Ząb mądrości – kiedy się pojawia, czy trzeba go usuwać, jak przebiega zabieg usunięcia ósemki?

Ząb mądrości jak popularnie nazywana jest ósemka, nie kojarzy się raczej z mądrością, lecz z problemami i bólem. Najczęściej pojawia się do dwudziestego, dwudziestego piątego roku życia, gdy dana osoba osiąga już wiek dojrzały. Oczywiście nie jest to reguła, u niektórych zęby mądrości pojawiają się jeszcze przed dwudziestym rokiem życia, u innych z kolei nie wyrzynają się wcale.

Oczywiście ósemki nie rosną jednocześnie, ale pojawiają się stopniowo. Może to trwać nawet przez kilka lat. Bardzo często ząb mądrości może się pojawić nawet w późnym wieku u osób, które noszą protezy, ponieważ konstrukcja może powodować ucisk, co sprawia, że ząb mądrości się wyrzyna.

• Jak dbać o zęby?
• Wrażliwe zęby
• Jak dbać o zęby przy aparacie ortodontycznym?

Wyrzynający się ząb mądrości może powodować u pacjenta dyskomfort, a nawet dolegliwości bólowe. Warto jednak zaznaczyć, że ból nie towarzyszy wszystkim pacjentom - zdarzają się także przypadki bezobjawowe – pacjenci czasem nie wiedzą, że mają już ósemki i dowiadują się o tym dopiero na fotelu w gabinecie dentystycznym.

Ząb mądrości pojawia się zazwyczaj między dwudziestym, a dwudziestym piątym rokiem życia. Zdarzają się także sytuacje, kiedy zęby mądrości zaczynają wyrzynać u pacjentów, którzy ukończyli już czterdziesty rok życia. W niektórych przypadkach zęby te nie wyrastają wcale.

Według naukowców zęby mądrości są pozostałością ewolucyjną po naszych czworonożnych przodkach, którym potrzebna była większa ilość zębów.

Na przestrzeni wieków budowa szczęki człowieka się zmieniała, dlatego w obecnej chwili zęby mądrości mają problem by się w niej zmieścić. Dość często zdarza się też tak, że brakuje w szczęce dla nich miejsca, wtedy dochodzi do zaburzenia procesu wyrzynania. W wyniku czego zęby mądrości mogą wyrosnąć tylko częściowo lub się w ogóle nie pojawić.

Osoby, które ich nie posiadają zupełnie nie odczuwają ich braku. Natomiast dla wielu osób, które je posiada są one wielkim problemem i źródłem bólu. Niestety zęby mądrości mają tendencje do tego by wyrzynać się w nieprawidłowej pozycji.

W przypadku, gdy zęby mądrości są ułożone w prawidłowy sposób spełniają taką samą funkcję co pozostałe zęby trzonowe, czyli są wykorzystywane do przeżuwania i rozdrabniania pokarmów. Niestety dość często wyrastają one w taki sposób, że jest to niemożliwe. Wyjątkiem są sytuacje, gdy zęby mądrości wyrzynają się całkowicie i w prawidłowy sposób.

Ząb mądrości bardzo szybko się psuje i jest to związane bezpośrednio z jego trudnym położeniem. Na tyłach szczęki gromadzi się bardzo dużo resztek pokarmu, które trudno usunąć nawet przy pomocy elektrycznej szczoteczki. Dlatego każdy ząb mądrości jest bardziej narażony na próchnicę. To skutkuje tym, że bakterie próchnicy przenoszą się bardzo szybko na inne zęby, z którymi sąsiaduje ząb mądrości.

Najczęściej ząb mądrości jest usuwany. Jednak nie każdy decyduje się usunąć ząb mądrości, ponieważ ekstrakcja ósemki nie jest typowym zabiegiem usunięcia zęba. Zanim ząb mądrości zostanie usunięty, lekarz stomatolog powinien zlecić RTG zęba, aby sprawdzić położenie korzenia.

Powodem tego, że ząb mądrości jest trudny do usunięcia jest jego niefortunne ułożenie. Ząb mądrości jest położony w łuku zębowym, do którego jest mocno przymocowany. Dodatkową komplikacją jest to, że ząb mądrości ma niestandardowy kształt inaczej niż wszystkie zęby ułożony korzeń zęba.

To czy ósemki należy usuwać zależy od tego jak bardzo przeszkadzają w normalnym funkcjonowaniu oraz od wieku pacjenta. Na przykład, gdy zęby mądrości wyrosły całkowicie, lecz są w znacznym stopniu uszkadzane przez próchnicę i wymagają leczenia kanałowego, warto wziąć pod uwagę ich usunięcie.

Jest to uzasadnione tym, że budowa anatomiczna ósemek utrudnia a czasem nawet uniemożliwia ich skuteczne leczenie. Ekstrakcja ósemek wskazana jest wtedy, gdy utrudniają one proces wyrastania inny zębów i są źródłem problemów ortodontycznych. Zęby mądrości należy też usunąć, gdy są źródłem częstych stanów zapalnych dziąseł.

Prawidłowo przeprowadzony zabieg powinien trwać około 30 minut. Do zabiegu stosowane jest znieczulenie miejscowe. W niektórych przypadkach, gdy jest usuwany ząb mądrości, wymagane jest założenie szwów na dziąsło.

• Jak szczotkować zęby?
• Jak często wybielać zęby?
• Zęby zatrzymane
• Wrażliwe zęby

Ząb mądrości może nie wyrosnąć przez całe życie. Czasem zdjęcie rentgenowskie szczęk, czyli pantomogram szczęk pokazuje, że istnieją zawiązki ósemek, ale pomimo to ząb mądrości nie wyrasta. W pewnym momencie ząb mądrości przestaje rosnąć.

Stomatolodzy zauważają, że coraz więcej badanych osób nie ma nawet zawiązków ósemek. Może to być spowodowane stopniową redukcją szczęki, która wynika z diety bogatej w przetworzoną żywność niewymagającą np. intensywnego gryzienia. U niektórych osób łuk zębowy jest tak ułożony, że nie ma już miejsca na ząb mądrości. Jednak na szczęście ząb mądrości nie bierze bezpośredniego udziału w prawidłowym żuciu pokarmu.

W wielu przypadkach dochodzi do sytuacji, w której wyrzynanie się ósemek zostaje całkowicie zatrzymane. Pacjenci nie widzą wyrastającego zęba mądrości, ponieważ nie można dostrzec go gołym okiem. Jest usytuowany w dziąśle. Zatrzymaniu ósemki mogą towarzyszyć jednak następujące objawy:

• opuchlizna,
• ból,
• ból głowy,
• ból szczęki,
• krwawienie dziąseł,
• brzydki zapach z ust,
• sztywnienie szczęki,
• opuchlizna węzłów chłonnych szyi.

W trakcie badania stomatologicznego wielu pacjentów dowiaduje się o tym, że zęby zatrzymane ułożone są w sposób nieprawidłowy, co sprawia, że uciskają one korzenie innych zębów trzonowych.

Stomatolog wydaje ostateczną opinię na podstawie wykonanych badań. W rozpoznaniu niezwykle pomocny okazuje się pantomogram - zdjęcie rentgenowskie szczęki.

Taki rodzaj badania obrazowego pozwala sprawdzić w jaki sposób rosną zęby i czy nie ma konieczności wykonania zabiegu. Zdarzają się sytuacje, że zęby mądrości mogą być usunięte jedynie w warunkach szpitalnych.

• Wybielanie martwych zębów
• Jakie są choroby zębów i dziąseł?
• Choroby dziąseł - przyczyny i objawy, paradontoza, leczenie

Zatrzymany ząb mądrości to powód, dla którego warto skonsultować się ze specjalistą. Bagatelizowanie sytuacji może doprowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak choroba dziąseł, próchnica.

Dodatkowo, całkowite zatrzymanie zęba mądrości może skutkować uszkodzeniem innych zębów, rozwojem infekcji, a także stłoczeniem zębów. W najgorszych przypadkach zatrzymany ząb może doprowadzić do rozwoju torbiela lub guza w obrębie dziąseł.