Trichofagia – co warto wiedzieć o zjadaniu włosów?
Trichofagia jest schorzeniem o podłożu psychicznym, z którym często borykają się osoby kompulsywnie wyrywające sobie włosy. Choroby, która polega na ich jedzeniu, nie wolno bagatelizować, ponieważ nie jest jedynie niewinną, choć ohydną przypadłością. Może być groźna dla zdrowia, a nawet życia. Po jej rozpoznaniu należy rozpocząć psychoterapię. Co warto wiedzieć?
1. Co to jest trichofagia?
Trichofagia jest chorobą, istotą której jest przeżuwanie i zjadanie włosów oraz cebulek włosowych. Bardzo często występuje wraz z trichotillomanią, czyli zaburzeniem psychicznym przejawiającym się niepohamowanym wyrywaniem włosów.
Wówczas włosy są najpierw wyrywane, po czym zjadane. Trichofagia jest zaburzeniem obsesyjno-kompulsyjnym (OCD), potocznie nazywanym nerwicą natręctw. Termin pochodzi z języka greckiego i jest kompilacją dwóch słów: tricha, co oznacza włosy oraz phagein, czyli jeść, co doskonale tłumaczy istotę zjawiska.
2. Objawy trichofagii
Chorzy na trichofagię mogą przeżuwać włosy jeszcze nie wyrwane z głowy (gdy umożliwia to ich długość). Niektórzy ograniczają się do zjadania jedynie włosów bądź wyłącznie ich cebulek, inni usuwają włosy lalkom, skubią włosy z dywanu czy maskotek.
Spotykane są także przypadki wyrywania włosów z brwi, rzęs, rąk czy klatki piersiowej. Czasami osoba dotknięta tą osobliwą przypadłością zjada też skórki i strupki oraz wszystko, co znajduje się na skórze głowy. Nie ogranicza się do samych włosów.
W każdym przypadku powstrzymanie się od zjadania włosów wiąże się z narastającym lękiem, niepokojem, napięciem i cierpieniem. To błędne koło. Ponieważ spożywanie włosów jest czynnością wstydliwą i odrzucającą, ludzie cierpiący na trichofagię wstydzą się swojego problemu.
Nie mogą jednak ani przestać, ani samodzielnie poradzić sobie z obsesją. Zdając sobie sprawę z kontrowersyjnego charakteru przypadłości, nie potrafiąc zapanować nad swoim zachowaniem, szukają odosobnionego miejsca, by wyrwać sobie kilka włosów i je zjeść, po czym poczuć chwilową ulgę. Typowe jest, że chory odczuwa przymus bawienia się włosami, ich zwijania, kręcenia, a następnie wyrywania i zjadania. Choroba dotyka zarówno kobiety, jak i mężczyzn.
3. Przyczyny zaburzenia
Zjadanie włosów dotyczy najczęściej osób, u których występują zaburzenia emocjonalne. Trichofagia jest wiązana z depresją, nerwicą, a także zespołem Tourette'a. Specjaliści podkreślają, że najczęściej jest konsekwencją trichotillomanii powiązanej z mutacją genu SLITRK1, który jest odpowiedzialny za tworzenie połączeń między neuronami.
Warto podkreślić, że zabawie włosami, a następnie ich spożywaniem, często towarzyszy:
- nuda,
- zmęczenie,
- bierny odpoczynek, czytanie książki, oglądanie filmu, nauka,
- silny stres, silne emocje.
Trichofagia służy zmniejszeniu napięcia emocjonalnego i wyciszeniu się, pozwala pozbyć się gniewu i złości. Dla wielu osób jest formą kontrolowania swojego życia. Dla innych to rodzaj kary za różne zachowania. Niektórzy jedzą włosy z nudów bądź robią to odruchowo.
4. Skutki jedzenia włosów
Trichofagia stanowi problem. Jest nie tylko wstydliwa i odrzucająca, ale iniebezpieczna. Zjadanie włosów może prowadzić do problemów z pobieraniem i trawieniem pokarmu, prowadzi do pogorszenia wyglądu i stanu zdrowia. Mogą pojawić się różne dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak nudności, niestrawność, problemy z wypróżnianiem, uczucie pełności.
Zdarza się też, że powstaje trichobezor. To „kamień włosowy” ze zjedzonych włosów wymieszanych z resztkami pokarmowymi. Mówi się o nim, gdy kula z włosów blokuje odcinek pomiędzy żołądkiem a jelitami lub wypełnia znaczną część przestrzeni w żołądku.
W takiej sytuacji do wachlarza dolegliwości dołączają wymioty, bóle brzucha, a także zmęczenie, spadek wagi ciała oraz utrata apetytu. Duże kule powstałe ze zjadanych włosów można niekiedy wyczuć jako guz w nadbrzuszu.
Zjadanie włosów może prowadzić do zespołu Roszpunki. To jeden z rodzajów niedrożności jelita, który w skrajnych przypadkach grozi śmiercią. To dlatego czasem, gdy nie pomagają środki przeczyszczające, trichobezor musi zostać usunięty operacyjnie.
5. Leczenie trichofagii
Trichofagii nie wolno bagatelizować. Konieczna jest konsultacja lekarska oraz podjęcie leczenia i terapii. Kluczowa jest konsultacja psychiatryczna. Leczenie powinno obejmować psychoterapię (najlepiej w nurcie behawioralno-poznawczym), czasem farmakoterapię.
Chorzy powinni także poszukiwać poszukać aktywnego zajęcia, ponieważ zjadaniu włosów sprzyja nuda. Ważne jest również znalezienie sposobu rozładowywania napięcia w inny sposób niż wyrywanie i zjadanie włosów, a także wyrobienie sobie nawyku sięgania po zdrowe przekąski. Zaburzenia jest uleczalne.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.