Przysięga Hipokratesa i podstawy etyki lekarskiej
Przysięga Hipokratesa to tekst, z którego środowiska lekarskie czerpią zasady etyki zawodowej. Nie znana jest dokładna data ani miejsce jej powstania, nie ma pewności co do jej autora. Co wiadomo?
1. Co to jest przysięga Hipokratesa?
Przysięga Hipokratesa to przysięga zawierająca podstawy także współczesnej etyki lekarskiej, która była składana przez lekarzy w starożytności. Wbrew powszechnemu przekonaniu jej autorem nie był Hipokrates, uchodzący za ojca medycyny i etyki medycznej.
Sformułowanie podstawowych zasad etycznych zawodu lekarza przypisuje się Imhotepowi. Sam Hipokrates prawdopodobnie zredagował tylko niektóre fragmenty zbioru podstawowych imperatywów moralnych funkcjonujących wśród lekarzy z Kos i Knidos.
Dwujęzyczny - grecki i łaciński - tekst przysięgi Hipokratesa opublikowano w 1595 roku we Frankfurcie. Po II wojnie światowej Światowa Organizacja Lekarzy, podczas zjazdu w Genewie w 1948 r., opracowała nowożytną wersję przysięgi, czyli deklarację genewską. Zmieniano ją wielokrotnie w późniejszych latach.
Przysięga Hipokratesa to kodeks etyczny, przyjmowany przez środowisko lekarskie. Jej główne przesłanie głosi „Primum non nocere” , co znaczy „Po pierwsze nie szkodzić”. W Polsce obecnie Przyrzeczenie Lekarskie, które stanowi część Kodeksu Etyki Lekarskiej, uchwalonego przez Krajowy Zjazd Lekarzy. Nawiązuje ono treścią do przysięgi Hipokratesa oraz deklaracji genewskiej.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
2. Jak brzmi przysięga Hipokratesa?
Jak brzmi przysięga Hipokratesa. Można spotkać się z jej niniejszym tłumaczeniem:
„Przysięgam Apollinowi lekarzowi i Asklepiosowi, i Hygei, i Panakei oraz wszystkim bogom jak też boginiom, biorąc ich za świadków, że wedle swoich sił i osądu przysięgi tej i tej pisemnej umowy dotrzymam.
Swego przyszłego nauczyciela w sztuce lekarskiej na równi z własnymi rodzicami szanował będę i dzielił będę z nim życie, i wesprę go, gdy się znajdzie w potrzebie; jego potomków miał będę za braci w linii męskiej i sztuki tej uczył ich będę, gdy zechcą się uczyć, bez zapłaty i pisemnej umowy; na piśmie jak też ustnie wiedzę całą i doświadczenie swoim własnym synom i synom tego, który uczył mnie będzie, jak też przekażę uczniom, którzy umowę tę podpisali i przysięgą tą, jako prawem lekarskim, się związali, lecz nikomu więcej.
Zdrowy tryb życia i sposób odżywiania zalecał będę wedle swoich sił i osądu, mając na względzie pożytek cierpiących, chroniąc ich zaś przed szkodą i krzywdą.
Nikomu, nawet na żądanie, nie podam śmiercionośnej trucizny, ani nikomu nie będę jej doradzał, podobnie też nie dam nigdy niewieście środka na poronienie. W czystości i niewinności zachowam życie swoje i sztukę swoją.
Nigdy nikomu nie usunę kamieni moczowych przez cięcie (pęcherza), lecz odeślę każdego do ludzi, którzy z zajęciem tym są obeznani.
Do któregokolwiek z domów wejdę,wejdę dla pożytku cierpiących; obcy mi będzie rozmyślny występek, jak też każda inna nieprawość, zwłaszcza czyny lubieżne na ciałach kobiet i mężczyzn, nie tylko wolnych, lecz i niewolników.
Cokolwiek przy leczeniu albo też poza leczeniem w życiu ludzi ujrzę lub usłyszę, czego ujawniać nie można, milczał o tym będę, za świętą tajemnicę to mając.
Jeżeli więc tej swojej przysięgi dochowam i jej nie naruszę, niech zyskam powodzenie i w życiu, i w sztuce, i sławę u wszystkich ludzi po wsze czasy; jeżeli zaś ją złamię i się jej sprzeniewierzę, niech mnie wszystko przeciwne dotknie”.
3. Przyrzeczenie lekarskie
Współczesna medycyna zachodnia odeszła od sakralnego spojrzenia na życie ludzkie i profesję lekarza, a aktualny polski "Kodeks etyki lekarskiej" (KEL) rozpoczyna się od preambuły, jaką jest przyrzeczenie lekarskie, które brzmi:
„Przyjmuję z szacunkiem i wdzięcznością dla moich Mistrzów nadany mi tytuł lekarza i w pełni świadomy związanych z nim obowiązków przyrzekam: - obowiązki te sumiennie spełniać - służyć życiu i zdrowiu ludzkiemu - według najlepszej mej wiedzy przeciwdziałać cierpieniu i zapobiegać chorobom, a chorym nieść pomoc bez żadnych różnic, takich jak: rasa, religia, narodowość, poglądy polityczne, stan majątkowy i inne, mając na celu wyłącznie ich dobro i okazując im należny szacunek - nie nadużywać ich zaufania i dochować tajemnicy lekarskiej nawet po śmierci chorego - strzec godności stanu lekarskiego i niczym jej nie splamić, a do kolegów lekarzy odnosić się z należną im życzliwością, nie podważając zaufania do nich, jednak postępując bezstronnie i mając na względzie dobro chorych - stale poszerzać swą wiedzę lekarską i podawać do wiadomości świata lekarskiego wszystko to, co uda mi się wynaleźć i udoskonalić. Przyrzekam to uroczyście!”.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.