Uchyłki przewodu pokarmowego
Uchyłki przewodu pokarmowego to wrodzone lub nabyte uwypuklenie ściany narządu na zewnątrz, powodujące powstanie zagłębień. Mogą mieć od kilku milimetrów do kilkunastu centymetrów, są pojedyncze lub mnogie. Uchyłki nie są właściwie chorobą, tylko elementem zaburzeń rozwojowych (uchyłki wrodzone) lub następstwem jakiegoś procesu chorobowego, który spowodował odcinkowe osłabienie ściany narządu poddającej się następowo uwypukleniu (uchyłki nabyte). Najczęściej uchyłki pojawiają się w jelicie grubym, pojedyncze można spotkać w przełyku. Rzadko występują w żołądku i jelicie cienkim.
Uchyłki przewodu pokarmowego
W tym artykule:
Przyczyny i objawy uchyłków przewodu pokarmowego
Powstawaniu uchyłków przewodu pokarmowego sprzyjają takie czynniki, jak:
- siedzący, spoczynkowy tryb życia.
Objawy schorzenia są niespecyficzne. Uchyłki sprzyjają zaleganiu treści pokarmowych w jelicie, co może powodować stan zapalny i zaburzenia trawienia. Powikłaniem chirurgicznym jest pęknięcie ściany uchyłku, co powoduje rozlanie jego zawartości i stan zapalny tkanek okolicznych.
W 20-30% przypadków uchyłkom towarzyszą takie objawy, jak:
- ból brzucha w dolnym, lewym kwadrancie brzucha,
- zaparcia lub biegunki (czasami występujące naprzemiennie),
- wzdęcia i nadmierna produkcja gazów.
Jeśli dojdzie do zapalenia uchyłków, pojawią się: gorączka, dreszcze, biegunka i bóle brzucha. Jeśli jest to ostre zapalenie, narastają parametry stanu zapalnego (liczba leukocytów, OB, CRP).
Możliwe powikłania uchyłkowatości to:
- ostre zapalenie uchyłków,
- przedziurawienie (perforacja) uchyłku,
- ropień,
- krwawienie z uchyłków,
- niedrożność.
Pęknięcie uchyłku prowadzi do rozszerzenia się stanu zapalnego na jamę otrzewnej i zapalenia otrzewnej.
Diagnostyka i leczenie uchyłków przewodu pokarmowego
Uchyłki przewodu pokarmowego rozpoznawane się zwykle przypadkowo. Gdy nie dają objawów, praktycznie się ich nie leczy. Przy stanie zapalnym dąży się do ich wyleczenia. Gdy dolegliwości się nasilają, pomagają dieta ubogoresztkowa i okresowe diety płynne. Trudności w przełykaniu i powikłania chirurgiczne wymagają leczenia chirurgicznego.
W przypadku podejrzenia uchyłków, lekarz zleca badanie radiologiczne (wlew doodbytniczy kontrastu) lub endoskopię. Przeciwwskazaniem do tych badań jest jednak zapalenie uchyłków i inne powikłania tego schorzenia. W tej sytuacji zalecana jest tomografia komputerowa, która umożliwia uwidocznienie nacieków i ropni.
Gdy choroba uchyłkowa nie ma powikłań, leczy się ją poprzez zapobieganie zaparciom, wprowadzanie do diety błonnika pokarmowego oraz stosowanie środków przeczyszczających na problemy z wypróżnianiem, które działają na zasadzie osmozy. Leki o innym mechanizmie działania nie są wskazane, gdyż mogą podnieść ciśnienie w jelicie. W przypadku powikłań uchyłków zaleca się leki rozkurczające i antybiotyki, a także leczenie operacyjne, gdy dojdzie do krwotoku, perforacji, niedrożności czy nawracających zapaleń.
Źródła
- Zaparcia
- Konturek S. Gastroenterologia i hepatologia kliniczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, ISBN 83-200-3188-5
- Socha J. Gastroenterologia praktyczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999, ISBN 83-200-2281-9
- Szczeklik A. (red.), Choroby wewnętrzne, Medycyna Praktyczna, Kraków 2011, ISBN 978-83-7430-289-0
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
