skutki uboczne
Przeciwwskazaniem do stosowania leków zawierających medroksyprogesteron, to jest zarówno tabletek Provera, jak i zawiesin do wstrzykiwań Depo-Provera jest:
- nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu,
- ciąża lub jej podejrzenie,
- krwawienia z dróg rodnych lub moczowych o nieustalonej etiologii,
- choroba zakrzepowa żył,
- udar mózgu w wywiadzie,
- ciężka niewydolność wątroby,
- potwierdzony nowotwór złośliwy piersi lub narządów rodnych albo ich podejrzenie,
- poronienie zatrzymane.
Stosowanie leku Provera podczas karmienia piersią nie jest zalecane.
Podczas terapii lekami zawierającymi medroksyprogesteron mogą pojawić się działania niepożądane. Najczęściej są to bóle głowy, nudności oraz nieprawidłowe krwawienie z macicy (nieregularne, nadmiernie obfite, zbyt skąpe, plamienie miesiączkowe).
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
