Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (876 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Pryszczyca – ostra i zakaźna choroba zwierząt, objawy u ludzi

Avatar placeholder
30.03.2021 12:28
Pryszczyca to choroba zwierząt racicowych.
Pryszczyca to choroba zwierząt racicowych. (gettyimages)

Pryszczyca to groźna, ostra choroba zwierząt parzystokopytnych, która szerzy się przez kontakt pośredni i bezpośredni. Zakażone stada poddaje się ubojowi. Odpowiedzialny za nią wirus może zaatakować również człowieka. Choroba u ludzi ma jednak łagodny przebieg i zwykle mija samoistnie. Co jeszcze warto o niej wiedzieć?

spis treści

1. Co to jest pryszczyca?

Pryszczyca (afoza, łac. Aphtae epizooticae), zwana także zarazą pyska i racic, to ostra i wysoce zaraźliwa wirusowa choroba zwierząt racicowych hodowlanych i dzikich.

Odpowiada za nią wirus pryszczycy Picornavirus aphtae z rodziny Picornaviridae, rodzaju Aphtovirus. Znane są takie serotypy wirusa jak: O, A, C, SAT1, SAT2, SAT3, Asia1. Co istotne przebycie choroby wywołanej jednym typem wirusa nie uodparnia na inne.

Międzynarodowy skrót nazwy choroby FMD pochodzi od jej angielskiej nazwy „foot and mouth disease”. Choroba najczęściej atakuje bydło, kozy, trzodę chlewną, owce, kozy, bawoły, jak również renifery, dziki czy jelenie.

Zobacz film: "Podstawowe badania, jakie powinna wykonać każda kobieta"

Wirus pryszczycy może zakażać również słonie, wielbłądy i jeże. W obrębie tego samego gatunku wrażliwość na zakażenie jest różna. Zarażenie się człowieka od zwierzęcia jest rzadkie.

Zakażone i chore na pryszczycę zwierzęta wydalają wirus z wydychanym powietrzem, z wydzielinami i wydalinami organizmu oraz ze skóry. Zarówno zwierzęta, jak i ludzie, zarażają się drogą kropelkową.

To powszechna droga zakażenia - choroba bardzo łatwo przenosi się za pośrednictwem powietrza. Może rozprzestrzeniać się w ten sposób na odległość nawet kilkudziesięciu kilometrów.

Ludzie pryszczycą zarażają się nie tylko w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorym zwierzęciem, ale również przez spożywanie surowego mięsa czy mleka, które pochodzą od zakażonego osobnika (wirus wrażliwy jest na działanie wysokiej temperatury).

Zobacz także:

2. Objawy pryszczycy u zwierząt

Wirus wydalany jest wraz ze śliną, mlekiem i kałem kilka godzin po zakażeniu, jeszcze przed wystąpieniem objawów chorobowych. Patogeny są obecne w jego otoczeniu – w sierści, w sianie, w odchodach.

To dlatego choroba jest wysoce zakaźna. Gdy zachoruje jedno zwierzę, w krótkim czasie ofiarą wirusa padną inne. Okres inkubacji wynosi zwykle 2 do 7 dni, ale i 10 dni. Choroba przebiega różnie w obrębie gatunków.

Generalnie po zakażeniu zwierzę ma gorączkę, staje się osowiałe, nie ma apetytu. Na błonie śluzowej pyska, na koronce racic i w szparze międzyracicznej pojawiają się pęcherze. Jeśli choroba ma łagodny przebieg, zwierzę zdrowieje.

Pryszczyca złośliwa prowadzi do śmierci. Wirus jest nie tylko zakaźny i zjadliwy, ale i podstępny. Zdarza się, że choroba ma charakter bezobjawowy. Jeżeli Picornavirus aphtae zaatakuje mięsień serca, zwierzę nagle pada.

Ponadto zwierzęta, które wyzdrowieją, mogą być nosicielami wirusa nawet do trzech lat. Oznacza to, że mogą stać się przyczyną nowego ogniska choroby. To dlatego leczenie pryszczycy jest prawnie zabronione.

Jest to choroba zwalczana z urzędu. W wypadku jej stwierdzenia zarażone stado oraz wszystkie wrażliwe na pryszczycę zwierzęta znajdujące się w ognisku choroby poddaje się ubojowi z konieczności. Przed chorobą można je chronić wyłącznie poprzez szczepienia.

Pryszczyca atakuje zwierzęta na całym świecie. Jej pojawienie się paraliżuje handel zarówno zwierzętami, jak i produktami pochodzenia zwierzęcego, co przekłada się na ogromne straty ekonomiczne.

3. Pryszczyca u ludzi

Ludzie na pryszczycę chorują rzadko. Najbardziej narażeni są właściciele zwierząt i lekarze weterynarii oraz inne osoby, które stykają się ze zwierzętami. Pryszczyca u ludzi wywołuje objawy grypopodobne.

Pojawia się gorączka, dreszcze, bóle głowy, mięśni i kręgosłupa, obniżone ciśnienie tętnicze, a także suchość w ustach, następnie ślinotok. Po kilku dniach w nosogardle, jamie ustnej, w spojówkach oraz na skórze między palcami rąk i nóg pojawiają się bolesne, drobne pęcherzyki, które następnie ropieją.

W ciężkich przypadkach mogą pojawić się pęcherze na twarzy, uszach, kolanach i na błonach śluzowych genitaliów, zapalenie płuc, obrzęk krtani i tchawicy, zaburzenia pracy układu pokarmowego, żółtaczka czy zapalenie mięśnia sercowego.

Choroba, niezależnie od postaci, trwa mniej więcej 2 tygodnie. Rzadko zdarza się, by pryszczyca u ludzi miała trudny przebieg. Zwykle mija samoistnie, nie wywołując powikłań. Jak leczyć pryszczycę u ludzi?

Stosuje się środki odkażające w maściach lub płukankach, a także witaminy z grupy B oraz antybiotyki, by zapobiec nadkażeniom pęcherzy i nadżerek.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze