Wesz odzieżowa – jak wygląda, czym się żywi i jak się jej pozbyć?
Wesz odzieżowa swoim wyglądem bardzo przypomina wesz głowową. W taki sam sposób się odżywia. W odróżnieniu od niej nie bytuje jednak na owłosionej skórze żywiciela, a zamieszkuje jego ubrania czy pościel. Czy jej ugryzienie swędzi i boli? Jak się jej pozbyć?
1. Co to jest wesz odzieżowa?
Wesz odzieżowa (Pediculus humanus corporis) jest niewielkim owadem żywiącym się krwią człowieka. W przeciwieństwie do wszy głowowej (Pediculus humanus humanus) nie bytuje w owłosionej skórze żywiciela, na głowie czy w okolicach łonowych, a w fałdach i szwach ubrań, pościeli, kocach oraz innych tekstyliach. Żyje i składa jaja w tkaninach, a do człowieka zbliża się jedynie w celu zdobycia świeżej krwi.
Z biologicznego punktu widzenia wszy odzieżowe są bardzo podobne do wszy głowowych. Ponieważ różnica między nimi jest naprawdę niewielka, naukowcy wnoszą, by mówić o pewnej zmienności w obrębie jednego gatunku.
To dlatego obecnie najczęściej mówi się o wszy ludzkiej (Pediculus humanus). To gatunek wszy należący do rodziny Pediculidae, pasożytujący na człowieku, powodujący wszawicę, dawniej dzielony na podgatunki:
- wesz głowowa (Pediculus humanus capitis),
- wesz łonowa (Pediculus humanus pubis),
- wesz odzieżowa (Pediculus humanus vestimenti).
2. Jak wygląda wesz odzieżowa?
Wesz odzieżowa przypomina wszy we włosach, choć jest nieco większa od wszy głowowej. Dorosłe osobniki mierzą od 2,5 do 3,5 milimetra długości. Przyjmują różne kolory, od brązowego po szary. Są owalne, płaskie i posegmentowane. Posiadają 6 nóg (po trzy pary). Na końcu każdej kończyny znajduje się pazur. Nie maja skrzydeł. Rozprzestrzeniają się poprzez bezpośredni kontakt między ludźmi oraz ubrania i inne tkaniny.
Ile żyją wszy na pościeli i w ubraniach? Do 60 dni. W tym czasie żywią się od 1 do 5 razy dziennie, za każdym razem wkłuwając się w skórę człowieka. Jeśli straci dostęp do żywiciela, ginie w ciągu tygodnia.
Wesz przechodzi trzy następujące po sobie stadia rozwoju. W pełnym cyklu życia to stadium:
- larwy (gnidy), które są owalne, białe lub lekko żółte,
- nimfy (niedojrzałe osobniki),
- dorosłe okazy.
3. Wesz odzieżowa a ugryzienia
Pobierając pokarm wszy odzieżowe wkłuwają się w skórę i wstrzykują ślinę, która zawierającą specjalny antykoagulant, to jest substancję utrudniającą krzepnięcie. Następnie zasysają krew, a najedzone odrywają się od ciała żywiciela. Ukrywają się w jego ubraniu. Wkłucie się wszy odzieżowej pozostawia na skórze ślad: to czerwone grudki rumieniowo-obrzękowe o średnicy od kilku milimetrów do nawet kilku centymetrów, brunatne przebarwienia i niewielkie blizny.
Jak można się domyślać ugryzienie wszy wywołuje trudny do wytrzymania świąd prowokujący do drapania. Efektem jest nie tylko rozdrapywanie rany i pogłębianie się ich. Pojawia się także ryzyko nadkażenia bakteryjnego. To dlatego w stadium zaawansowanym mogą pojawić się zakażenia ropne.
Objawy wszawicy to najczęściej:
- silny świąd skóry, drapanie się, a w efekcie zaczerwienienie skóry,
- grudki obrzękowe, bąble pokrzywkowe,
- widok poruszających się wszy, obecność jaj wszy (gnid),
- powiększone węzły chłonne na szyi.
W przypadku wszy odzieżowej zmiany zlokalizowane są w tych okolicach ciała, które najściślej przylegają do odzieży, czyli na ramionach, klatce piersiowej, szyi i wokół pośladków.
## Wesz odzieżowa - jak się pozbyć intruza?
Wszawica odzieżowa atakuje przede wszystkim osoby bezdomne, przebywające w miejscach przeludnionych, ludzi z rejonów objętych klęską żywiołową. Nie jest to jednak reguła. Występowanie wszy nie jest związane wyłącznie z brudem, ubóstwem oraz brakiem przestrzegania podstawowych zasad higieny. Problem może dotyczyć każdego, a sprzyjają temu duże skupiska ludzkie.
Aby się pozbyć intruza, kluczowa jest dezynfekcja wszy odzieżowej, do której używa się specjalistycznych preparatów chemicznych o działaniu owadobójczym. Stosuje się zarówno miejscowy oprysk, jak i zamgławianie ULV. Działanie należy objąć wszelkie tekstylia, a czasem całe pomieszczenia.
Z pomocą przychodzą również domowe sposoby na wszy ubraniowe. Najważniejszy jest utrzymanie reżimu sanitarnego. Konieczne są takie działania jak:
- częsta zmiana ubrań i bielizny, ale i pościeli,
- częste kąpanie się,
- pranie tekstyliów w najwyższej dopuszczalnej temperaturze,
- prasowanie tekstyliów,
- pozbywanie się z domu niepotrzebnych tekstyliów,
- wietrzenie szaf i pawlaczy.
Ubrania i tekstylia, w których bytowały wszy, należy wyprać w wysokiej temperaturze i wysuszyć, a następnie zdezynfekować. Można je też wyrzucić. Wszy trzeba się pozbyć nie tylko z uwagi na nieprzyjemne doznania, ale i ze względów higienicznych. Poza wszawicą owady mogą wywoływać takie choroby jak dur (tyfus plamisty), gorączkę okopową i dur powrotny.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.