Trwa ładowanie...

Swędzenie stóp – przyczyny, diagnostyka i leczenie

Avatar placeholder
07.08.2023 16:17
Swędzenie stóp może mieć wiele różnych przyczyn.
Swędzenie stóp może mieć wiele różnych przyczyn. (123rf)

Swędzenie stóp bywa uciążliwe i powoduje dyskomfort. Chociaż zwykle nie jest powodem do niepokoju, może wskazywać na schorzenie skóry lub chorobę ogólnoustrojową, której nie można leckeważyć. To dlatego warto obserwować organizm i odczytywać towarzyszące świądowi objawy. Co warto wiedzieć?

spis treści

1. Co to jest swędzenie stóp?

Swędzenie stóp jest dokuczliwym i dość powszechnym problemem. Czasem jest tak intensywne, że nie tylko powoduje dyskomfort, ale wręcz utrudnia normalne funkcjonowanie. Drapanie i inne środki zaradcze przynoszą tylko chwilą ulgę.

Określenie świąd, oznaczające nieprzyjemne uczucie wyzwalające potrzebę drapania, zostało wprowadzone przez Samuela Hafenreffera w 1660 roku. Choć możliwe jest swędzenie stóp bez towarzyszących fizycznych zmian powierzchni skóry, zwykle pojawiają się:

Zobacz film: "Dlaczego warto wykonywać badania profilaktyczne?"

2. Przyczyny świądu stóp

Dlaczego swędzą stopy? Okazuje się, że z bardzo różnych powodów. Dolegliwość nie ma jednej przyczyny, nie jest też związana z jedną konkretną jednostką chorobową.

Niekiedy powodem świądu stóp może być zarówno zbyt wilgotne, jak i zbyt suche środowisko, które prowadzi do odczuwalnych zmian skórnych. Świąd stóp często wynika z niewłaściwych praktyk higienicznych oraz z noszenia nieodpowiedniego obuwia.

Zdarza się również, że za swędzenie stóp odpowiadają bakterie, wirusy, pasożyty lub grzyby. Najczęstsze przyczyny swędzenia stóp to:

Zobacz także:

2.1. Grzybica stóp

Grzybicę stóp wywołują najczęściej grzyby dermatofitowe, czyli takie, które atakują wszystko, co związane z keratyną, czyli białkiem naskórka, paznokci i włosów.

Zarażenie następuje poprzez kontakt z zarodnikami, które mogą bytować w glebie, wodzie, sierści zwierząt, dywanach i wykładzinach czy skórze. Najbardziej sprzyjającymi warunkami do bytowania dla grzybów są miejsca ciepłe i wilgotne. Schorzenie ma charakter przewlekły i często nawraca. Objawem grzybicy stóp jest:

  • swędzenie skóry na stopach,
  • zaczerwienienie,
  • grudki i pęcherzyki wypełnione surowiczą treścią,
  • złuszczanie naskórka.

2.2. Świerzb

Inną przyczyną swędzenia stóp jest świerzb. To choroba wywoływana przez roztocza (świerzbowce). Choroba rozprzestrzenia się bardzo łatwo i szybko poprzez bliski kontakt z osobą chorą. Roztocza rozmnażają się pod skórą, powodując podrażnienia i swędzenie.

Objawem świerzbu jest:

  • silne swędzenie skóry, zwykle rąk i stóp, nasilające się w nocy,
  • wysypka pęcherzykowa, czasami z owrzodzeniem.

2.3. Zapalenie skóry

Swędzenie stóp może być również wywołane stanem zapalnym skóry, który pojawia się wskutek kontaktu z alergenem. Najczęściej odpowiadają za nie kosmetyki, środki chemiczne i guma.

Objawy zapalenia skóry to głównie: intensywne swędzenie stóp, zaczerwieniona skóra, pieczenie, ból.

3. Choroby ogólnoustrojowe a swędzenie stóp

Świąd lub swędzenie jest jednym z najbardziej dokuczliwych objawów towarzyszących chorobom wewnętrznym, takim jak:

  • chłoniak – przeważnie chłoniak Hodgkina (ziarnica złośliwa).
  • niedokrwistość z niedoboru żelaza,
  • czerwienica prawdziwa,
  • szpiczak mnogi,
  • przewlekła choroba nerek,
  • cholestaza, czyli zastój żółci.

Silnego świądu stóp i dłoni nie powinny lekceważyć kobiety w ostatnich miesiącach ciąży, ponieważ może to być symptom cholestazy, czyli choroby wątroby związanej z wewnątrzwątrobowym zastojem żółci. Ponieważ moze doprowadzić do wcześniejszego rozwiązania ciąży, należy skonsultować się z lekarzem.

4. Diagnostyka i leczenie

Swędzenie stóp, zwłaszcza jeśli jest bardzo dokuczliwe, trwa długo, nie ustaje wskutek samoleczenia, towarzyszą mu inne niepokojące dolegliwości, należy skonsultować z lekarzem. Ponieważ zwykle świądowi towarzyszą inne, często dość charakterystyczne dolegliwości, lekarz może dość szybko zdiagnozować problem i wdrożyć odpowiednie leczenie.

Aby zdiagnozować przyczyny swędzenia stóp, specjalista przeprowadza badanie fizykalne oraz dokładny wywiad. W razie potrzeby zostają zlecone takie badania, takie jak biopsja czy badania krwi.

Ważne, by lekarzowi przekazać różne informacje:

  • kiedy pojawiło się swędzenie stóp,
  • jakie objawy towarzyszą świądowi,
  • zażywane leki, leczone choroby przewlekłe,,
  • kontakt z alergenami,
  • podobne dolegliwości u bliskich.

Leczenie swędzących stóp zależy od przyczyny dolegliwości. W przypadku uczulenia konieczne jest unikanie produktów wywołujących reakcję alergiczną. Ponadto dolegliwości mogą złagodzić leki przeciwhistaminowe. Swędzenie mogą zmniejszyć miejscowe leki przeciw swędzeniu, emolienty, wazelina i kremy steroidowe.

W przypadku infekcji grzybiczej pomocne są spraye lub kremy przeciwgrzybicze, choć przewlekłe stany przewlekłe mogą wymagać leczenia przeciwgrzybiczego za pomocą leków wydawanych na receptę.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze