Skleroproteiny - rodzaje, funkcje i rola w organizmie

Skleroproteiny znane są również pod nazwą białka fibrylarne i włókniste. Są cząsteczkami o właściwościach strukturalnych, które tworzą włókna mięśniowe, macierz kostną, ścięgna czy tkankę łączną. Występują między innymi w ludzkiej skórze, włosach, paznokciach czy kościach. Czym charakteryzują się skleroproteiny?

Skleroproteiny są jednym z białek strukturalnych włosów i paznokci.Skleroproteiny są jednym z białek strukturalnych włosów i paznokci.
Źródło zdjęć: © adobestock
Paula Komendarczuk

Co to są skleroproteiny?

Skleroproteiny (białka włókniste, białka fibrylarne) to jedna z trzech klasyfikacji strukturalnych białek (obok białek błonowych i globularnych). Złożone są z łańcuchów polipeptydowych o skłonności do układania się blisko siebie i tworzenia włókien.

Skleroproteiny nie mają właściwości odżywczych, występują w składzie substancji strukturalnych, okrywowych i podporowych. Są obecne w ścięgnach, włosach, paznokciach, skórze, kościach, szkielecie i układzie krwionośnym.

Występują również w pazurach, pancerzach i piórach zwierząt, w rafach koralowych, rzęskach bakterii i gąbkach. Skleroproteiny mają niską rozpuszczalność w wodzie, są stworzone przede wszystkim do ochrony i tworzenia tkanki łącznej, włókien mięśni, macierzy w kościach oraz ścięgien.

Rodzaje skleroprotein

Keratyny to pokrewne białka zwierzęce, które występują w strukturze skóry, włosów, paznokci, a także piór, dziobów i pazurów u zwierząt. Dostarczają one siły tkankom, na przykład językowi.

Fibroina to nierozpuszczalna w wodzie skleroproteina, jeden ze składników jedwabiu. Złożona jest z antyrównoległych nici beta, mocno przylegających do siebie.

Elastyna to elastyczne białko, które znajduje się w tkankach ciała, pozwalając im na powrót do pierwotnych kształtów. Elastyna obfituje w glicynę oraz prolinę, w tętnicach usprawnia krążenie krwi.

Kolagen to skleroproteina występująca w największej ilości u ssaków, szacuje się że może stanowić nawet jedną trzecią całkowitej masy. Kolagen występuje w minimum 16 rodzajach, jest podstawowym składnikiem ścięgien, obecny jest też w skórze, rogówce, kościach, jelitach i naczyniach krwionośnych. W wersji hydrolizowanej używany jest w przemyśle spożywczym.

Laminy to skleroproteiny, które są elementem strukturalnym jąder komórkowych. Uczestniczą w regulacji transkrypcji, przypominają włókna pośrednie, ale mają dodatkowe aminokwasy.

Rola skleroprotein w organizmie

Skleroproteiny występują w komórkach rzęsatych, ścięgnach, mięśniach, kościach i w skórze. Budują strukturę włosów, są wsparciem strukturalnym dla komórek i tkanek.

Skleroproteiny są niezbędnym składnikiem paznokci, a także zwierzęcych pazurów, dziobów, pancerzy czy piór. Kolagen stanowi 10% ludzkich mięśni i 80% skóry. Fibrynogen natomiast uczestniczy w procesie krzepnięcia krwi, za sprawą produkcji hydrożelu.

Kolagen i fibrynogen w roztworach są stosowane w inżynierii tkankowej jako materiały strukturalne. Nie mają właściwości toksycznych i przypominają naturalne środowisko dla komórek.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Urolog wskazuje dwa najgorsze napoje dla pęcherza. Mówi, co najlepiej pić
Urolog wskazuje dwa najgorsze napoje dla pęcherza. Mówi, co najlepiej pić
PET w roli surowca premium. Może pomóc w produkcji leków przeciwnowotworowych
PET w roli surowca premium. Może pomóc w produkcji leków przeciwnowotworowych
Suplement na czarnej liście MZ. Miał wspomagać zasypianie, a może zniszczyć wątrobę
Suplement na czarnej liście MZ. Miał wspomagać zasypianie, a może zniszczyć wątrobę
Problem ma nawet 12 mln Polaków. Naukowcy odkryli nową przyczynę
Problem ma nawet 12 mln Polaków. Naukowcy odkryli nową przyczynę
Przyspiesza starzenie serca i skraca życie. "Narastające obciążenie"
Przyspiesza starzenie serca i skraca życie. "Narastające obciążenie"
W tym województwie jest już dwa razy więcej grypy. "Chorują całe szkoły"
W tym województwie jest już dwa razy więcej grypy. "Chorują całe szkoły"
Powszechny na świątecznym stole. "Dramatycznie obciąża trzustkę"
Powszechny na świątecznym stole. "Dramatycznie obciąża trzustkę"
Badali zdrowie kości przez 10 lat. Ten napój jest dla nich najlepszy
Badali zdrowie kości przez 10 lat. Ten napój jest dla nich najlepszy
Objaw stłuszczenia wątroby pojawia się w nocy. Lekarz mówi, jak cofnąć chorobę
Objaw stłuszczenia wątroby pojawia się w nocy. Lekarz mówi, jak cofnąć chorobę
Na refundację poszło w tym roku ponad 15 mld zł. MZ o "niepokojącej tendencji"
Na refundację poszło w tym roku ponad 15 mld zł. MZ o "niepokojącej tendencji"
Groźny nadmiar witaminy. Może zniszczyć wątrobę i doprowadzić do udaru
Groźny nadmiar witaminy. Może zniszczyć wątrobę i doprowadzić do udaru
Babciny sposób na cholesterol i wysoki cukier. W tej postaci jest najzdrowszy
Babciny sposób na cholesterol i wysoki cukier. W tej postaci jest najzdrowszy