Spójrz na dłonie. Ten objaw nasila się zimą i może alarmować o poważnym problemie
Pojawia się pod wpływem temperatury lub w reakcji na stres i czasami bywa sygnałem alarmowym schorzeń autoimmunologicznych, a nawet nowotworu. Mowa o objawie Raynauda, czyli gwałtownym blednięciu oraz sinieniu palców dłoni.
1. Genetyczne podłoże objawu Raynauda
Objaw Raynauda należy do zaburzeń naczynioruchowych i manifestuje swoją obecność w charakterystyczny sposób. Palce u rąk bądź stóp, rzadziej nos czy małżowiny uszne gwałtownie bledną, następnie sinieją i czerwienieją pod wpływem pojawienia się bodźca - zimna lub silnego stresu. To skutek nadmiernego skurczu naczyń krwionośnych.
"Objaw ten może występować pierwotnie (znakomita większość przypadków, ok. 80 proc.) – nie wiąże się wówczas z żadną chorobą, a wywołany jest zaburzeniami mikrokrążenia (nazywany kiedyś chorobą Raynauda), ale może również towarzyszyć innym schorzeniom – często reumatycznym, jak: twardzina układowa, mieszana choroba tkanki łącznej, reumatoidalne zapalenie stawów, zespół Sjoegrena, zapalenia mięśni czy toczeń rumieniowaty układowy – i wtenczas nazywamy go zespołem Raynauda (wtórny objaw Raynauda)" - wyjaśnia w poście opublikowanym w serwisie X dr Bartosz Fiałek, specjalista reumatologii.
Lekarz zwraca uwagę, że leczenie tej przypadłości jest trudne i nie zawsze skuteczne. Miejscowo stosuje się maść z nitrogliceryną, pentoksyfilinę, ale jak pisze dr Fiałek, "najczęściej zalecamy przyjmowanie leków blokujących kanały wapniowe". Te ostatnie wykorzystywane są w leczeniu nadciśnienia tętniczego i z tego względu stosowanie ich u osób zdrowych bądź mających niskie ciśnienie krwi, jest problematyczne.
Przełom w leczeniu objawu Raynauda?
— Bartosz Fiałek (@bfialek) October 20, 2024
Objaw Raynauda to dość częste (2-5 proc. populacji), napadowe blednięcie palców rak i stóp, a także małżowin usznych czy nosa, pod wypływem zmiany temperatury otoczenia (zimno) i/lub emocji (również bez uchwytnej przyczyny). Objaw ten może… pic.twitter.com/sp42M4GdiE
Nowe badania, na które powołuje się dr Fiałek, dają nadzieję, że niebawem pacjenci będą mieli więcej możliwości leczenia. Na łamach "Nature Communications" ukazały się obiecujące analizy wskazujące na genetyczne tło objawu Raynauda.
"Badacze zidentyfikowali dwa geny mogące przyczyniać się do rozwoju objawu Raynauda – ADRA2A oraz IRX1. Dzięki temu obiecującymi kandydatami do leczenia tego objawu stają się nowe preparaty, takie jak np. mirtazapina, która jest antagonistą receptorów 2-adrenergicznych (związanych z genem ADRA2A)" - informuje reumatolog.
2. Zespół Raynauda sygnałem alarmowym
Izolowany objaw Raynauda nie musi świadczyć o chorobie. Można też ograniczyć występowanie przykrej dolegliwości, dbając o to, by dłonie i stopy nie marzły czy unikając stresu. Warto również zadbać o odpowiednią dawkę ruchu, a dla osób palących papierosy kluczowym działaniem będzie zerwanie z nałogiem. Wszystko po to, by usprawnić krążenie. W niektórych sytuacjach jednak lepiej nie bagatelizować problemu.
Jak mówiła dr n.med. Katarzyna Muras-Szwedziak, internista i nefrolog objaw Raynauda może niekiedy nawet o 15 lat wyprzedzać pełnoobjawową chorobę o podłożu autoimmunologicznym.
- Często jak długo "nie boli", to bagatelizują problem. Czasem niestety bagatelizujemy go również my - lekarze. Pamiętajmy, że objaw Raynauda może być także objawem paranowotworowym. Dlatego tak ważne, żeby zgłosić się do specjalisty - apelowała lekarka w rozmowie z WP abcZdrowie.
Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.