Przewiane ucho – przyczyny, objawy i leczenie

Przewiane ucho to stan będący reakcją narządu słuchu na zmiany temperatury czy wiatr. Jest to nie tylko dokuczliwe, ale i groźne o tyle, że może skutkować rozwojem infekcji w obrębie narządu słuchu. Te są częste zwłaszcza u małych dzieci. Jakie są objawy zawiania przewodu słuchowego? Co pomaga na przewiane ucho?

1. Co to jest przewiane ucho?

Przewiane ucho, czyli wychłodzenie narządu słuchu, to dolegliwość dokuczająca zarówno dzieciom, jak i dorosłym. Najczęściej rozpoznaje się ją w okresie jesienno-zimowym. Ma to związek z tym, że uszy są bardzo wrażliwe na niskie temperatury oraz wiatr, na które mogą źle reagować. Dlaczego?

Uszy nie posiadają ochronnej tkanki tłuszczowej. To sprawia, że nerwy zlokalizowane w przewodzie słuchowym biegnące pod skórą nie są chronione. Oznacza to, że mogą reagować silnym impulsem bólowym na niesprzyjające warunki klimatyczne. To dlatego czasem wystarczy wyjść na dwór z niedosuszonymi włosami bądź ze spoconą głową bez czapki, na przykład po treningu. I pojawia się problem.

2. Objawy przewianego ucha 

Zobacz film: "Polacy żyją aż 7 lat krócej niż Szwedzi"

Objawem przewiania ucha jest:

• ostry, kłujący ból wewnątrz ucha,
• kłucie w okolicy uszu,
• wrażenie zatkania lub rozpierania ucha,
• szum uszny, inne tymczasowe zaburzenia słuchu, często także zaburzenia równowagi ciała,
• ból głowy połączony z bólem okolicy uszu,
• ból zębów,
• sztywność karku, co ma związek z przewianiem szyi.

Często pojawiają się objawy ogólnoustrojowe, takie jak gorączka, gorsze samopoczucie czy bóle mięśni, katar, kichanie, ból gardła czy kaszel. To zwykle symptomy przewianego ucha i współtowarzyszącej mu infekcji wirusowej.

Może się zdarzyć, że przewianie ucha przechodzi w stan zapalny narządu słuchu. Dzieje się tak zwłaszcza u dzieci w wieku przedszkolnym. Ma to związek zarówno z niedojrzałym układem odpornościowym i narażeniem na kontakt z wirusami, ale i budową anatomiczną ucha.

U dzieci trąbka słuchowa, łączącą ucho z nosogardłem jest nie tylko ustawiona poziomo, ale i znacznie krótsza niż u dorosłych. Przyczyną nawracającego zapalenia ucha u dzieci może być także przerost migdałków podniebiennych, przewlekłe zapalenie zatok oraz wady anatomiczne podniebienia dziecka.

3. Domowe sposoby na przewiane ucho 

W sytuacji, gdy pojawiają się dolegliwości związane z przewianiem, najważniejsze jest rozgrzanie organizmu. Co na przewiane ucho? Dobrym pomysłem jest:

• ciepła kąpiel z olejkiem eukaliptusowym czy sosnowym.
• wypicie gorącej herbaty z sokiem malinowym, naparu z kwiatu lipy, który hamuje rozwój infekcji w jej początkowym stadium, herbaty z imbirem, cytryną i miodem,
• przykładanie ciepłych suchych okładów na ucho (doskonale sprawdza się kompres żelowy czy termofor z pestek wiśni),
• posmarowanie okolicy ucha olejkiem kamforowym, który ma właściwości rozgrzewające i założenie opaski, chustki czy czapki. Olejek kamforowy na ból ucha na zapalenie ucha można stosować również u dzieci,
• zastosowanie leków na przewiane ucho o działaniu przeciwzapalnym do stosowania miejscowego, takie jak salicylan choliny czy krople na przewiane ucho zawierające olejki roślinne,
• zażywanie leków przeciwbólowych dostępnych bez recepty (np. paracetamol). Gdy pojawiają się oznaki infekcji, także przeciwzapalnych i przeciwgorączkowych (np. ibuprofen).

Na przewiane ucho niewskazane jest:

• moczenie przewianych uszu,
• smarowanie wnętrza ucha olejkiem kamforowym, zakraplanie olejku czy wkładanie do ucha waty nasączonej olejkiem. Niezastosowanie się do tych zaleceń może uszkodzić błonę bębenkową i przewód słuchowy,
• wkładanie do uszu patyczków czy innych materiałów, ponieważ prowadzi to do podrażnienia i uszkodzenia mechanicznego przewodu słuchowego, może także grozić nadkażeniem bakteryjnym i rozwojem infekcji.

4. Leczenie przewianego ucha

Jeżeli objawy zapalenia uszu są dokuczliwe i niepokojące, po 3 dniach nie mijają lub się zaostrzają, należy skontaktować się z lekarzem, najlepiej otolaryngologiem.

Czasem domowe metody na przewiane ucho to za mało. Szczególną czujność należy zachować opiekując się dziećmi, które z uszami problemy miewają bardzo często. W ich przypadku stan zapalny narządu słuchu i ostre zapalenie ucha środkowego, będące powikłaniem przewiania ucha, rozwija się bardzo szybko.

Gdy pojawi się stan zapalny ucha, co można rozpoznać podczas badania lekarskiego wykonywanego za pomocą wziernikowania, często wymaga wdrożenia antybiotykoterapii (antybiotyki mogą być ogólnoustrojowe, doustne, jak i stosowane miejscowo w postaci kropli aplikowanych do przewodu słuchowego).

W przypadku stwierdzenia infekcji lekarz rodzinny, pediatra czy laryngolog zaleca również leki w postaci kropli na przewiane ucho o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwzapalnym.

Podjęcie zdecydowanych działań jest konieczne, ponieważ zaniedbany stan zapalny ucha środkowego może prowadzić do zajęcia ucha wewnętrznego, co może grozić nawet trwałą utratą słuchu. 

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.