W ciąży jedz sól z umiarem
Nowe badania przeprowadzone na zwierzętach sugerują, że istnieje związek pomiędzy spożyciem przez ciężarną sodu a rozwojem nerek u potomstwa. Zarówno zbyt mała, jak i zbyt duża ilość soli w diecie ma negatywny wpływ na prenatalny rozwój nerek. Brak równowagi w spożyciu sodu przez przyszłą matkę może prowadzić również do wysokiego ciśnienia krwi w późniejszym okresie życia dziecka. Badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Heidelbergu oraz Uniwersytetu w Aarhus częściowo opierały się na wcześniejszych badaniach, które dowiodły, że nadmierne spożycie soli powoduje wydzielanie endogennych steroidów kardiotonicznych, takich jak marinobufagina (MBG). U ciężarnych kobiet wysokie stężenie MBG ma związek z niską wagą urodzeniową i wyższym ciśnieniem krwi u dziecka. Wcześniejsze badania powiązały także wysokie ciśnienie krwi z niską liczbą nefronów – podstawowych elementów nerek.
W ciąży jedz sól z umiarem
Przebieg badań nad spożyciem soli w ciąży
Naukowcy wykorzystali do badań szczury, które podzielono na trzy grupy. Dieta jednej grupy zwierząt była uboga w sód, dieta drugiej zawierała średnie ilości soli, a dieta trzeciej grupy była wysoko sodowa. Szczury były tej samej wielkości w momencie narodzin, a stosunek osobników płci męskiej do osobników płci żeńskiej wynosił 1:1. Potomstwo oddzielono od matek w wieku czterech tygodni, po czym wprowadzono dla nich dietę o średniej zawartości sodu. Zwierzęta miały swobodny dostęp do wody i jedzenia, a ich wagę oraz spożycie pokarmu i wody monitorowano co tydzień. Struktura nerek szczurów została poddana ocenie w 1. i 12. tygodniu życia zwierząt, a ekspresja białka była badana w momencie narodzin oraz po ukończeniu tygodnia życia. Badano również ciśnienie krwi u męskich potomków pomiędzy 2. a 9. miesiącem życia.
Badacze ustalili, że liczba kłębuszków, czyli najważniejszych elementów nerek, podczas pierwszych 12 tygodni była znacząco niższa, a ciśnienie krwi u potomstwa płci męskiej wyższe w przypadku szczurów, których matki były na diecie wysoko lub nisko sodowej. Dieta bogata w sódmiała związek z wyższym stężeniem MBG i wzrostem poziomu GDNF oraz jego inhibitora w nerkach potomstwa. Natomiast w przypadku diety ubogiej w sól wydzielanie FGF-10 – odpowiedzialnego za rozwój nerek – było niższe. Z kolei wydzielanie Pax-2 oraz FGF-2 – genów odpowiedzialnych za linie komórkowe – układ tkanek i rozmnażanie komórkowe było niższe u potomstwa matek będących na wysoko sodowej diecie.
Znaczenie badań nad dietą w ciąży
Wyniki badań mogą mieć praktyczne zastosowanie. Stanowią swego rodzaju przestrogę przez zbyt hojnym lub zbyt skąpym stosowaniem soli w czasie ciąży. Zarówno zbyt niskie, jak i zbyt wysokie spożycie soli przez przyszłe matki stanowi przeszkodę dla prawidłowego rozwoju kłębuszków w nerkach, co prowadzi do deficytów nefronów. Jeśli wyniki badań mają przełożenie także w przypadku ludzi, można zaryzykować stwierdzenie, że niewłaściwa zawartość sodu w diecie może być czynnikiem zwiększającym ryzyko nadciśnienia tętniczego i uszkodzenia nerek u potomstwa. Dlatego tak ważne jest prawidłowe odżywianie kobiet spodziewających się dzieci. Wiele z nich ogranicza spożycie soli, ale – jak się okazuje – drastyczne wyeliminowanie jej z jadłospisu to błąd, który może mieć poważne następstwa. Na wszelki wypadek warto skonsultować swoją dietę ze specjalistą od żywienia, który doradzi, ile soli powinno znaleźć się w diecie przyszłej matki.
Badania na zwierzętach nierzadko dostarczają sensacyjnych wieści. Nie inaczej jest w przypadku powyższego badania. Wyniki testów mogą być dużym zaskoczeniem, ale wpisują się także w znaną od dawna zasadę, że we wszystkim warto zachować umiar.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
