Acyklowir – wskazania, działanie, preparaty i skutki uboczne

Acyklowir jest syntetycznym lekiem przeciwwirusowym, który stosuje się na opryszczkę, ospę wietrzną i półpaśca. Preparaty z acyklowirem są dostępne zarówno bez recepty, jak i na receptę. Co warto wiedzieć?

1. Co to jest acyklowir?

Acyklowir (łac. aciclovirum) to organiczny związek chemiczny i lek przeciwwirusowy. Ta pochodna guanozyny działa hamująco na replikację wirusów: opryszczki Herpes simplex (HSV typu 1 i 2. HSV-1 wywołuje opryszczkę wargową, zaś HSV-2 – opryszczkę narządów płciowych), ospy wietrznej i półpaśca Varicella-zoster (VZV), Epsteina i Barr (EBV) i cytomegalii (CMV).

Zobacz film: "Choroby serca najczęstszą przyczyną zgonów Polaków"

Jak działa aciclovirum? W wielkim uproszczeniu mechanizm działania acyklowiru polega na wbudowywaniu jego struktury w DNA wirusa. Dzięki temu dochodzi do hamowania dalszej replikacji patogenu. Uniemożliwienie namnażania się wirusa sprawia, że objawy chorobowe ustępują.

Wskazaniami do stosowania acyklowiru jest leczenie zakażeń wirusem opryszczki pospolitej, wirusem ospy wietrznej oraz półpaśca, opryszczkowego zakażenia narządów płciowych, opryszczkowego zakażenia rogówki i opryszczkowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Wykorzystuje się go również w celu zapobiegania zakażeniom wirusem cytomegalii po transplantacji i leczenia ciężkich powikłań zakażeń wirusem Epsteina-Barr.

2. Leki zawierające acyklowir

Acyklowir można kupić bez recepty. Lek może być wówczas przyjmowany doustnie w postaci tabletek, a i stosowany zewnętrznie jako krem, żel czy maść. Leki na receptę z acyklowirem są dostępne w postaci zawiesin, tabletek i infuzji. Acyklowir stosuje się zarówno u dorosłych, jak i dzieci.

Leki zawierające acyklowir to:

• Acix,
• Aciclovir Jelfa,
• Antivir,
• Axoviral,
• Hascovir,
• Herplekiesin,
• Herpex,
• Heviran,
• Virulex,
• Viru-POS,
• Zovirax,
• Zovirax Intensive.

3. Zastosowanie acyklowiru

Acyklowir w postaci tabletek wskazany jest w leczeniu:

• zakażeń skóry i błon śluzowych wywołanych przez wirusa opryszczki pospolitej,
• opryszczkowego zakażenie narządów płciowych (z wyjątkiem zakażeń u noworodków oraz ciężkich zakażeń u dzieci ze znacznym upośledzeniem odporności),
• w zapobieganiu nawrotom zakażenia wywołanego przez wirusa opryszczki pospolitej u osób z prawidłową odpornością,
• w zapobieganiu zakażeniom wywołanym przez wirusa opryszczki pospolitej u osób z upośledzoną odpornością,
• w leczeniu zakażeń wywołanych przez wirusa ospy wietrznej i półpaśca.

Lek w postaci maści do oczu wskazany jest w leczeniu opryszczkowego zapalenia rogówki. Lek w postaci kremu, żelu czy maści wskazany jest w miejscowej terapii nawrotowej opryszczki skóry wywołanej przez wirusa opryszczki pospolitej. Roztwór do infuzji, czyli lek w postaci do sporządzania roztworu do infuzji wskazany jest w leczeniu i profilaktyce:

• zakażeń wywołanych przez wirusa opryszczki pospolitej u osób z upośledzoną odpornością,
• leczeniu ciężkiej postaci opryszczkowego zakażenia narządów płciowych u chorych z prawidłową odpornością,
• zakażeń wywołanych przez wirusa opryszczki pospolitej noworodków i niemowląt do 3. miesiąca życia,
• leczeniu zakażeń wywołanych przez wirusa ospy wietrznej i półpaśca u chorych z prawidłową,
• leczeniu zakażeń wywołanych przez wirusa ospy wietrznej i półpaśca u chorych z upośledzoną odpornością,
• leczeniu opryszczkowego zapalenia mózgu.

4. Przeciwwskazania i środki ostrożności

Przeciwskazaniami do stosowania acyklowiru jest uczulenie na tę substancję czynną lub substancje dodatkowe obecne w danym leku.

Ostrożność należy zachować u osób w podeszłym wieku i z zaburzeniami czynności nerek. Nie zaleca się stosowania acyklowiru podczas karmienia piersią, ponieważ związek przenika do mleka matki. Acyklowir w ciąży można podać jedynie w sytuacji, gdy korzyści z przyjęcia leku przez matkę przewyższają ryzyko pojawienia się potencjalnego zagrożenia dla płodu.

Podczas stosowania acyklowiru należy zwrócić uwagę na to, że wchodzi on w interakcje z innymi lekami. To na przykład probenecyd (lek zwiększający wydalanie kwasu moczowego), cymetydyna (lek hamujący receptory H2). Nie należy stosować acyklowiru z zydowudyną (substancja zwalczająca HIV).

5. Działania niepożądane

Acyklowir, jak każda substancja lecznicza, może wywołać skutki uboczne. Zdarza się to jednak rzadko.

Działania niepożądane związane ze stosowaniem substancji to:

• bóle, zawroty głowy,
• biegunka,
• bóle brzucha,
• nudności i wymioty,
• świąd,
• pokrzywka.

Należy pamiętać, że u osób z zaburzoną odpornością, które acyklowir stosują długotrwale bądź cyklicznie, może dojść do uodpornienia się różnych szczepów wirusa na ten związek.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.