Przełom w leczeniu cukrzycy. Na ten lek czekaliśmy 100 lat
Po niemal 100 latach nastał przełom w leczeniu cukrzycy typu 1. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zaakceptowała pierwszą terapię biologiczną opóźniającą wystąpienie tej choroby. Cykl trwa tylko 2 tygodnie, a efekty obserwowane są już u 8-latków. Eksperci alarmują, że cukrzyca to podstępna choroba, która latami rozwija się w ukryciu.
1. Nowy lek na cukrzycę
W listopadzie 2022 r. Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) dopuściła do obrotu teplizumab – przeciwciało monoklonalne blokujące limfocyty T, aby nie atakowały one komórek trzustki produkujących insulinę. Podawany jest osobom z wysokim ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 1. Lek pod marką Tzield będzie podawany we wlewie dożylnym.
- Lek ten stosowany jest w celu opóźnienia wystąpienia choroby. Badania kliniczne wykazały, że 14-dniowy cykl leczenia opóźnia wystąpienie cukrzycy typu 1 o średnio 2 lata, choć notowano przypadki opóźnienia wystąpienia choroby nawet o 11 lat. To niebywały sukces w przypadku osób, które codziennie muszą wykonywać wiele ukłuć w celu oceny stężenia glukozy we krwi (glikemii) czy podania insuliny - tłumaczy dr Bartosz Fiałek, reumatolog i popularyzator wiedzy medycznej.
Jak podkreśla lekarz, minusem jest (jak zwykle w przypadku innowacji) wysoka cena terapii. Cały cykl leczenia (14-dniowy) kosztuje bowiem około 200 tysięcy USD.
Producenci twierdzą, że Tzield powstrzymuje chorobę, zanim pojawią się objawy. Wszystko poprzez zatrzymanie procesu choroby autoimmunologicznej i leżącego u jej podstaw zniszczenia komórek beta.
2. Kto dostanie Tzield?
Tzield został zatwierdzony przez FDA do stosowania u osób w wieku od 8 lat, które są w drugim stadium cukrzycy typu 1. Dotyczy to więc pacjentów, którzy mają nieprawidłowy poziom cukru we krwi, ale ich organizm nadal może wytwarzać insulinę. Eksperci twierdzą, że znalezienie takich osób może być wyzwaniem.
Samo leczenie obejmuje natomiast pojedynczy, 14-dniowy cykl infuzji, z których każdy trwa od 30 do 60 minut. Najczęstszymi działaniami niepożądanymi zgłaszanymi przez uczestników badania klinicznego były niski poziom białych krwinek i limfocytów, wysypka i ból głowy.
Przypomnijmy, że w przeciwieństwie do cukrzycy typu 2, której można zapobiegać poprzez zmianę stylu życia, cukrzyca typu 1 ma podłoże genetyczne i powstaje w wyniku autoagresji, czyli niszczenia własnych komórek. Jest bowiem spowodowana prawie całkowitym zniszczeniem komórek β trzustki produkujących insulinę przez przeciwciała.
Szacuje się, że na cukrzycę chorują nawet 3 miliony Polaków.
Lekarze informują, że pierwsze objawy cukrzycy typu 1 zwykle występują nagle i rozwijają się w ciągu kilku tygodni. Niekiedy mogą to być:
kwasica i śpiączka ketonowa,
wzmożone pragnienie (wypijanie od kilku do kilkunastu litrów płynów na dobę),
wielomocz,
chudnięcie,
senność,
osłabienie,
skłonność do infekcji.
Diabetolodzy wskazują, że w przypadku podejrzenia cukrzycy szczególną uwagę powinno się przykładać również do wyglądu stóp. Osoby z cukrzycą bardzo często doświadczają infekcji grzybiczej, co powoduje, że może dojść do rozwoju tzw. stopy atlety.
- Stopa atlety to skłonność do występowania infekcji grzybiczych. Stąd też przypominamy pacjentom, żeby nosili skarpety z naturalnych włókien, wygodne, luźniejsze buty i po umyciu bardzo dokładnie suszyli stopy, szczególnie te przestrzenie międzypalcowe. To jest podstawowa profilaktyka grzybicy stóp - wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Grzegorz Dzida z Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, hipertensjolog i diabetolog.
U wielu pacjentów może pojawić się uczucie kłucia, mrowienie i pieczenie stóp świadczące o rozwoju polineuropatii cukrzycowej. Przy czym część chorych może nie czuć bólu, nawet jeżeli na stopie pojawią się rany czy owrzodzenia. To efekt tego, że cukrzyca niszczy nerwy i stopy przestają być czułe na ból, temperaturę i dotyk.
- Chory często dostaje mikrourazów, może nastąpić na pinezkę, albo mieć kamyk w bucie i nie czuje tego. Kiedy dojdzie do niewielkiego uszkodzenia stopy, chory nadal tego nie czuje. To się łatwo zakaża i rozwija się owrzodzenie, które potem goi się miesiącami. Problem polega na tym, że w wielu przypadkach oprócz rozległych ran i miejscowych owrzodzeń pacjenci cierpią na zaburzenia ukrwienia całej kończyny, ponieważ w wielu przypadkach oprócz cukrzycy pacjenci mają także zaawansowaną miażdżycę. Krew nie dopływa do stopy tak, jak powinna i sytuacja zaczyna się komplikować – dodaje w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Leszek Czupryniak, kierownik Kliniki Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Lekarze wskazują, że pierwsze sygnały świadczące o rozwoju choroby można zaobserwować na dłoniach. Szczególną uwagę powinniśmy zwracać na paznokcie.
Osoby cierpiące na cukrzycę mają problemy z krążeniem, a to może powodować, że wokół paznokci pojawia się zaczerwienienie. U diabetyków mogą pojawić się również pęcherze okołopaznokciowe, krwotoki i owrzodzenia. Charakterystyczne jest to, że rany bardzo długo się goją. Na płytce paznokciowej zaobserwować można poprzeczne pasma, czyli tzw. linie Beau. Z każdą tego typu zmianą należy niezwłocznie udać się do lekarza, ponieważ może dojść do rozwoju groźnych powikłań.
- U osób z cukrzycą typu 1 i długim okresem jej trwania, szczególnie tych, które zachorowały w młodym wieku, wcześniej niż w populacji osób zdrowych może ujawnić się choroba dużych naczyń (makroangiopatia cukrzycowa) przebiegająca w postaci choroby niedokrwiennej serca, choroby naczyń mózgowych lub choroby tętnic kończyn dolnych – informuje Polskie Towarzystwo Diabetologiczne.
Innymi powikłaniami są m.in. niewydolność nerek, uszkodzenie nerwów, utrata wzroku czy amputacja kończyny w przebiegu stopy cukrzycowej.
Katarzyna Gałązkiewicz, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Zobacz także:
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
