Wskaźnik WHR – normy, interpretacja i obliczenia
Wskaźnik WHR oznacza stosunek obwodu talii do obwodu bioder. Dzięki niemu można określić rozmieszczenie tkanki tłuszczowej w organizmie, typ sylwetki i rodzaj otyłości. Aby go obliczyć, należy zmierzyć obwód talii i obwód bioder, a otrzymane wyniki przez siebie podzielić. Jak interpretować wynik? Dlaczego warto go przeanalizować?
1. Co to jest wskaźnik WHR?
Wskaźnik WHR (ang. Waist-Hip Ratio), określający stosunek obwodu talii do obwodu bioder, pomaga ustalić rozmieszczenie tkanki tłuszczowej u osób z nadwagą i otyłością, a także ustalić jej typ.
Ze wskaźnika WHR mogą korzystać zarówno kobiety, jak i mężczyźni. To wskazane zwłaszcza w przypadku osób, które ważą więcej niż powinny, także próbujących zrzucić zbędne kilogramy. Obliczanie wskaźnika WHR jest doskonałym sposobem na obiektywne monitorowanie postępów.
Wskaźnika WHR NIE stosuje się u kobiet w ciąży i osób z BMI (wskaźnikiem masy ciała) w normie, czyli od 18,5 do 24,9.
Wskaźnik WHR stanowi uzupełnienie BMI, ponieważ umożliwia określenie typu budowy ciała (dwie osoby o takim samym wskaźniku masy ciała (BMI) mogą mieć zupełnie różną wartość stosunku obwodu talii do obwodu bioder. Doskonale widać to na przykładzie kulturysty i osoby z nadwagą).
2. Interpretacja wskaźnika WHR i normy
Każda osoba z nadwagą lub otyłością przybiera na wadze w inny sposób. Wskaźnik WHR pozwala określić rozlokowanie nadmiaru tkanki tłuszczowej w poszczególnych partiach ciała, co umożliwia wprowadzenie odpowiedniego leczenia.
Warto przypomnieć, że nadwagę i otyłość leczy się przede wszystkim przy pomocy odpowiedniej, dobranej indywidualnie diety redukcyjnej (odchudzającej) i włączenia różnych form aktywności fizycznej. Leczenie dietetyczne można wesprzeć farmakoterapią.
Jak interpretować wyniki wskaźnika WHR?
Za prawidłowy wynik WHR uważa się wartości: u kobiet: poniżej 0,8, u mężczyzn: poniżej 1,0.
Najbliżej idealnym proporcjom są więc sylwetki o współczynniku wskaźnika WHR 0,8 u kobiet oraz 1,0 u mężczyzn.
U kobiet:
W przypadku mężczyzn:
- WHR > 1 oznacza otyłość typu „jabłko",
- WHR < 1 wskazuje na otyłość typu „gruszka".
Oznacza to, że:
- współczynnik 0,8 lub wyższy u kobiet i 1,0 lub wyższy u mężczyzn oznacza typ sylwetki androidalnej, czyli tzw. sylwetki typu jabłko.
- współczynnik 0,8 lub niższy u kobiet i 1,0 lub niższy u mężczyzn oznacza typ sylwetki gynoidalnej, czyli tzw. sylwetki typu gruszka.
Typy otyłości
Otyłość dzieli się na dwa główne typy. To:
- otyłość brzuszna (wisceralna, androidalna) nazywana także otyłością typu jabłko (potocznie „jabłko”), co oznacza, że tkanka tłuszczowa jest nagromadzona przede wszystkim w okolicy talii. Ponieważ przekłada się to większe ryzyko wystąpienia chorób metabolicznych, narządu ruchu i układu krążenia, jest szczególnie niebezpieczne dla zdrowia i kondycji organizmu,
- otyłość pośladkowo-udowa (obwodowa, ginoidalna, potocznie „gruszka”), która znacznie jednak zwiększa ryzyko wystąpienia problemów ortopedycznych w postaci zmian zwyrodnieniowych w obrębie stawów biodrowych lub kolanowych.
3. Jak obliczyć WHR?
WHR jest stosunkiem (ilorazem) obwodu talii do obwodu bioder (nazywa się go wskaźnikiem talia-biodro). Co to znaczy? Aby uzyskać wynik, wskaźnik WHR, wystarczy podzielić obwód talii przez obwód bioder, używając tej samej jednostki miary. Chodzi o zastosowanie wzoru:
WHR = obwód talii (cm) : obwód bioder (cm)
Aby ustalić wskaźnik WHR, przy pomocy nierozciągliwej miarki krawieckiej lub taśmy do pomiarów antropometrycznych należy zmierzyć:
- obwód pasa (obwód talii),
- obwód bioder.
By obliczenia były wiarygodne, należy zrobić to jak najdokładniej. Bardzo ważne jest to, gdzie dokładnie wykonane są pomiary. U kobiet talię wyznacza linia w połowie odległości między dolnym łukiem żeber, a górnym brzegiem grzebienia kości biodrowej, zaś biodra linia prowadząca przez największą wypukłość mięśni pośladka.
U mężczyzn talię wyznacza linia pępka, a biodra linia na górnym końcu kości udowej. Co ważne, miary niezbędne do obliczenia wskaźnika WHR warto pobierać rano, po wypróżnieniu.
Aby szybko obliczyć wskaźnik WHR, można skorzystać z kalkulatora w internecie (łatwo go znaleźć śledząc frazę „wskaźnik WHR kalkulator”). Wystarczy wpisać swoje wymiary i płeć, by uzyskać i wynik, i jego interpretację.
Wskaźnik WHR dobrze jest skonsultować z dietetykiem lub lekarzem zajmującym się leczeniem nadwagi i otyłości. Specjalista dokona pomiaru BMI i grubości fałdu skórnego, dokona także analizy składu ciała za pomocą bioimpedancji elektrycznej. Podjęcie działań jest ważne, ponieważ utrzymywanie prawidłowej masy ciała to nie tylko dobre samopoczucie, ale i zdrowie.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.