Wtórny brak miesiączki - charakterystyka, najczęstsze przyczyny, badania
Wtórny brak miesiączki jest zjawiskiem występującym u kobiet, które wcześniej miesiączkowały. Stan ten może być spowodowany zaburzeniami hormonalnymi, np. hiperprolaktynemią (podwyższonym stężeniem prolaktyny we krwi), chorobami przysadki mózgowej lub zespołem policystycznych jajników. Wtórny brak miesiączki wymaga konsultacji lekarskiej, ponieważ może być objawem poważnych problemów ze zdrowiem. Jakie badania należy wykonać przy podejrzeniu wtórnego braku miesiączki?
1. Czym jest wtórny brak miesiączki?
Wtórny brak miesiączki dotyczy kobiet, które dotychczas miały normalną menstruację. Według definicji, jest to brak trzech lub więcej miesiączek z rzędu u pacjentki, która miała miesiączki w przeszłości. Taki rodzaj zaburzenia miesiączkowania może powodować nie tylko stres czy niepewność, ale również nawet niepokój oraz lęk.
Jeśli krwawienia nie wystąpiły od ponad trzech miesięcy, pacjentka powinna wykonać test ciążowy, celem potwierdzenia bądź wykluczenia ciąży. O ile brak okresu nie jest spowodowany ciążą, zaburzenia cyklu miesiączkowego mogą wynikać np. z guzów w obrębie przysadki mózgowej, zespołu policystycznych jajników lub stosowania środków przeciwdepresyjnych. Jakie są inne przyczyny takiego stanu?
To też warto wiedzieć
2. Przyczyny wtórnego braku miesiączki
2.1. Hiperprolaktynemia
Zaburzenia dotyczące gospodarki hormonalnej organizmu stanowią najczęstszą przyczynę wtórnego braku menstruacji. Hiperprolaktynemia, oznaczająca wysoki poziom prolaktyny w organizmie, jest jednym z najczęstszych problemów endokrynologicznych u kobiet. U wielu pacjentek to właśnie ona doprowadza do zaniku menstruacji (dane statystyczne pokazują, że odpowiada ona dwadzieścia procent zaburzeń miesiączkowania). Specjaliści wymieniają szereg patologicznych przyczyn hiperprolaktynemii. Brak równowagi hormonalnej, a także zaburzenia związane z wytwarzaniem prolaktyny mogą być spowodowane:
- guzami w obrębie przysadki mózgowej,
- nadczynnością tarczycy,
- zespołem policystycznych jajników,
- półpaścem,
- nowotworem nerek,
- rakiem płuc,
- stosowaniem antydepresantów,
- przewlekłym stresem.
Wśród innych przyczyn wtórnego braku miesiączki warto wyróżnić zbyt niski poziom hormonu o nazwie estrogen, a także zbyt wysokie stężenie testosteronu.
2.2. Choroba Cushinga
Choroba Cushinga jest rzadkim, ogólnoustrojowym schorzeniem endokrynologicznym, odkrytym w latach trzydziestych dwudziestego wieku przez pochodzącego ze Stanów Zjednoczonych neurochirurga, Harveya Cushinga. U dziewięćdziesięciu pięciu procent pacjentów choroba spowodowana jest niezłośliwym gruczolakiem przysadki mózgu, który doprowadza do zwiększonego wydzielania hormonu adrenokortykotropowego - kortykotropiny, pobudzającego organizm do nadmiernego wyrzutu kortyzolu do krwiobiegu.
Choroba Cushinga stanowi częstą przyczynę wtórnego braku miesiączki, ale również innych problemów zdrowotnych takich jak nadwaga, otyłość centralna, zanik mięśni kończyn. W wielu przypadkach doprowadza także do rozwoju nadciśnienia tętniczego krwi, cukrzycy, osteoporozy, niepłodności, napadów lękowych oraz epizodów depresyjnych.
3. Jakie badania należy wykonać przy podejrzeniu wtórnego braku miesiączki?
Wśród najważniejszych badań, które należy wykonać przy podejrzeniu wtórnego braku miesiączki, lekarze wymieniają:
- badanie ginekologiczne,
- badania laboratoryjne (poziom prolaktyny, TSH, FSH, poziom estrogenu, poziom progesteronu, stężenie androgenów, fT3, fT4),
- tomografię komputerową głowy (badanie tomograficzne pozwala zweryfikować, czy u pacjentki nie występują guzy przysadki mózgowej).
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
