Test na ADHD - etapy rozpoznawania ADHD, pytania w testach

Nie ma jednego określonego testu na ADHD. Diagnoza zespołu nadpobudliwości psychoruchowej opiera się głównie na obserwacji dziecka oraz odwołuje się do doświadczenia diagnosty. Nie można wykonać też badań laboratoryjnych, które potwierdziłyby rozpoznanie ADHD. W Internecie można jednak znaleźć testy pomocnicze, które zawierają szereg pytań o obecność podstawowych objawów nadpobudliwości psychoruchowej. Nie są to testy o mocy diagnostycznej ani wystandaryzowane psychometrycznie, jednak mogą być wykorzystane jako jeden z elementów procesu diagnostycznego.

1. Etapy rozpoznawania ADHD

Diagnoza ADHD to proces długotrwały i trudny. Na pewno nie można postawić diagnozy zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na podstawie wykonania przez dziecko jednego testu psychologicznego.

Sytuację diagnostyczną dodatkowo komplikuje fakt, że dziecko podczas kontaktu z lekarzem czy psychologiem może nie przejawiać cech ani zachowań charakterystycznych dla ADHD. Jak wygląda proces diagnozowania zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytami uwagi?

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Dlaczego warto robić screening?"

• Wywiad z rodzicami/ opiekunami dziecka – pytania dotyczą przebiegu ciąży, porodu, rozwoju malucha, kontaktów z rówieśnikami, problemów szkolnych, sposobów spędzania wolnego czasu itp.
• Zebranie informacji od nauczyciela/ wychowawcy dziecka – nauczyciel powinien znać dziecko przynajmniej pół roku. Jeżeli nie można bezpośrednio skontaktować się z wychowawcą w szkole, można poprosić o wypełnienie odpowiednich arkuszy obserwacyjnych albo sporządzenie pisemnej opinii na temat dziecka.
• Obserwacja zachowań dziecka podczas badań – diagnosta musi być czujny na objawy ADHD i musi pamiętać, że symptomy nadpobudliwości mogą się zmieniać w zależności od otoczenia malucha. Najbardziej manifestują się w sytuacjach wymagających od małego pacjenta ciągłego skupiania uwagi, np. podczas wykonywania absorbujących zadań umysłowych.
• Rozmowa z dzieckiem – wywiad diagnostyczny przeprowadza się zarówno w obecności rodziców, jak i bez opiekunów. Pytania mogą dotyczyć relacji z kolegami, problemów w szkole, emocji i uczuć dziecka.
• Wykorzystanie metod obiektywnych – wzmożoną aktywność ruchową można pośrednio ocenić na podstawie zachowań szkraba albo zmierzyć specjalnym elektronicznym urządzeniem do pomiaru ruchów dłoni czy częstotliwości i szybkości ruchów gałek ocznych. Poziom koncentracji uwagi da się ocenić na podstawie wyniku komputerowego testu uwagi ciągłej.
• Testy psychologiczne – można wykorzystać kwestionariusze i skale ocen, które zawierają szereg pytań przeznaczonych dla rodziców i nauczycieli, którzy wypowiadają się o zachowaniu malucha. Również samo dziecko wykonuje wiele testów i zadań psychologicznych, np. w celu oceny jego poziomu rozwoju umysłowego, zdolności rozwiązywania problemów, koncentracji uwagi, spostrzegawczości, zdolności reakcji, mowy czynnej czy motoryki dużej i małej.
• Badania lekarskie – wykonuje się je, aby wykluczyć zaburzenia neurologiczne, np. dziecko poddawane jest badaniu pediatrycznemu, ocenie słuchu i ostrości wzroku.

Oczywiście, nie wszystkie powyższe metody diagnozy muszą być wykorzystane, by prawidłowo postawić rozpoznanie ADHD. Wszystkie etapy procesu diagnostycznego wzajemnie się uzupełniają. Im więcej źródeł informacji, tym łatwiejsza diagnoza, ale doświadczony lekarz na pewno poradzi sobie z rozpoznaniem już na podstawie wykorzystania kilku sposobów diagnozy, jak wywiad z rodzicami, rozmowa z dzieckiem i obserwacja jego zachowań.

2. Pytania w testach na ADHD

Internet oferuje wiele testów do oceny prawdopodobieństwa wystąpienia ADHD. Są testy dla dzieci i dla dorosłych, jednak należy pamiętać, że nie mają one mocy diagnostycznej. Stanowią tylko metodę pomocniczą w rozpoznawaniu choroby. Zazwyczaj dotyczą konkretnych objawów ADHD, jak kłopoty z koncentracją uwagi, nadpobudliwość psychoruchowa czy ogólna nerwowość. Niektóre z pytań zawartych w kwestionariuszach do oceny ryzyka zachorowania na ADHD, to:

• Czy przerywasz i przeszkadzasz w pracy kolegom z klasy?
• Czy trudno ci się skupić na zadaniach przez dłuższy czas?
• Czy zapominasz o codziennych obowiązkach?
• Czy często gubisz przybory szkolne?
• Czy podczas zajęć lekcyjnych wiercisz się na krześle, bo trudno ci usiedzieć w miejscu?
• Czy dziecko wyrywa się do odpowiedzi, nie wysłuchawszy pytania do końca?
• Czy dziecko potrafi czekać cierpliwie na swoją kolej?
• Czy dziecko bez przerwy biega i trudno za nim nadążyć?
• Czy dziecko jest roztargnione?
• Czy dziecko popełnia dużo błędów podczas odrabiania prac domowych z powodu swojej nieuwagi?
• Czy często bębnisz palcami, stukasz stopami i chodzisz z miejsca na miejsce?
• Czy jesteś impulsywny?
• Czy łatwo się rozpraszasz?
• Czy często zmieniałeś pracę?
• Czy często miewasz zmienne nastroje?
• Czy często podejmujesz kilka zadań naraz, żadnego nie kończąc?

Oczywiście, to tylko próbka niektórych pytań. Istnieją różne testy psychologiczne, ułatwiające diagnozę ADHD. Nie mogą one jednak stanowić jedynych narzędzi wykorzystywanych do rozpoznawania choroby. Są metodami pomocniczymi, ale nie obligatoryjnymi ani nie przesądzającymi o rozpoznaniu.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.