Zastrzał - przyczyny, objawy, rodzaje, leczenie, zapobieganie

Zastrzał to stan zapalny opuszki palca, który powstaje w wyniku uszkodzenia naskórka. Ból, opuchlizna i zaczerwienienie palca nie są groźne dla zdrowia i możemy się ich pozbyć domowymi sposobami, jednak czasami jest konieczna interwencja chirurga.

1. Co to jest zastrzał?

Zastrzał, czyli zanokcica, to ropne zapalenie palca u dłoni, które powstaje na skutek urazu. Zazwyczaj o zastrzale mówimy wtedy, gdy dojdzie do ukłucia opuszki palca lub uszkodzenia skóry przy paznokciu podczas zabiegów kosmetycznych. Do ranki dostają się bakterie (paciorkowce i gronkowce) i w ten sposób tworzy się stan zapalny, a następnie zakażenie.

2. Przyczyny zastrzału

Bolesny zastrzał zwykle powstaje w wyniku uszkodzenia okolic wału paznokciowego, poprzez zakłucie lub zadrapanie. Zakażenie skóry może się również wdać, jeśli nieprawidłowo dbamy o skórki wokół paznokci – za bardzo je przycinamy, obgryzamy, obcinamy niezdezynfekowanymi nożyczkami. Na zastrzał częściej cierpią osoby, które obgryzają paznokcie albo mają problem z wrastającymi paznokciami.

3. Objawy zanokcicy

Charakterystyczne objawy zanokcicy to:

• pulsujący ból palca;
• obrzęk;
• zaczerwienienie;
• ropień;
• wrażliwość opuszki na ból;
• gorączka;
• dreszcze.

4. Rodzaje zastrzału

W zależności od tego, jak głęboko sięgnie proces zapalny, wyróżniamy kilka rodzajów zastrzału:

• zastrzał skórny (ropa znajduje się pod zgrubiałym naskórkiem, występuje silny ból, obrzęk, uczucie gorąca w miejscu rany);
• zastrzał podskórny (ropa znajduje się pod powierzchnią skóry);
• zastrzał ścięgnisty (może prowadzić do przykurczu palców i zmian chorobowych w ścięgnach dłoni, a nawet martwicy ścięgien);
• zastrzał stawowy (zakażenie w obrębie stawu, co może skutkować ograniczeniem ruchów w stawie, czasami pojawia się przetoka ropna);
• zastrzał kostny (bakterie wywołujące zakażenie mogą naruszać struktury kostne, wywołując ból i zaczerwienienie palca).

5. Domowe sposoby na zastrzał

Na niewielkie uszkodzenia opuszek palców warto wypróbować domowe sposoby na zastrzał. Te proste zabiegi mogą zredukować ból oraz zmniejszyć opuchliznę i zaczerwienienie.

Jedną z metod jest moczenie palca w wodzie z szarym mydłem. Dzięki takiej kąpieli możemy się pozbyć stanu zapalnego i przyspieszyć naturalny wyciek ropy. Pomocne może się okazać również „zaparzanie” palca, czyli moczenie palca we wrzącej wodzie przez sekundę (w kilku seriach) parę razy w ciągu dnia.

Na ból i obrzęk pomagają też okłady z sody oczyszczonej. Warto sięgnąć również po szałwię, która działa przeciwbakteryjnie i odkażająco. Wystarczy przygotować herbatę z tego zioła i moczyć palec w naparze.

Samodzielne leczenie zastrzału można wspomóc, kupując w aptece maść z antybiotykiem albo maść ichtiolową.

6. Leczenie zastrzału

W przypadku, gdy zastrzał sięga głębszych warstw skóry lub ścięgna czy kości, jest konieczna wizyta u lekarza. Pacjenci zwykle trafiają do chirurga, który nacina pęcherz z ropą i usuwa wydzielinę. W niektórych przypadkach niezbędne jest wycięcie paznokcia lub jego części.

Poza tym lekarz może przepisać antybiotyk miejscowy lub doustny, dzięki któremu szybciej pozbędziemy się stanu zapalnego.

7. Powikłania

Chociaż zastrzał wydaje się błahą dolegliwością, nieleczony lub zlekceważony może mieć poważne konsekwencje. Pod paznokciem mogą się tworzyć ropnie, a płytka paznokcia ulegnie nieestetycznym deformacjom.

W skrajnych przypadkach może dojść do zakażenia szpiku, a nawet posocznicy (sepsy).

8. Prawidłowe wykonanie manicure

Bolesnych zastrzałów można uniknąć, jeśli będziemy zachowywać ostrożność i przestrzegać zasad higieny. Najważniejsze jest oczywiście dbanie o to, by podczas wykonywania różnych prac (np. w ogródku) unikać skaleczeń i zadrapań. Jeśli dojdzie do uszkodzenia naskórka, to powinniśmy jak najszybciej przemyć ranę i zdezynfekować ją – w ten sposób pozbędziemy się bakterii, które mogą wywołać zanokcicę.

Poza tym należy zwracać uwagę na prawidłowe wykonywanie zabiegu manicure. Uważajmy na wszystkie skaleczenia, które mogą się przerodzić w niebezpieczne zakażenie. Poza tym należy odpowiednio dbać o paznokcie – używać czystych nożyczek i pilniczków, nie obgryzać paznokci oraz nie usuwać skórek, a raczej odsuwać je z powierzchni płytki. Warto regularnie używać kremu do rąk, który pomaga nie tylko na suchą skórę dłoni, ale również wzmacnia paznokcie.

Czynnikiem sprzyjającym powstawaniu zastrzałów jest wrastanie paznokci, dlatego osoby z taką skłonnością powinny rozważyć założenie klamry na wrastające paznokcie.