Włosogłówczyca (trichurioza) - przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie

Włosogłówka to pasożyt bytujący w jelicie cienkim lub grubym. Do zakażenia dochodzi przez układ pokarmowy. Włosogłówka zwykle znajduje się w zanieczyszczonej wodzie, a także na brudnych owocach i warzywach. Powoduje anemię, niestrawność i bóle brzucha.

Włosogłówka to pasożyt bytujący w układzie pokarmowymWłosogłówka to pasożyt bytujący w układzie pokarmowym
Źródło zdjęć: © iStock.com

Co to jest włosogłówka?

Włosogłówka ludzka to pasożyt atakujący jelito grube. Należy do gatunku nicieni, przypominającego dżdżownicę z główką zakończoną ostrymi ząbkami służącymi do wpijania się w ściany jelita.

Do zakażeń włosogłówką dochodzi najczęściej w ciepłych krajach tropikalnych takich jak Malezja, Karaiby i RPA. Włosogłówka atakuje jelito ślepe, czyli odcinek jelita grubego tuż obok wyrostka albo jelito cienkie. Młode osobniki rozwijają się właśnie tam, by swą wędrówkę zakończyć w jelicie grubym, gdzie składają jaja i dojrzewają. Pasożytem mogą zarazić się zarówno dorośli, jak i dzieci.

Przyczyny włosogłówczycy

Zakażenie włosogłówką (trichurioza) może nastąpić na skutek zjedzenia niedomytych owoców lub warzyw. Możliwe jest także przeniesienie pasożyta podczas stosunku seksualnego, jednak zdarza się to dosyć rzadko. Najwięcej zachorowań na włosogłówczycę notuje się na Karaibach, w Południowej Afryce i w Malezji. Masywne zarażenie powoduje objawy przypominające wrzodziejące zapalenie jelita grubego.

Pasożyty żyjące w człowieku [Wirtualna Poradnia]

Objawy włosogłówczycy

Bardzo często włosogłówczyca przebiega bezobjawowo. Ma to miejsce wtedy, gdy zakażenie ma stosunkowo łagodną postać. Chory nie zdaje sobie sprawy z tego, że w jego układzie pokarmowym pasożytują nicienie. Przy masywnych zarażeniach, zwłaszcza u małych dzieci, występują jednak nieprzyjemne dolegliwości. Zalicza się do nich:

  • częste, luźne stolce z krwią i śluzem,
  • nudności i bóle głowy,
  • wzdęcia,
  • osłabienie, uczucie zmęczenia,
  • brak apetytu,
  • spadek masy ciała,
  • niedobory składników odżywczych,
  • niedokrwistość (z powodu krwawienia z błony śluzowej),
  • utratę przytomności (zwłaszcza u dzieci),
  • drgawki,
  • kolkę,
  • zaburzenia snu,
  • nerwicę lub nadpobudliwość.

Zarażenie włosogłówką ludzką może wywołać zapalenie wyrostka robaczkowego, anemię i choroby wrzodowe przewodu pokarmowego. Czasami pojawiają się również alergiczne zmiany skórne.

U chorego wzrasta również ryzyko infekcji bakteryjnych. Jeśli oprócz trichuriozy u pacjenta zaobserwowano inne choroby pasożytnicze, a pasożyty są stosunkowo dużych rozmiarów, może dojść do obfitego krwawienia w układzie pokarmowym. Taki stan jest wbrew pozorom dość powszechny.

Rozpoznanie włosogłówczycy

Trichuriozę diagnozuje się na podstawie badania koproskopowego – badania kału oraz wymazu okołoodbytniczego. Jaja pasożyta wydalane są wraz z kałem w trzy miesiące po zarażeniu.

Liczbę jaj włosogłówki ludzkiej w kale określa się za pomocą metody Kato i Miury. Wynik poniżej tysiąca osobników na 1g kału oznacza lekką inwazję, natomiast wynik powyżej dziesięciu tysięcy na 1 g kału oznacza masywne zarażenie.

Mimo iż kolonoskopia nie jest standardowo stosowana w rozpoznaniu włosogłówczycy ze względu na fakt, że dorosłe osobniki pasożyta mogą zostać przeoczone, w niektórych przypadkach badanie to pozwoliło ustalić ich obecność. Kolonoskopia jest stosunkowo użyteczna, zwłaszcza u chorych z kilkoma osobnikami rodzaju męskiego, u których w próbce stolca nie wykryto jaj.

Zobacz także

Leczenie włosogłówczycy

W leczeniu włosogłówczycy stosuje się albendazol, mebendazol albo iwermektynę. W ciężkich przypadkach leczenie może wymagać powtórzenia. Choroba nie wymaga hospitalizacji. W niektórych przypadkach wskazana jest suplementacja żelazem. Profilaktyka sprowadza się do dbania o higienę, mycia warzyw i owoców przed spożyciem, a także picia testowanej lub filtrowanej wody.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda
Planowe operacje wstrzymane w szpitalu w Kielcach. Interweniuje wojewoda