Słoniowacizna – przyczyny, objawy, ból, leczenie
Słoniowacizna (łac. Elephantasis) jest chorobą dotyczącą naczyń limfatycznych. Nazywana jest inaczej obrzękiem limfatycznym i dotyka kończyn. Głównym objawem słoniowacizny jest duży obrzęk kończyn zarówno górnych jak i dolnych.
1. Przyczyny słoniowacizny
Węzły chłonne to struktury, które są odpowiedzialne za ochronę organizmu przed różnorodnymi patogenami. Ponadto produkują one limfę (chłonkę), która odprowadza z tkanek zbędne toksyny i produkty przemiany materii (głównie białka). W przebiegu słoniowacizny dochodzi do niedostatecznego odprowadzania tych substancji z tkanek przez co gromadzą się one pomiędzy komórkami.
Słoniowacizna może mieć podłoże pierwotne lub być skutkiem obecności innych chorób. Jako choroba pierwotna słoniowacizna powstaje przede wszystkim z powodu zaburzeń w funkcjonowaniu i budowie naczyń chłonnych (włosowatych). Do tych nieprawidłowości należy zaliczyć:
- brak naczyń włosowatych,
- wady w budowie naczyń kiedy na przykład są zbyt wąskie,
- chorobę Milroya, która ma podłoże genetyczne (jest dziedziczna) i jest związana z mutacją genu odpowiedzialnego za receptory dla czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego.
Ponadto słoniowacizna może mieć tak zwane podłoże wtórne czyli być efektem innych chorób wśród których wymienia się:
- nowotwory złośliwe, podczas których leczenia konieczne jest najczęściej usuwanie okolicznych węzłów chłonnych np. w raku piersi. Powoduje to zaburzenia w funkcjonowaniu układu chłonnego przez co pojawiają się obrzęki kończyn w szczególności górnych, które klasyfikowane są jako słoniowacizna,
- infekcje wirusowe (np. opryszczka na ustach), bakteryjne, grzybicze czy pasożytnicze,
- choroby naczyń krwionośnych, przede wszystkim przewlekła niewydolność żylna,
- choroby tkanki łącznej na przykład reumatoidalne zapalenie stawów czy twardzina układowa,
- powikłania pooperacyjne.
2. Objawy słoniowacizny
Słoniowacizna jest chorobą dla której najbardziej charakterystycznym objawem jest obrzęk kończyn górnych i dolnych. Ponadto wymienia się także pojawiające się na skutek rozległego obrzęku trudności w poruszaniu kończynami oraz uczucie ciężkości.
Słoniowaciźnie towarzyszą także objawy ze strony skóry, która staje się twarda oraz grudkowata na skutek gromadzenia się i twardnienia nadmiaru substancji, które powinny zostać odprowadzone razem z chłonką.
3. Leczenie słoniowacizny
Słoniowacizna jest chorobą, która jest dosyć łatwo rozpoznawalna dla lekarzy ze względu na widoczne objawy. Ze względu na zaawansowanie słoniowacizny można leczyć ją różnymi sposobami takimi jak:
- podawanie odpowiednich leków, których zadaniem jest zmniejszanie obrzęków,
- aplikowanie na skórę maści chroniących przed infekcjami bakteryjnymi,
- terapia uciskowa, która polega na zakładaniu bandaży uciskowych mających na celu poprawę pracy mięśni oraz wspomaganie odpływu limfy,
- ćwiczenia rehabilitacyjne, dzięki którym przepływ limfy jest również szybszy,
- drenaż limfatyczny czyi masaż umożliwiający przemieszczanie limfy z miejsc zmienionych chorobowo, * leczenie operacyjne, kiedy pozostałe nieinwazyjne metody są niewystarczające. Następuje wówczas usuwanie miejsc stwardniałych, które powstały w wyniku przerośnięcia tkanki podskórnej.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.