Badanie na raka to wszystkie czynności, które możemy wykonać, aby odpowiednio wcześnie wykryć zmiany nowotworowe i zareagować tak szybko, jak to tylko możliwe.
Obecnie medycyna jest na takim etapie, że większość osób ma swobodny dostęp do wielu specjalistycznych badań diagnostycznych, które mogą okazać się pomocne w wykrywaniu nowotworów.
Podstawowym badaniem, które może pozwolić wykryć zmiany nowotworowe, jest morfologia. Zwykle wszelkie nieprawidłowości są widoczne podczas oceny składników morfotycznych krwi - białych lub czerwonych krwinek, a także płytek krwi.
W następnej kolejności warto wykonać także badanie RTG, tomografię komputerową i rezonans magnetyczny. Badania te pozwalają zobaczyć wszystkie zmiany, które mogły powstać w organizmie - wszelkie guzy widoczne są jako ciemne plamy.
Tzw. badania obrazowe wykonuje się w miejscu, w którym podejrzewa się rozwój nowotworu. Zazwyczaj decyzje podejmuje się na podstawie wywiadu lekarskiego i ewentualnych dolegliwości.
Podobnym badaniem jest ultrasonografia, czyli USG. Umożliwia dodatkowo pobranie wycinka guza i oddanie go do badań histopatologicznych. Podobną funkcję spełnia endoskopia.
Specjalistycznym badaniem na raka są tzw. markery nowotworowe. Są to substancje chemiczne, których stężenie wzrasta, jeśli napotkają nieprawidłowo rozrośnięte komórki.
Markery są badaniem, które pozwala odkryć, co dokładnie dzieje się z naszym organizmem. Warto powtarzać je raz na jakiś czas w ramach profilaktyki.
Bardzo dobrym i skutecznym, choć mniej dostępnym i kosztownym badaniem, są test genetyczne. W ten sposób dokonuje się analizy DNA. Badania pozwalają na odkrycie mutacji genetycznych, które w przyszłości mogą wywołać nowotwór.
Badania genetyczne są bardzo istotne, ponieważ pozwalają wyprzedzić rozwój nowotworu nawet o kilkanaście lub kilkadziesiąt lat.
Jeżeli chodzi o typowo kobiece nowotwory, podstawowym badaniem jest cytologia. Wykonywana raz w roku pozwala na odpowiednio wczesne wykrycie raka szyjki macicy. W celu określenia ryzyka wystąpienia raka piersi wykonuje się mammografię (po 40 roku życia).