Skoki rozwojowe niemowląt – kiedy się pojawiają i jak je jak rozpoznać

Skoki rozwojowe to nic innego jak przełomowe momenty życia niemowlęcia. W pierwszym roku życia obserwuje się ich siedem. W tych momentach mózg i system nerwowy malucha rozwijają się wyjątkowo intensywnie, a dziecko zdobywa nowe umiejętności. Co warto o nich wiedzieć?

1. Co to są skoki rozwojowe?

Skoki rozwojowe z definicji to momenty w rozwoju umysłowym dziecka, podczas których w mózgu tworzy się wiele nowych połączeń neuronalnych. Układ nerwowy otrzymuje informacje, których wcześniej nie był w stanie przetworzyć. W efekcie zmienia się postrzeganie świata, a dziecko nabywa kolejną umiejętność.

W ciągu pierwszych 12. miesięcy życia dziecko rozwija się w szalonym tempie. Ma to związek z tym, że w tym okresie jego mózg rozwija się wyjątkowo intensywnie. W rezultacie niemowlę każdego dnia coraz więcej widzi, rozumie i analizuje, nabywa nowe umiejętności. Nigdy później maluch nie będzie zmieniał się tak szybko.

2. Jak rozpoznać skok rozwojowy?

Zobacz film: "Prawidłowy przyrost masy ciała w ciąży"

Choć zdarza się, że skoki rozwojowe w pierwszym roku życia dziecka przebiegają bezobjawowo, zwykle są dla maluchów i ich rodziców sporym wyzwaniem. Dzieje się tak, ponieważ układ nerwowy dziecka wciąż się rozwija, a nowe bodźce, wrażenia i umiejętności mogą go nieco przeciążać i w rezultacie męczyć. Ile trwa skok rozwojowy? Każdy skok rozwojowy trwa około tygodnia i poprzedzony jest trudniejszym okresem.

Jakie są objawy skoku rozwojowego. Najczęściej dziecko:

• często płacze,
• staje się rozdrażnione i marudne,
• gorzej zasypia, a jego sen staje się niespokojny,
• bardziej intensywne niż zwykle odbiera bodźce pochodzące z otoczenia (musi nauczyć się, jak sobie z nimi radzić),
• najchętniej nie schodzi z rak rodziców (ma potrzebę nieustannego, fizycznego kontaktu – najczęściej z mamą).

Podczas skoków niemowlę zachowuję się inaczej niż dotychczas. Można odnieść wrażenie, że nastąpił regres, a dziecko wręcz zapomniało tego, czego się do tej pory nauczyło. Po takim skoku często pojawiają się nowe umiejętności ruchowe, poznawcze, a także postęp w rozwoju mowy oraz zmysłów.

3. Kiedy pojawiają się skoki rozwojowe u niemowlaka?

Skoki rozwojowe nie pojawiają się w tym samym czasie u wszystkich dzieci. To, kiedy dziecko je przechodzi, to sprawa indywidualna. Wpływa na to wiele czynników - zarówno genetycznych, jak i środowiskowych. Niemniej przyjmuje się, że skoki rozwojowe u niemowląt pojawiają się około:

• 1. tygodnia: pierwszy skok rozwojowy,
• 7.- 9. tydzień: drugi skok rozwojowy,
• 1. • 1. tydzień: trzeci skok rozwojowy,
• 1. • 1. tydzień: czwarty skok rozwojowy,
• 1. • 1. tygodni: piąty skok rozwojowy,
• 33.- 37. tydzień: szósty skok rozwojowy,
• 41.- 48. Tydzień: siódmy skok rozwojowy.

4. Czego się spodziewać po skokach rozwojowych?

Pierwszy skok rozwojowy występuje zazwyczaj między 5. a 6. tygodniem życia dziecka. Maluszek zaczyna być bardziej uważny i staje się bardziej aktywny po przebudzeniu. Potrafi na moment skupić wzrok na pochylonej nad nim twarzy. Obraz, który widzi, jest ostrzejszy. Po pierwszym skoku dziecko jest bardziej świadome dotyku, dźwięków i zapachów. Patrzy i słucha z większym skupieniem, zaczyna się uśmiechać.

Drugi skok rozwojowy przypada na okolice 7. – 9. tygodnia. Niemowlę próbuje podnosić główkę, stara się łapać różne przedmioty w zasięgu wzroku. Odkrywa też, że ma rączki i głos. To dlatego wyciąga rączki po zabawki i umie je trzymać, wydaje krótkie odgłosy i słucha samego siebie. Przygląda się twarzom.

Trzeci skok rozwojowy przypada na 11.- 12. tydzień życia dziecka. Gdy mija, maluch potrafi odpychać się nóżkami, leżąc na kocyku. Śledzi też poruszającą się osobę lub przedmiot, przekręcając głowę. Odkrywa pisk i głużenie.

Czwarty skok rozwojowy następuje około 14.- 19. tygodnia. Dziecko jest coraz bardziej komunikatywne i sprawne manualnie. Zaczyna dostrzegać związki przyczynowo-skutkowe (dlatego celowo i świadomie zrzuca na przykład zabawki na podłogę). Reaguje na swoje imię i odbicie w lustrze. Potrafi puszczać bańki ze śliny i wydawać okrzyki radości.

Piąty skok rozwojowy pojawia się około 22. – 26. tygodnia. Maluch zaczyna odczuwać tak zwany lęk separacyjny. Nie rozumie, że znikający z pola widzenia rodzic nie znika na zawsze. Niemowlę już samo siada, chwyta małe przedmioty za pomocą palca wskazującego i kciuka. Trzyma zabawki w obu dłoniach i uderza nimi o siebie.

Szósty skok rozwojowy obserwuje się około 33. – 37. tygodnia. Dziecko rozumie nazwy przedmiotów. Dzieli świat na kategorie, ponieważ zauważa, że różne rzeczy mogą mieć wspólne cechy. Jego sposób myślenia zaczyna być podobny do sposobu rozumowania dorosłych. Ponadto niemowlę robi miny do swojego odbicia w lustrze, a i przejmuje inicjatywę w zabawie.

Siódmy skok rozwojowy ma miejsce około 41.- 48. tygodnia. Maluch próbuje naśladować rodziców, świadomie i zdecydowanie używa słowa „nie”. Po siódmym skoku potrafi dopasowywać kształty, próbuje rysować na papierze, wspina się, gdy chce czegoś dosięgnąć, schodzi tyłem z kanapy, a i próbuje stawiać pierwsze kroki.

Skoki rozwojowe u niemowląt uznawane są za przejaw dojrzewania prawidłowo rozwijającego się układu nerwowego. Warto pamiętać, że o ile rozwój fizyczny niemowlęcia jest płynny, o tyle układ nerwowy rozwija się skokowo. Skoki rozwojowe w 2. roku życia nie będą już tak spektakularne i przełomowe jak u niemowlaka.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.