Trądzik torbielowaty - przyczyny, objawy, blizny, leczenie
Trądzik torbielowaty, zwany jest również trądzikiem guzkowo-torbielowatym. Jest to jedna z najcięższych postaci trądziku. Istotą choroby jest powstawanie głębokich zapalnych wyprysków na skórze twarzy lub w innych okolicach ciała. Zmiany samoistnie powiększają się, a w niektórych przypadkach mogą osiągnąć rozmiary nawet kilku centymetrów. Osoby cierpiące na trądzik torbielowaty mają obniżoną samoocenę i mniejszą pewność siebie. Defekty wyglądu w postaci cyst często przeszkadzają w utrzymywaniu prawidłowych kontaktów międzyludzkich, w tym związków.
1. Czym jest trądzik torbielowaty?
Wiele osób używa terminu „trądzik torbielowaty” do opisu wszystkich ciężkich ropnych zmian trądzikowych, co jest mylące. Trądzik torbielowaty możemy rozpoznać jedynie w przypadku istnienia na skórze torbieli ropnych. Torbiel, inaczej cysta, jest to patologiczna przestrzeń w obrębie organizmu, składająca się z jednej lub większej ilości komór wypełnionych płynem, w omawianym przypadku ropą. Torbiele są najpoważniejszymi ze zmian występujących w trądziku. Wyczuwa się je pod powierzchnią skóry jako miękkie, wypełnione płynem guzki. Bardzo często zmiany te są bardzo bolesne.
2. Przyczyny trądziku torbielowatego
Co może powodować wystąpienie trądziku torbielowatego? Przyczyny powstawania trądziku torbielowatego są takie same, jak w przypadku jego pospolitej odmiany. Są to więc nadmierna aktywność gruczołów łojowych prowadząca do powstawania zbyt duże ilości sebum (łoju) oraz wzmożone rogowacenie naskórka kanałów wyprowadzających gruczołów łojowych. Nakładające się na siebie warstwy zrogowaciałego naskórka wypełniają przewód wyprowadzający i zamykają jego ujście. Zablokowane ujście kanału gruczołu łojowego czopem łoju i zrogowaciałych komórek to tzw. zaskórnik, który jest niezapalną postacią trądziku. W takim nagromadzeniu naskórka zrogowaciałego i łoju niektóre bakterie, zawsze obecne na powierzchni skóry, rozwijają się szczególnie dobrze i wywołują proces zapalny, który może powodować pęknięcie ściany przewodu wyprowadzającego.
Kiedy pękniecie ma miejsce blisko powierzchni skóry, powstały wyprysk jest niewielki i łatwo go wyleczyć. Niestety pęknięcie w głębszej warstwie skóry prowadzić może do poważniejszych zmian. Guzki powstają w momencie, gdy materiał zapalny przechodzi na sąsiednie gruczoły. Podobnie jak guzki, torbiele powstają w wyniku przerwania ściany gruczołów. W skórze właściwej wytwarza się wtedy błona wokół zakażonego materiału. Niektóre osoby są bardziej predysponowane do powstawania tego typu zamian od innych, niestety nie wiemy które. Wiadomo, że trądzik torbielowaty nie jest wynikiem braku higieny, picia napojów gazowanych czy jedzenia słodyczy. Chory nie przyczynia się bezpośrednio do powstania swojej choroby.
3. Czynniki ryzyka trądziku torbielowatego
Powstaje pytanie, kto jest najbardziej zagrożony wystąpieniem tej groźnej odmiany trądziku? Niestety, może ona dotknąć każdego bez względu na wiek i płeć. Badania naukowe wskazują jednak na znacznie częstsze występowanie tej odmiany u nastoletnich chłopców i młodych mężczyzn. Wydaje się również, że trądzik torbielowaty występuje rodzinnie. Jeżeli twoi rodzice cierpieli na tą chorobę, jest większe prawdopodobieństwo, że też na nią zachorujesz.
4. Objawy trądziku torbielowatego
U osób cierpiących na trądzik torbielowaty jednakowo często pojawiają się zmiany torbielowate co guzkowe. Guzki wyczuwalne są pod powierzchnią skóry jako twarde i bolesne. Ich rozmiary znacznie przekraczają wielkością grudki i umiejscowione są znacznie głębiej od nich w skórze. Jest to powodem cięższego przebiegu choroby i trudniejszej terapii. Niektórzy specjaliści uważają, że cysty występujące w tej odmianie trądziku są raczej guzkami o bardzo silnym odczynie zapalnym a nie prawdziwymi cystami.
5. Trądzik torbielowaty a blizny
Zmiany torbielowato-guzkowe szkodzą i niszczą zdrową tkankę skórną. Z tego powodu występuje bardzo duże ryzyko wystąpienia blizn. Za wszelką cenę należy uniać dotykania zmian chorobowych a przede wszystkim nie podejmować prób „wyciśnięcia” guzków czy torbieli. Działania tego typu z wielkim prawdopodobieństwem doprowadzą do powstania blizny i spowodują rozprzestrzenienie się trądziku. Tylko agresywne leczenie tego typu trądziku może zapobiec powstaniu blizn.
6. Wpływ trądziku na psychikę
Osoby dotknięte tym schorzeniem często prezentują zaburzenia poczucia własnej wartości, towarzyszy im uczucie zażenowania, wstydu i złości. Niektóre osoby unikają przeglądania się w lustrze, a niejednokrotnie wycofują się z życia społecznego. Nasilone zmiany trądzikowe mogą wpływać destrukcyjnie na samoocenę i prowadzić nawet do depresji. W przypadku takich problemów konieczna jest terapia nie tylko pod okiem lekarza dermatologa, ale również psychologa lub psychiatry.
7. Leczenie trądziku torbielowatego
Jak więc leczyć tak ciężką postać trądziku? W tym przypadku niezbędna jest pomoc specjalisty - lekarza dermatologa. Zazwyczaj wskazana jest terapia silnym lekami systemowymi. Takiej ciężkości trądzik może być niestety bardzo trudny do wyleczenia. Nie należy zniechęcać się, gdy leczenie pierwszego rzutu nie przyniesie efektów. Nie raz potrzeba kilka prób terapii, aby odnaleźć właściwy preparat lub kombinację kilku leków odpowiednią dla danego pacjenta. Najpopularniejsze grupy leków stosowanych w leczeniu tej odmiany trądziku to między innymi:
- Doustne antybiotyki - antybiotyki są wykorzystywane w leczeniu trądziku od wielu lat. Jak wszystkie antybiotyki, te również działają na zahamowanie namnażania bakterii, w tym przypadku Propionibacterium acnes (bakteria odpowiedzialna za wywoływanie zmian trądzikowych) i pomagają zmniejszyć stan zapalny skóry. Terapia jest zwykle rozpoczynana od dużych dawek, które są stopniowo zmniejszane, kiedy stan skóry się poprawia. Antybiotyki najczęściej stosowane w leczeniu trądziku to tetracykliny.
- Doustne retinoidy - izotretynoina hamuje aktywność gruczołów łojowych oraz zmniejsza ich wielkość, wpływając na zahamowanie namnażania Propionibacterium acnes. Normalizuje proces keratynizacji w wyniku hamowania proliferacji komórek wytwarzających łój i prawdopodobnie przywraca prawidłowy proces różnicowania komórek. Izotretynoina ma także działanie przeciwzapalne.
- Leki anty-androgenowe (antykoncepcyjne).
W niektórych przypadkach konieczna bywa interwencja lekarza chirurga, który nacina skórę nad zmianami i usuwa z nich zakażony materiał.
W leczeniu zmian w tego rodzaju trądziku są wykorzystywane również zastrzyki ze steroidami. Sterydy podaje się wówczas w postaci iniekcji śródskórnych bezpośrednio do zmiany. Powoduje to zmniejszenie stanu zapalnego i pomaga zmniejszyć rozmiar zmiany.
Jak widzimy leczenie tak ciężkiej postaci trądziku bywa bardzo trudne i wymaga wiele cierpliwości ze strony pacjenta. Lekarz prowadzący powinien być bardzo wyrozumiały i zawsze służyć pomocą. Niejednokrotnie terapia taka wymaga współpracy lekarzy kilku specjalności: dermatologa, chirurga, a także psychiatry.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.