Rehabilitacja kobiet po operacjach narządów płciowych
Choroby nowotworowe to powszechny problem, jednak odbiór społeczny poszczególnych typów raka jest różny. O ile rak piersi stanowi temat wielu dyskusji, a kobiety po mastektomii nie krępują się rozmawiać o swojej chorobie, rak narządów płciowych pozostaje wstydliwym sekretem niejednej kobiety. Niewiele mówi się również o rehabilitacji kobiet, które zostały poddane operacji w ramach leczenia nowotworów narządów płciowych. Tymczasem rehabilitacja ma kluczowe znaczenie dla pacjentek po zabiegu chirurgicznym, przywraca bowiem sprawność fizyczną i pomaga zaakceptować zmiany, które zaszły w ciele kobiety w trakcie terapii nowotworowej.
1. Zalety rehabilitacji po operacyjnym leczeniu raka narządów płciowych
Chirurgiczne leczenie chorób nowotworowych w obrębie układu rozrodczego wiąże się z ryzykiem wystąpienia „syndromu pustej kobiety”. Usunięcie narządów rodnych sprawia, że pacjentki przestają czuć się pełnowartościowymi kobietami, dlatego w rehabilitacji tak ważnym elementem jest pomoc psychologiczna. Istotna jest również rehabilitacja społeczna, zawodowa i seksualna – wsparcie niezbędne jest bowiem na wielu płaszczyznach. Mówiąc o rehabilitacji, nie sposób pominąć podstawowego jej elementu, czyli fizjoterapii. Ćwiczenia i masaże pomagają pacjentkom odzyskać sprawność ruchową oraz zaradzić przykrym dolegliwościom związanym z operacją.
Do najczęstszych problemów doświadczanych przez kobiety po zabiegu chirurgicznym w obrębie układu rozrodczego należą:
- suchość pochwy – ma związek ze zmianami hormonalnymi, do których dochodzi na przykład po operacji usunięcia jajników – zaleca się rehabilitację seksualną pacjentek;
- zwężenie szyjki macicy – następuje na skutek przeprowadzanych naświetlań – za granicą stosuje się specjalne kulki, które nie dopuszczają do zwężenia, ale ta metoda jest jeszcze niedostępna w Polsce;
- nietrzymanie moczu – inkontynencja pojawia się po niektórych zabiegach – w ramach rehabilitacji stosuje się ćwiczenia oraz biofeedback;
- bóle kręgosłupa, kości i mięśni – pacjentkom zaleca się hydroterapię jako uzupełnienie farmakologicznego uśmierzania bólu;
- wypadanie włosów, także tych łonowych.
2. Jak przebiega rehabilitacja po operacyjnym leczeniu nowotworów układu rozrodczego?
Działania rehabilitacyjne są uwarunkowane zakresem operacji oraz powstałymi w jej następstwie ubytkami. Jeśli usunięte zostały pachwinowo-biodrowe węzły chłonne, pacjentka doświadcza obrzęków w obrębie kończyn dolnych. Wówczas wskazane jest leżenie z nogami uniesionymi na wysokość kilkunastu centymetrów. Zaleca się również unikanie obcisłych ubrań, utrudniających odpływ limfy. W żadnym wypadku nie należy bagatelizować obrzęków na nogach – w razie ich wystąpienia konieczna jest konsultacja z lekarzem i wdrożenie właściwej terapii. Istotnym elementem rehabilitacji po zabiegu chirurgicznym w obrębie układu rozrodczego jest także aktywność fizyczna o umiarkowanym stopniu nasilenia (nordic walking, spacery).
Odpowiednia rehabilitacja może w znacznym stopniu przyspieszyć powrót pacjentki do formy po operacji i pomóc jej w pogodzeniu się z przebytą traumą. Niestety, wiele kobiet ma utrudniony dostęp do zabiegów rehabilitacyjnych, które są refundowane przez państwo. Zwykle trzeba czekać na swoją kolej miesiącami, a po operacji czas jest na wagę złota. W takiej sytuacji warto szukać placówek, w których obłożenie jest mniejsze i tam skorzystać z zabiegów rehabilitacyjnych.
Artykuł powstał na podstawie materiałów programu „Jestem przy Tobie”, tworzonego przez cztery organizacje pozarządowe: Ogólnopolską Organizację Na Rzecz Walki z Rakiem Szyjki Macicy „Kwiat Kobiecości”, Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Onkologicznych, Fundację MSD dla Zdrowia Kobiet oraz Fundację „Różowa Konwalia” im. prof. Jana Zielińskiego.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.