Zapalenie przydatków - przyczyny, objawy, zapobieganie, leczenie
Zapalenie przydatków to stan zapalny jajowodów i jajników. Pierwsze objawy mogą nie wskazywać na problem ginekologiczny, pojawia się bowiem ból głowy, gorączka, ale również silne bóle brzucha. Jakie są przyczyny zapalenia przydatków? Jak wygląda leczenie stanu zapalnego jajników i jajowodów?
1. Przyczyny zapalenia przydatków
Zapalenie przydatków, czyli stan zapalny jajników i jajowodów, to choroba, na którą coraz częściej cierpią aktywne seksualnie i młode kobiety. Przyczyny zapalenia przydatków to bakterie, takie jak paciorkowce, gronkowce, chlamydie, czy dwoinki rzeżączki.
Bakterie dostają się najczęściej do przydatków przez pochwę. Najczęstszą przyczyną może być współżycie z zakażonym partnerem lub nieodpowiednia higiena intymna.
Rozróżnia się dwie drogi przedostawania się bakterii do przydatków. Rzadziej spotykana jest droga zstępująca, kiedy drobnoustroje docierają do przydatków z krwią lub limfą z istniejących ognisk zapalnych, przykładowo w migdałkach lub zębach.
Zdecydowanie częściej (około 90% przypadków) dochodzi do zakażenia drogą wstępującą, kiedy kanał szyjki macicy jest rozwarty, a taka sytuacja zachodzi:
- w trakcie miesiączki,
- po zabiegach ginekologicznych,
- po łyżeczkowaniu macicy,
- po założeniu wewnątrzmacicznej wkładki antykoncepcyjnej,
- po porodzie,
- po poronieniu.
2. Objawy zapalenia przydatków
Najczęstsze objawy zapalenia przydatków to bóle głowy, gorączka i ostre bóle brzucha. Kobieta może odczuwać silniejsze bóle w okolicach jajników podczas miesiączki, a także tuż po jej zakończeniu.
Jeżeli przy zapaleniu przydatków kobiecie dolega również stan zapalny błony śluzowej macicy, wówczas symptomem są również bardzo obfite miesiączki i plamienie międzymiesiączkowe. Inne objawy przy zapaleniu przydatków to ból pęcherza, biegunka, kolka jelitowa lub zaparcia.
3. Zapobieganie zapaleniu przydatków
Zapalenie przydatków może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, dlatego tak ważne jest zapobieganie jego wystąpieniu. W profilaktyce zapalenia przydatków wyróżnia się przede wszystkich bezpieczeństwo kontaktów seksualnych, szczególnie w przypadku częstej zmiany partnerów. Kluczowe jest wówczas stosowanie zabezpieczenia w formie prezerwatywy.
Na zapalenie przydatków podatne są kobiety po porodzie, poronieniu lub pacjentki, u których przeprowadzane były zabiegi ginekologiczne. Ważne jest wówczas bezwzględne przestrzeganie zaleceń lekarza, w tym powstrzymanie się od współżycia przez wskazany czas (zazwyczaj ok. 4 tygodni).
Niewskazane jest również korzystanie z basenów, długich kąpieli oraz innych sytuacji, zwiększających ryzyko zakażenia. Kolejną ważną zasadą profilaktyki zapalenia przydatków jest właściwa higiena intymna, pozwalająca na zachowanie prawidłowej flory bakteryjnej.
Stanowi ona naturalną obronę przed zakażeniami. Niewskazane są szczególnie częste irygacje lub stosowanie silnych środków do mycia okolic intymnych. W przypadku pojawienia się pierwszych objawów zakażenia pochwy lub infekcji intymnych wskazana jest konsultacja z ginekologiem.
Szybka diagnostyka oraz wdrożenie leczenia pozwoli na uniknięcie powikłań i pojawienia się zapalenia przydatków. Chcąc zapobiegać zapaleniu jajników i jajowodów, należy regularnie – raz w roku – wykonywać podstawowe badania ginekologiczne. Profilaktycznie natomiast warto wykonywać USG przezpochwowe.
Tego rodzaju badania pozwalają na wczesne wykrycie zmian i nieprawidłowości. Leczenie wczesnych form zapalenia jest znacznie szybsze i zapobiega pojawieniu się powikłań.
4. Rozpoznanie zapalenia przydatków
Podejrzewając zapalenie przydatków, należy przede wszystkim zgłosić się do lekarza ginekologa, który przeprowadzi badanie. Niezbędne jest wykonanie USG ginekologicznego w celu pobrania wymazu z szyjki macicy oraz określenia wyników badania krwi, w tym OB oraz leukocytów.
5. Leczenie zapalenia przydatków
Zapalenie przydatków leczy się za pomocą leków przeciwzapalnych oraz antybiotyków. Dodatkowo wskazane są niesterydowe leki przeciwbólowe. Leczenie trwa zazwyczaj minimum 7 dni.
W przypadku poważniejszych dolegliwości bólowych leczenie może być prowadzone w szpitalu. Wówczas leki przeciwzapalne oraz antybiotyki stosuje się zazwyczaj dożylnie, aby zmaksymalizować ich działanie.
Podczas terapii wskazana jest zmiana trybu życia, w tym odpowiednia dieta oparta o produkty lekkostrawne, które pozwolą na zminimalizowanie skutków antybiotykoterapii. W leczeniu objawowym zalecane jest również picie dużych ilości wody, co pomaga w obniżeniu gorączki oraz uniknięciu odwodnienia na skutek wymiotów.
Kobiety zmagające się z zapaleniem przydatków nie powinny też zapominać o właściwej higienie intymnej, która uniemożliwia bakteriom dalszy rozwój oraz noszeniu ciepłej bielizny i ochronie okolic intymnych przed wyziębieniem. W czasie leczenie zalecana jest rezygnacja ze współżycia oraz nadmiernego wysiłku fizycznego.
5.1. Leczenie przewlekłego zapalenia przydatków
Zapalanie przydatków może nawracać, szczególnie w sytuacji kiedy nie zostało właściwie doleczone. Przewlekłe zapalenie przydatków może być powodowane przez choroby przenoszone drogą płciową, w tym chlamydię i rzeżączkę.
W takiej sytuacji leczenie obejmuje również partnera pacjentki, który może być źródłem ponownego zarażania i pojawiania się objawów ostrego zapalenia przydatków.
Nawracające, przewlekłe zapalenie także leczy się farmakologicznie, stosując antybiotyki oraz leki przeciwzapalne. Dodatkowo możliwe jest włączenie leczenia bodźcowego, na które składają się między innymi zabiegi borowinowe, nagrzewanie lub naświetlanie przydatków lub leczenie z wykorzystaniem pola magnetycznego.
U pacjentek zmagających się z przewlekłym zapaleniem przydatków stosuje się również zabieg operacyjnego udrożnienia jajowodów. Jest on każdorazowo poprzedzany dokładną diagnostyką.
6. Powikłania zapalenia przydatków
W przypadku zapalenia przydatków bardzo ważne jest zastosowanie się do wszystkich zaleceń lekarza i przeprowadzenie pełnej kuracji. Nieleczone bądź niewyleczone do końca zapalenie przydatków może prowadzić do przewlekłego stanu zapalnego.
W efekcie na jajowodach mogą pojawić się zrosty, które mogą doprowadzić do ich niedrożności, a w konsekwencji nawet do niepłodności.
Konsekwencją zapalenia przydatków są również problemy z jajnikami, w tym ropne torbiele jajników. Cysty tego typu usuwane są zabiegowo, często razem z częścią jajnika, przez co mogą wystąpić trudności z zajściem w ciążę.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
