Zastrzał - rodzaje, przyczyny, objawy, domowe sposoby, leczenie

Zastrzał to zapalenie palca, które powstaje w wyniku uszkodzenia naskórka. Ból, opuchlizna i zaczerwienienie palca nie są groźne dla zdrowia i możemy się ich pozbyć domowymi sposobami, jednak czasami konieczna jest interwencja chirurga. Jak rozpoznać zastrzał palca? Jak leczyć zastrzał i jak wyleczyć zastrzał palca?

1. Co to jest zastrzał?

Zastrzał to ropne zapalenie palca u dłoni, które powstaje na skutek urazu. Zazwyczaj o zastrzale mówimy wtedy, gdy dojdzie do ukłucia opuszki palca lub uszkodzenia skóry przy paznokciu podczas zabiegów kosmetycznych (zastrzał paznokcia). Do ranki dostają się bakterie (paciorkowce i gronkowce) i w ten sposób tworzy się stan zapalny palca, a następnie zakażenie.

2. Rodzaje zastrzału

W zależności od tego, jak głęboko sięgnie proces zapalny, wyróżniamy kilka rodzajów zastrzału:

• zastrzał skórny (ropa w palcu znajduje się pod zgrubiałym naskórkiem, występuje silny ból, opuchlizna palca, uczucie gorąca w miejscu rany),
• zastrzał podskórny (ropa znajduje się pod powierzchnią skóry),
• zastrzał ścięgnisty (może prowadzić do przykurczu palców i zmian chorobowych w ścięgnach dłoni, a nawet martwicy ścięgien),
• zastrzał stawowy (zakażenie w obrębie stawu, co może skutkować ograniczeniem ruchu w stawie, czasami pojawia się przetoka ropna),
• zastrzał kostny (bakterie wywołujące zakażenie mogą naruszać struktury kostne, wywołując ból i zaczerwienienie palca).

Zastrzał skórny to zakażenie palca, znajdujące się pod powierzchowną warstwą naskórka. Objawy zastrzału skórnego to przede wszystkim miejscowy obrzęk palca, zaczerwienie oraz napięcie skóry, a także intensywny, pulsujący ból, utrudniający przesypanie nocy. Leczenie polega na nacięciu zmiany, w taki sposób by ropa mogła wydostawać się na zewnątrz, a rana się wygoić.

Zastrzał podskórny to zmiana pod skórą na palcu, która pomimo sporej głębokości wywołuje obrzęk na stronie grzebiowej dłoni. Dodatkowo pacjent cierpi na pulsujący, silny ból, który staje się trudniejszy do zniesienia po opuszczeniu ręki w dół. Leczenie zastrzału podskórnego obejmuje nacięcie zmiany i założenie drenu do odpływu płynów. Niezbędna jest także antybiotykoterapia.

Zastrzał ścięgnisty to stan zapalny w pochewce ścięgna, który powoduje przykurcz palca i zwiększanie się intensywności bólu przy każdym poruszeniu nim. Dodatkowo zauważalny jest obrzęk na części grzbietowej palca oraz dłoni, a także zaczerwieniony palec. Leczenie zastrzału ścięgnistego opiera się na otworzeniu pochewki ścięgna, unieruchomieniu kończyny oraz stosowaniu antybiotyków.

Zastrzał kostny i stawowy to zaawansowane zakażenie, obejmujące kości i stawy w ręce. W związku z tym stan zapalny i wysięk ropy obejmuje wszystkie warstwy skóry i tworzy przetoki na zewnątrz. Pacjent doświadcza bardzo intensywnego bólu, nie jest w stanie poruszać ręką, dodatkowo kończyna jest spuchnięta i czerwona. Naturalne jest również pojawienie się gorączki i dreszczy. Leczenie zastrzału kostnego i stawowego to przede wszystkim umożliwienie odpływu ropy, oczyszczenie tkanek, ustabilizowanie ręki oraz antybiotykoterapia.

3. Przyczyny zastrzału

Bolesny zastrzał zwykle powstaje w wyniku uszkodzenia okolic paznokcia, poprzez zakłucie lub zadrapanie. Zakażenie skóry może się również wdać, jeśli nieprawidłowo dbamy o skórki wokół paznokci – za bardzo je przycinamy, obgryzamy, obcinamy niezdezynfekowanymi nożyczkami. Na zastrzał częściej cierpią osoby, które obgryzają paznokcie albo mają problem z wrastającymi paznokciami.

Możliwy jest także zastrzał u niemowlaka oraz zastrzał u dziecka. Na zakażenie narażone są szczególnie maluchy, które często wkładają rączki do buzi. Niekiedy rozpoznawany jest także zastrzał na stopie, który ze względu na intensywny ból utrudnia chodzenie.

4. Objawy zastrzału palca

• pulsujący ból palca,
• silny ból palca przy paznokciu,
• obrzęk (spuchnięty palec przy paznokciu),
• zaczerwienienie,
• ropień,
• wrażliwość opuszki na dotyk (ból opuszka palca),
• gorączka,
• dreszcze.

5. Domowe sposoby na zastrzał

Na niewielkie uszkodzenia opuszek palców warto wypróbować domowe sposoby na zastrzał. Te proste zabiegi mogą zredukować ból oraz zmniejszyć opuchliznę i zaczerwienienie.

Jedną z metod jest moczenie palca w wodzie z szarym mydłem. Dzięki takiej kąpieli możemy się pozbyć stanu zapalnego i przyspieszyć naturalny wyciek ropy. Pomocne może się okazać również „zaparzanie” palca, czyli moczenie go we wrzącej wodzie przez sekundę (w kilku seriach) parę razy w ciągu dnia.

Na ból i obrzęk pomagają też okłady z sody oczyszczonej. Warto sięgnąć również po szałwię, która działa przeciwbakteryjnie i odkażająco.

Wystarczy przygotować herbatę z tego zioła i moczyć bolący palec w naparze. Samodzielne leczenie zastrzału można wspomóc, kupując w aptece maść na zastrzał, czyli maść z antybiotykiem albo maść ichtiolową.

6. Leczenie zastrzału

W przypadku, gdy zastrzał sięga głębszych warstw skóry lub ścięgna czy kości konieczna staje się wizyta u lekarza. Pacjenci zwykle trafiają do chirurga, który nacina pęcherz z ropą i usuwa wydzielinę. W niektórych przypadkach niezbędne jest wycięcie paznokcia lub jego części. Poza tym lekarz może przepisać antybiotyk miejscowy lub doustny, dzięki któremu szybciej pozbędziemy się stanu zapalnego.

7. Powikłania

Chociaż zastrzał wydaje się błahą dolegliwością, nieleczony lub zlekceważony może mieć poważne konsekwencje. W skrajnych przypadkach może dojść do zakażenia szpiku, a nawet posocznicy (sepsy).

8. Jak zapobiegać zastrzałom palca?

Bolesnych zastrzałów można uniknąć, jeśli będziemy zachowywać ostrożność i przestrzegać zasad higieny. Najważniejsze jest oczywiście dbanie o to, by podczas wykonywania różnych prac (np. w ogródku) unikać skaleczeń i zadrapań. Jeśli dojdzie do uszkodzenia naskórka, to powinniśmy jak najszybciej przemyć ranę i zdezynfekować ją – w ten sposób pozbędziemy się bakterii, które mogą wywołać zastrzał.

Poza tym należy zwracać uwagę na prawidłowe wykonywanie zabiegu manicure. Uważajmy na wszystkie skaleczenia czy zadarte skórki przy paznokciu, które mogą przerodzić się w niebezpieczne zakażenie. Poza tym należy odpowiednio dbać o paznokcie – używać czystych nożyczek i pilniczków, nie obgryzać paznokci oraz nie usuwać skórek, a raczej odsuwać je z powierzchni płytki.

Warto regularnie używać [kremu do rąk, który pomaga nie tylko na suchą skórę dłoni, ale również wzmacnia paznokcie. Czynnikiem sprzyjającym powstawaniu zastrzałów jest wrastanie paznokci, dlatego osoby z taką skłonnością powinny rozważyć założenie klamry na wrastające paznokcie.

9. Zastrzał a zanokcica

Zanokcica i zastrzał to bolesne schorzenia, które wymagają konsultacji u dermatologa, a nawet chirurga. Zanokcica to zakażenie bakteryjne, obejmuję górny wał paznokcia (zapalenie palca przy paznokciu). Zastrzał palucha z kolei lokalizuje się na bocznym wale paznokcia i opuszce palca, jest efektem głębszego zranienia.

Zanokcica to zakażenie, które charakteryzuje obrzęk, ropiejący palec przy paznokciu (tzw. ropienie paznokcia) lub zbieranie się ropy pod skórą, a także pulsujący ból, nasilający się po opuszczeniu ręki w dół. Bolący palec przy paznokciu dodatkowo utrudnia wykonywanie codziennych domowych czynności.

Przyczyny zanokcicy to przede wszystkim uszkodzenie wału paznokciowego lub naskórka na skutek obcinania paznokci, usuwania skórek czy prac domowych.

Zakażenie może pojawić się też z powodu obgryzania paznokci, częstego moczenia rąk, niewłaściwej higieny czy wrastania paznokci. Leczenie zanokcicy polega na przyjmowaniu antybiotyków, miejscowym leczeniu antyseptycznym, niekiedy konieczna jest również interwencja chirurgiczna. Zaropiały palec wymaga też wzmożonej dbałości o higienę oraz stosowania środków, zmniejszających opuchliznę.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.