Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (870 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Seplenienie - przyczyny, rodzaje, metody. Jak leczyć seplenienie u logopedy oraz w domu?

 Kinga Olchowy
27.10.2022 13:02
Seplenienie jest jedną z najczęściej występujących wad wymowy.
Seplenienie jest jedną z najczęściej występujących wad wymowy. (123rf)

Seplenienie jest jedną z najczęściej występujących wad wymowy. Może pojawić się zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych. Może być wynikiem wrodzonych problemów z wymawianiem głosek, ale także pojawić się na skutek niedbalstwa w mowie i zaniedbywania prawidłowej artykulacji głosek. Jak poradzić sobie z seplenieniem i czy można wyleczyć wady wymowy w każdym wieku?

spis treści

1. Co to jest seplenienie?

Seplenienie (sygmatyzm) to dość często pojawiająca się wada wymowy. Pojawia się, kiedy dziecko lub osoba dorosła nieprawidłowo wypowiada tzw. głoski dentalizowane, a więc te, które wymagają odpowiedniego ułożenia zębów.

Dzieje się tak, kiedy siekacze górne i dolne są ułożone nieprawidłowo względem siebie, przez co podczas zbliżania się do siebie uniemożliwiają odpowiednią artykulację, a w efekcie prawidłowe wypowiedzenie danej głoski.

Seplenienie może dotyczyć także innych rodzajów głosek, m.in. tylnojęzykowozębowych lub wybuchowych. Najczęściej jednak seplenimy przy wypowiadaniu głosek szczelinowych, a więc: s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż, ś, ź, ć oraz dź.

1.1. Seplenienie wargowo-zębowe

Zobacz film: "Językołamacze: ćwiczenia wymowy głoski d i Demonicznie głodna dynia!"

Ten rodzaj seplenienia pojawia się, kiedy podczas wypowiadania głosek szczelinowych pomiędzy siekaczami tworzy się szczelina, a język w ogóle nie bierze udziału w artykulacji. W efekcie dźwięk jest rozproszony, a głoska przypomina spłaszczone lub ostro brzmiące "f". Ten rodzaj seplenienia jest niezwykle trudny do wyleczenia i wymaga wielu godzin ćwiczeń.

1.2. Seplenienie międzyzębowe

To najczęstsza forma seplenienia. O seplenieniu międzyzębowym, czyli sygmatyzmie interdentalnym, można mówić, kiedy dziecko lub osoba dorosła podczas mówienia wkłada język między zęby. Jest on lekko spłaszczony, a powietrze rozchodzi się po całej przestrzeni. Dolna szczęka jest opuszczona, a siekacze w ogóle się do siebie nie zbliżają.

Ten rodzaj seplenienia pojawia się bardzo często podczas wymiany zębów mlecznych na stałe. Brzmienie głosek przypomina wówczas angielskie "th". Czasem seplenienie międzyzębowe pojawia się podczas niektórych głosek tylkojęzykowych lub wybuchowych, jak t, d oraz n.

1.3. Seplenienie międzyzębowe boczne

Seplenienie międzyzębowe boczne występuje, kiedy podczas wymawiania głosek szczelinowych lub wargowo-zębowych końcówka języka wysuwa się między zęby trzonowe po jednej lub drugiej stronie jamy ustnej.

1.4. Seplenienie przyzębowe

O seplenieniu przyzębowym mówimy, kiedy końcówka języka jest bardzo spłaszczona i zbyt mocno dotyka tylnej części siekaczy. Powietrze przechodzi wówczas szerokim strumieniem, brzmienie głoski jest przytępione, a przy siekaczach powstaje bardzo słaby szmer.

1.5. Seplenienie boczne

Seplenienie boczne pojawia się najczęściej na skutek nieprawidłowej pozycji całego ciała. Podczas wymawiania głosek szczelina nie tworzy się w centralnej części zębów, ale po bokach - przy kłach lub trzonowcach. Wargi rozchylają się nie w centrum, ale w miejscu przechodzenia powietrza. Powoduje to znaczne zniekształcenie wymawianej głoski.

1.6. Seplenienie nosowe

Seplenienie nosowe jest również bardzo często spotykane. W tym przypadku większa część układu mowy ułożona jest prawidłowo, natomiast podniebienie miękkie nie jest wystarczająco opuszczone, przez co powietrze przechodzi jednocześnie przez usta oraz nos. Efektem jest lekko spłaszczony, "kaczy" lub przytłumiony dźwięk.

Ten rodzaj seplenienia może mieć swoją przyczynę w jakimś stanie chorobowym, np. w zapaleniu ucha środkowego, szczególnie u dzieci.

1.7. Seplenienie świszczące

O seplenieniu świszczącym mówimy wtedy, kiedy głoski brzmią bardzo ostro. Ten rodzaj wady powstaje na skutek wytworzenia silnego prądu powietrza wzdłuż rowka w środkowej części języka. Bardzo często towarzyszy diastemie lub nieprawidłowemu rozstawowi zębów.

1.8. Seplenienie krtaniowe

Seplenienie krtaniowe to szczególny rodzaj wady wymowy, który wiąże się z osłabieniem mięśni krtani i nagłośni. Efektem tego jest tzw. zwarcie krtaniowe, dochodzi do niedomykalności fałd głosowych, co z kolei skutkuje bardzo dużą ilością powietrza wypuszczanego wraz z wypowiadanymi głoskami.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

2. Metody seplenienia

Seplenienie wynika z niewłaściwej artykulacji dźwięków, która może odbywać się na różne sposoby.

Najczęściej wady wymowy realizuje się poprzez:

  • deformacje - wynikają ze zmiany prawidłowego, naturalnego miejsca artykulacji głosek, efektem czego jest zniekształcenie ich brzmienia.
  • substytucje - pojawiają się często u dzieci na etapie nauki mowy i polega na zastępowaniu trudnego do zrealizowania miejsca artykulacji innym. Dzieje się tak najczęściej przy zmianie głosek sz na s, c na ć, dź na ś, etc.
  • elizje - opuszczanie dźwięku, czyli całkowite pomijanie jego wypowiadania. Pojawia się na etapie rozwoju, ale nie powinno się utrzymywać.

3. Przyczyny seplenienia

Najczęściej seplenienie jest wynikiem wad zgryzu lub nieprawidłowej budowy narządów artykulacyjnych. Może mieć jednak przyczynę w niedbalstwie podczas mówienia lub w czerpaniu inspiracji z otoczenia (celowe naśladowanie nieprawidłowego wypowiadania od rówieśników - w ten sposób utrwala się niewłaściwą pamięć mięśniową i pojawia się wada wymowy).

Najczęściej przyczyną seplenienia jest:

  • zbyt duży język
  • za krótkie wędzidełko
  • przodozgryz lub tyłozgryz
  • rozszczep podniebienia
  • osłabienie siły mięśni narządów artykulacyjnych
  • upośledzenie słuchu
  • nawracające choroby górnych dróg oddechowych
  • nieprawidłowe wzorce z otoczenia
  • zbyt długie stosowanie smoczka

4. Skutki seplenienia

Dzieci powinny opanować prawidłową wymowę głosek szczelinowych do około 3 roku życia, choć jest to kwestia indywidualna dla każdego malucha. Mniej więcej około 4-5 roku życia dzieci uczą się prawidłowo wypowiadać głoski zwarto wybuchowe.

Około 8 roku życia zęby mleczne wymieniają się na stałe, dlatego na tym etapie również może pojawić się seplenienie. Jeśli jednak utrzymuje się ono przez dłuższy czas, może mieć to szereg negatywnych skutków.

Przede wszystkim mowa o czynnikach społecznych - dziecko, które nieprawidłowo wymawia głoski może mieć problemy z akceptacją ze strony rówieśników lub być wytykane lub porównywane do innych dzieci na spotkaniach rodzinnych ("dlaczego nie mówisz tak ładnie, jak Staś?").

Nieleczone wady wymowy mogą dodatkowo pogłębiać wady zgryzu, które mogą być leczone dopiero po pełnej wymianie zębów mlecznych na stałe. Do tego czasu jedyną formą pomocy będzie logopeda.

5. Jak leczyć seplenienie?

Jeśli przyczyną seplenienia jest jakiś stan chorobowy, w pierwszej kolejności należy go wyleczyć. Następnym krokiem jest ustalenie, czy problemy z artykułowaniem głosek nie wynikają z wad zgryzu i ewentualnie podjąć leczenie u ortodonty.

Bardzo ważnym i zarazem pierwszym krokiem jest wizyta u logopedy. Specjalista oceni stopień wady wymowy i dobierze indywidualną metodą leczenia. Zaproponuje także zestaw ćwiczeń, który będzie można wykonywać samodzielnie w domu.

Jeśli przyczyną seplenienia jest niedomykalność fałd głosowych lub zwarcie krtaniowe, można skorzystać także z pomocy nauczyciela śpiewu oraz z pomocniczych narzędzi, takich jak np. lax vox.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze