Badanie jelita, zarówno cienkiego, jak i grubego, wykonuje się w celu oceny ich stanu i potwierdzenia lub wykluczenia wstępnej diagnozy.
Niektóre badania jelit wykonuje się profilaktycznie, na inne potrzeba skierowania i określonego powodu.
Najpopularniejsze i najłatwiejsze do przeprowadzenia jest badanie per rectum, czyli badanie proktologiczne.
Jest to podstawowy element diagnostyki końcowego odcinka jelita grubego. Pozwala ocenić stan odbytnicy i wykryć wiele zmian na ścianach odbytu.
Dzięki temu badaniu można stwierdzić obecność żylaków odbytu, guzów i polipów, owrzodzeń, a także ocenić stopień napięcia mięśni.
O ile badania jelita grubego są dużo łatwiejsze do przeprowadzenia, o tyle jelito cienkie diagnozuje się nieco trudniej.
Diagnostyka jest utrudniona, ponieważ do jelita cienkiego nie można wprowadzić endoskopu, czyli specjalnej rurki. Można to zrobić podczas gastroskopii, ale wówczas otrzymuje się obraz tylko początkowego fragmentu jelita cienkiego.
Stan jelita cienkiego można ocenić na przykład poprzez specjalną kapsułę dojelitową. Jest to tabletka zawierająca mikroskopijne kamery. Badany połyka taką tabletkę, a ona robi setki zdjęć przewodu pokarmowego.
Jest to jednak metoda innowacyjna, a więc bardzo droga. Dlatego też nie jest refundowana przez NFZ i nie każdy może sobie na to pozwolić.
Wówczas jedyną możliwością jest tomografia komputerowa, która pozwala zobaczyć pełny obraz jelit.
Badanie jelita grubego natomiast przeprowadza się przy pomocy endoskopii. Najczęściej wykonuje się kolonoskopię, czyli wprowadzenie do jelita grubego (przez odbyt) specjalnej rurki zakończonej kamerą.
Badanie to wykonuje się w znieczuleniu miejscowym, jednak niektórzy pacjenci wspominają je jako bolesne.
Do badań jelit zalicza się także test na obecność krwi utajonej i ocenę stanu mikroflory jelitowej. Dzięki temu można sprawdzić, czy w organizmie mają miejsce jakieś zaburzenia bakteryjne.
Czasem wykonuje się także badanie USG, jednak nie daje ono zbyt dokładnych wyników i jest tylko wstępnym badaniem obrazującym jamę brzuszną.
