Zatrucie litem - charakterystyka i zastosowanie litu, przyczyny, objawy, postępowanie
Zatrucie litem, zarówno to przypadkowe, jak i zamierzone, może doprowadzić do poważnych problemów zdrowotnych u pacjenta. Skutkuje nie tylko nudnościami, biegunką czy bólami brzucha, ale również wieloma innymi objawami. Kto jest narażony na zatrucie tym pierwiastkiem? Co robić w przypadku przedawkowania węglanu litu?
1. Charakterystyka litu
Lit (Li) jest pierwiastkiem śladowym, zaliczanym do grupy metali alkalicznych. Występuje w morzach, oceanach, wodach pitnych, a także skałach magmowych. W ludzkim ciele lit nie odpowiada za żadne procesy życiowe, jednak jego obecność może chronić mózg przed uszkodzeniami, a także stymulować wzrost nowych komórek nerwowych, tzw. neuronów. Dodatkowo, pierwiastek ten zapobiega rozwojowi choroby wieńcowej.
Podobnie jak inne pierwiastki grupy pierwszej, lit jest wysoce reaktywny, żrący i palny. W bezpośrednim zetknięciu ze skórą człowieka, może stanowić niebezpieczeństwo.
1.1. Zastosowanie litu w medycynie
Lit, a dokładniej węglan litu, jest środkiem powszechnie wykorzystywanym w medycynie. Preparaty zawierające sól litową kwasu węglowego stosuje się w leczeniu niektórych chorób oraz zaburzeń psychiatrycznych np. choroby afektywnej dwubiegunowej, depresji, ADHD, Alzheimera.
Sole litu podaje się również pacjentom, którzy zmagają się z alkoholizmem, narkomanią, wypaleniem zawodowym, przewlekłym stresem lub klasterowymi bólami głowy.
2. Przyczyny zatrucia litem
Stosowanie węglanu litu w nadmiernych ilościach może negatywnie wpływać na zdrowie pacjenta, a nawet powodować działanie toksyczne. Wśród stanów, które mogą spowodować toksyczne działanie litu warto wymienić przede wszystkim niedobór wody w organizmie oraz zbyt małe stężenie sodu.
Niedobory te częściej występują u pacjentów leczonych solami litu. Dlaczego tak się dzieje? Nerki osób stosujących leki z węglanem litu wykazują mniejszą zdolność do zagęszczania moczu oraz oszczędzania pierwiastka zwanego sodem. Zarówno odwodnienie, jak i niskie stężenie sodu w organizmie może spowodować mniej efektywnie wydalanie litu z organizmu. Stosowanie dotychczasowej dawki leków z litem może w takiej sytuacji doprowadzić do zatrucia.
Na odwodnienie oraz niedobór sodu w organizmie szczególnie narażone są:
- osoby z podwyższoną temperaturą ciała,
- osoby z biegunką,
- osoby zmagające się z zatruciem pokarmowym,
- pacjentki w okresie okołooperacyjnym,
- osoby stosujące dietę ubogosodową lub dietę redukcyjną,
- osoby stosujące środki moczopędne,
- kobiety ciężarne
- osoby przyjmujące niewielką ilość płynów w ciągu dnia.
3. Zatrucie litem – objawy
Zatrucie litem powoduje konkretne objawy. Wśród tych najczęściej występujących warto wymienić:
- problemy związane z układem pokarmowym np. nudności, biegunkę, bóle brzucha, wymioty,
- osłabienie siły mięśniowej,
- zmęczenie,
- bóle głowy,
- omdlenie,
- skurcze mięśni,
- senność,
- uczucie ciężkości nóg,
- wzmożone napięcie mięśniowe,
- niewyraźną mowę, bełkotanie,
- drżenie rąk,
- drżenie żuchwy,
- problemy z poruszaniem,
- zaburzone widzenie,
- problemy z utrzymaniem stolca lub moczu,
- zaburzenia pamięci,
- obniżony apetyt,
- zaburzenia rytmu serca,
- suchość w błonach śluzowych,
- swędzenie skóry,
- zmiany alergiczne na skórze.
4. Postępowanie w przypadku zatrucia litem
W przypadku, w którym lekarz podejrzewa u pacjenta zatrucie litem, zalecane jest wykonanie pomiaru stężenia pierwiastka we krwi, badania morfologicznego krwi oraz pulsoksymetrii, pomiaru glukozy oraz elektrolitów, a także elektrokardiografii.
W większości przypadków pacjentom wykonuje się płukanie żołądka, które zapobiega wchłonięciu zbyt dużej ilości litu do organizmu.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
