Sulfasalazyna – wskazania, przeciwwskazania, działania niepożądane
Sulfasalazyna jest wielofunkcyjnym związkiem chemicznym z grupy sulfonamidów. To substancja czynna leków o działaniu przeciwzapalnym i przeciwreumatycznym. Sulfasalazynę wykorzystuje się głównie w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów. Z kolei właściwości produktów jej rozkładu: mesalazyny i sulfapirydyny znajdują zastosowanie w leczeniu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego oraz w chorobie Leśniowskiego i Crohna. Co jeszcze warto o niej wiedzieć?
1. Czym jest sulfasalazyna?
Sulfasalazyna (salazosulfapirydyna) jest substancją czynną leków o działaniu przeciwzapalnym, immunosupresyjnym i przeciwbakteryjnym. Stosuje się je w celu zahamowania stanów zapalnych, zwłaszcza błony śluzowej jelit i w leczeniu czynnego reumatoidalnego zapalenia stawów.
Przykładowe preparaty zawierające sulfasalazynę to:
- Salazopyrin EN (tabletki dojelitowe),
- Sulfasalazin EN Krka (tabletki dojelitowe),
- Sulfasalazin Krka (tabletki powlekane).
Mechanizm działania sulfasalazyny nie jest dokładnie znany. Wiadomo, że substancja wykazuje właściwości immunosupresyjne głównie w obrębie tkanki łącznej, ścianie jelit i w płynach surowiczych, gdzie osiąga najwyższe stężenia.
Ustalono, że około 30% przyjętej dawki sulfasalazyny wchłania się z jelita cienkiego, a 70% zostaje rozłożone przy udziale[bakterii jelitowych do sulfapirydyny i kwasu 5-aminosalicylowego (mesalazyna). Duża część wchłoniętej sulfasalazyny jest wydzielana do jelit z żółcią, a niewielka część wydala się z moczem w postaci niezmienionej.
2. Wskazania do stosowania salazosulfapirydyny
Wskazaniami do stosowania sulfasalazyny są takie jednostki chorobowe jak:
- reumatoidalne zapalenie stawów niereagujące na niesteroidowe leki przeciwzapalne (choroba reumatyczna o podłożu autoimmunologicznym, która rozpoczyna się od stanu zapalnego błony maziowej stawów, czego skutkiem jest ograniczenie ruchomości stawu),
- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (przewlekła choroba zapalna atakująca kręgosłup, powodująca jego uciążliwy ból i sztywność),
- łuszczycowe zapalenie stawów (choroba manifestująca się przewlekłym zapaleniem stawów i łuszczycą,
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego (to przewlekła choroba polegająca na powstawaniu stanu zapalnego błony śluzowej jelita grubego i odbytu). Lek wykorzystuje się do leczenie zaostrzeń i podtrzymywanie remisji wrzodziejącego zapalenia jelit.
- choroba Leśniowskiego-Crohna (przewlekła choroba zapalna przewodu pokarmowego o podłożu immunologicznym).
Zobacz także:
3. Opakowanie i dawkowanie sulfasalazyny
Preparaty na rynku polskim zawierające sulfasalazynę to: Salazopyrin EN (tabletki dojelitowe), Sulfasalazin EN Krka (tabletki dojelitowe), Sulfasalazin Krka (tabletki powlekane). Sulfasalazin i Salazopyrin należy przyjmować według wskazań lekarza, a szczegółowe informacje zawiera ulotka dołączona do opakowania. Sulfasalazyna opinie ma różne, w przeważającej mierze pozytywne. Tabletki są refundowane i wydawane na receptę.
4. Przeciwwskazania i działania niepożądane
Sulfasalazyna nie może być stosowana zawsze i przez każdego. Przeciwwskazaniem jest nadwrażliwość i alergia na sulfonamidy lub salicylany, jak również czynna choroba wrzodowa żołądka i/lub dwunastnicy, a także porfiria ostra przerywana, porfiria mieszana, niedrożność dróg moczowych lub jelit.
Nie należy stosować leku u dzieci w wieku poniżej 2. roku życia. Z zażywaniem leku wiążą się również skutki uboczne, głównie ze strony układu pokarmowego, układu krwionośnego oraz skóry. Mogą pojawić się:
- mdłości i wymioty,
- bóle brzucha,
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe,
- brak apetytu,
- uszkodzenie wątroby,
- ból głowy,
- niedokrwistość makrocytarna z powodu niedoboru kwasu foliowego,
- leukopenia,
- trombocytopenia,
- agranulocytoza,
- wysypki.
5. Sulfasalazyna a ciąża i laktacja
Leki zawierające sulfasalazynę mogą być stosowane w okresie ciąży jedynie w przypadku bezwzględnej konieczności. Substancja podawana doustnie hamuje wchłanianie i metabolizm kwasu foliowego, co może spowodować jego niedobory.
Chociaż nie ustalono bezpośredniego związku między ekspozycją na sulfasalazynę a wystąpieniem wad rozwojowych, to jednak odnotowano przypadki wad cewy nerwowej u niemowląt, których matki przyjmowały sulfasalazynę podczas ciąży.
Preparaty zawierające sulfasalazynę można przyjmować podczas karmienia piersią, chociaż związek przenika do mleka kobiecego. Jego ilości nie powinny jednak stanowić zagrożenia dla dziecka.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.