Skleroproteiny - rodzaje, funkcje i rola w organizmie

Skleroproteiny znane są również pod nazwą białka fibrylarne i włókniste. Są cząsteczkami o właściwościach strukturalnych, które tworzą włókna mięśniowe, macierz kostną, ścięgna czy tkankę łączną. Występują między innymi w ludzkiej skórze, włosach, paznokciach czy kościach. Czym charakteryzują się skleroproteiny?

Skleroproteiny są jednym z białek strukturalnych włosów i paznokci.Skleroproteiny są jednym z białek strukturalnych włosów i paznokci.
Źródło zdjęć: © adobestock
Paula Komendarczuk

Co to są skleroproteiny?

Skleroproteiny (białka włókniste, białka fibrylarne) to jedna z trzech klasyfikacji strukturalnych białek (obok białek błonowych i globularnych). Złożone są z łańcuchów polipeptydowych o skłonności do układania się blisko siebie i tworzenia włókien.

Skleroproteiny nie mają właściwości odżywczych, występują w składzie substancji strukturalnych, okrywowych i podporowych. Są obecne w ścięgnach, włosach, paznokciach, skórze, kościach, szkielecie i układzie krwionośnym.

Występują również w pazurach, pancerzach i piórach zwierząt, w rafach koralowych, rzęskach bakterii i gąbkach. Skleroproteiny mają niską rozpuszczalność w wodzie, są stworzone przede wszystkim do ochrony i tworzenia tkanki łącznej, włókien mięśni, macierzy w kościach oraz ścięgien.

Rodzaje skleroprotein

Keratyny to pokrewne białka zwierzęce, które występują w strukturze skóry, włosów, paznokci, a także piór, dziobów i pazurów u zwierząt. Dostarczają one siły tkankom, na przykład językowi.

Fibroina to nierozpuszczalna w wodzie skleroproteina, jeden ze składników jedwabiu. Złożona jest z antyrównoległych nici beta, mocno przylegających do siebie.

Elastyna to elastyczne białko, które znajduje się w tkankach ciała, pozwalając im na powrót do pierwotnych kształtów. Elastyna obfituje w glicynę oraz prolinę, w tętnicach usprawnia krążenie krwi.

Kolagen to skleroproteina występująca w największej ilości u ssaków, szacuje się że może stanowić nawet jedną trzecią całkowitej masy. Kolagen występuje w minimum 16 rodzajach, jest podstawowym składnikiem ścięgien, obecny jest też w skórze, rogówce, kościach, jelitach i naczyniach krwionośnych. W wersji hydrolizowanej używany jest w przemyśle spożywczym.

Laminy to skleroproteiny, które są elementem strukturalnym jąder komórkowych. Uczestniczą w regulacji transkrypcji, przypominają włókna pośrednie, ale mają dodatkowe aminokwasy.

Rola skleroprotein w organizmie

Skleroproteiny występują w komórkach rzęsatych, ścięgnach, mięśniach, kościach i w skórze. Budują strukturę włosów, są wsparciem strukturalnym dla komórek i tkanek.

Skleroproteiny są niezbędnym składnikiem paznokci, a także zwierzęcych pazurów, dziobów, pancerzy czy piór. Kolagen stanowi 10% ludzkich mięśni i 80% skóry. Fibrynogen natomiast uczestniczy w procesie krzepnięcia krwi, za sprawą produkcji hydrożelu.

Kolagen i fibrynogen w roztworach są stosowane w inżynierii tkankowej jako materiały strukturalne. Nie mają właściwości toksycznych i przypominają naturalne środowisko dla komórek.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Kawa za kierownicą pomaga? Eksperci ostrzegają przed "zjazdem kofeinowym"
Kawa za kierownicą pomaga? Eksperci ostrzegają przed "zjazdem kofeinowym"
Potęguje stres, podnosi kortyzol. Niewinny nawyk na cenzurowanym
Potęguje stres, podnosi kortyzol. Niewinny nawyk na cenzurowanym
Co daje burak w diecie? Remedium na zaparcia, wsparcie serca
Co daje burak w diecie? Remedium na zaparcia, wsparcie serca
Nie tylko anemia. Niedobór żelaza przyczynia się też do RLS
Nie tylko anemia. Niedobór żelaza przyczynia się też do RLS
"Bigosowe zwolnienia" w grudniu? Firmy widzą wysyp L4 przed świętami
"Bigosowe zwolnienia" w grudniu? Firmy widzą wysyp L4 przed świętami
Najpopularniejszy deser jesienią. Bomba cukru i tłuszczu
Najpopularniejszy deser jesienią. Bomba cukru i tłuszczu
Pogromca cukrzycy, skarb dla wątroby. Chrup na zdrowie
Pogromca cukrzycy, skarb dla wątroby. Chrup na zdrowie
Wpływa na cukrzycę i przepuszczalność jelit. Potwierdzone badaniami
Wpływa na cukrzycę i przepuszczalność jelit. Potwierdzone badaniami
Nowe podejście do leków krytycznych? CMA ma wzmocnić produkcję i zapasy
Nowe podejście do leków krytycznych? CMA ma wzmocnić produkcję i zapasy
Wyjątkowy pomysł szpitala w Legnicy. "Święta to czas szczególny"
Wyjątkowy pomysł szpitala w Legnicy. "Święta to czas szczególny"
Dick Van Dyke skończył 100 lat. Zdradza, czego od lat nie pije
Dick Van Dyke skończył 100 lat. Zdradza, czego od lat nie pije
Nawyki, które mają wpływ na starzenie mózgu. Naukowcy mówią o 8 latach różnicy
Nawyki, które mają wpływ na starzenie mózgu. Naukowcy mówią o 8 latach różnicy