Przyczyny nietrzymania moczu

Inkontynencja, czyli nietrzymanie moczu, to nie choroba – jedynie jej objaw. Do wystąpienia inkontynencji mogą przyczynić się złe nawyki, schorzenia oraz zaburzenia fizyczne. Ustalenie przyczyny ma decydujące znaczenie w doborze metody leczenia tej wstydliwej i powszechnej przypadłości.

Przyczyny tymczasowej inkontynencji

Uciążliwą i wstydliwą przypadłość, jaką jest nietrzymanie moczu, przypisuje się najczęściej osobom starszym. Jest to jedna z najbardziej wstydliwych i...

Krótkotrwałe nietrzymanie moczu może być wynikiem spożywania niektórych produktów spożywczych, napojów lub przyjmowania leków. Jak wpływają one na organizm?

• Alkohol pobudza pęcherz i ma działanie moczopędne, dlatego powoduje nagłą, silną potrzebę oddania moczu.
• Kofeina wykazuje działanie zbliżone do alkoholu – jest diuretykiem i pobudza pęcherz moczowy.
• Napoje gazowane, herbata, kawa, słodziki, a także produkty i napoje zawierające dużo kwasu, cukru oraz przypraw mogą podrażniać pęcherz moczowy, zwiększając ryzyko niekontrolowanych wycieków moczu.
• Spożywanie nadmiernej ilości płynów zwiększa znacząco ilość moczu znajdującą się w pęcherzu.
• Leki stosowane w leczeniu chorób serca, środki obniżające ciśnienie krwi, leki uspokajające oraz środki rozluźniające mięśnie mogą przyczyniać się do problemów z kontrolowaniem pęcherza moczowego.

Za nietrzymanie moczu odpowiedzialne mogą być również niektóre choroby:

• infekcje dróg moczowych – zakażenia mogą podrażniać pęcherz, wywołując silne parcie. Nagląca potrzeba oddania moczu może powodować mimowolne wycieki moczu;
• zaparcia – odbyt znajduje się w pobliżu pęcherza i dzieli z nim wiele nerwów. Zalegający w odbycie stolec przyczynia się do nadreaktywności nerwów i zwiększenia częstotliwości oddawania moczu. Zagęszczony stolec może zakłócać opróżnienie pęcherza, powodując nietrzymanie moczu z przepełnienia.

Przyczyny uporczywego nietrzymania moczu

Inkontynencja u niektórych osób jest przewlekłą przypadłością – ma to związek ze zmianami lub problemami fizycznymi. Najczęściej są to:

• Ciąża i poród – ciężarne kobiety mogą doświadczać wysiłkowego nietrzymania moczu z powodu zmian hormonalnych i zwiększonej wagi powiększającej się macicy. Ponadto w wyniku porodu naturalnego może dojść do osłabienia mięśni pęcherza moczowego. Zmiany zachodzące podczas porodu mogą również spowodować uszkodzenie nerwów i tkanki podtrzymującej, czego wynikiem jest opadanie dna miednicy. Wówczas pęcherz, macica, odbyt i jelito cienkie są przesunięte w stronę pochwy, co może prowadzić do inkontynencji.
• Zmiany związane ze starzeniem – z wiekiem mięśnie pęcherza ulegają osłabieniu, a zdolność pęcherza do przechowywania moczu zmniejsza się. Naturalnym następstwem tego procesu są objawy pęcherza nadreaktywnego. Ryzyko wystąpienia tej przypadłości jest większe w przypadku choroby naczyń krwionośnych, dlatego tak ważny jest zdrowy tryb życia (m.in. rzucenie palenia, leczenie nadciśnienia, utrzymywanie prawidłowej wagi).
• Menopauza – po menopauzie organizm kobiety wytwarza mniej estrogenu – hormonu, który ma wpływ na stan nabłonka pęcherza i cewki moczowej. Mniejsze ilości estrogenu zwiększają ryzyko uszkodzeń nabłonka i nasilenia objawów inkontynencji.
• Histerektomia – usunięcie macicy może uszkodzić mięśnie dna miednicy, prowadząc do wystąpienia nietrzymania moczu.
• Choroby prostaty – inkontynencja może być wynikiem łagodnego przerostu prostaty, leczenia raka prostaty lub braku podjęcia leczenia nowotworu gruczołu krokowego.
• Zaburzenia neurologiczne (np. stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona, udar, guz mózgu, uraz rdzenia kręgowego) mogą zakłócać sygnały nerwowe kluczowe dla kontroli pęcherza moczowego.
• Kamienie w pęcherzu moczowym lub rak pęcherza – choroby te objawiają się inkontynencją, naglącym parciem i pieczeniem podczas oddawania moczu.
• Śródmiąższowe zapalenie pęcherza – przewlekła choroba, która powoduje częstomocz i ból w trakcie oddawania moczu. Stosunkowo rzadkim jej objawem jest nietrzymanie moczu.
• Guz w obrębie dróg moczowych – może blokować przepływ moczu i powodować inkontynencję.

Nietrzymanie moczu ma wiele przyczyn. Niektóre z nich są stosunkowo błahe i można im zaradzić we własnym zakresie. Inne wymagają podjęcia specjalistycznego leczenia.