Alkoreksja – przyczyny, objawy, leczenie i skutki

Alkoreksja (drunkoreksja, anoreksja alkoholowa) to zaburzenie odżywiania, które polega na ograniczaniu ilości przyjmowanych pokarmów po to, by móc spożywać alkohol bez obaw o przyrost wagi. Osoby cierpiące na alkoreksję chcą zarówno pić napoje wysokoprocentowe (będące źródłem wielu kalorii), jak i mieć szczupłą sylwetkę.

Termin ten zaistniał w 2008, jednak do tego pory nie został formalnie sklasyfikowany jako złożone zaburzenie odżywiania. Ponieważ drunkoreksja jest kompilacją dwóch różnych zaburzeń: nadmiernego spożywania alkoholu oraz niewłaściwych zachowań związanych z przyjmowaniem pokarmów, które przypominają problemy związane z anoreksją, bywa mylona zarówno z anoreksją, jak i alkoholizmem.

Przyczyną działań, jakie podejmują alkorektycy jest obawa o zwiększenie przyrostu masy ciała, do czego może prowadzić picie alkoholu. Osoby, które się z nią zmagają, ograniczają zatem spożywanie pokarmu, dzięki czemu przyjmowany przez nich alkohol nie skutkuje tyciem.

Wiąże się to z unikaniem posiłków lub zmniejszaniem ich objętości po to, by ograniczyć ilość dostarczanych z pokarmem kalorii. Dzięki temu pijąc alkohol nie przekraczają dziennego zapotrzebowania energetycznego (i nie przybierają na wadze). Pierwszymi sygnałami alkoreksji jest głodzenie się przed imprezą, a także obsesyjne myślenie o masie ciała i liczenie kalorii.

Alkoreksja dotyka najczęściej kobiet, jest szczególnie rozpowszechniona w środowiskach szkolnych oraz akademickich. Z tego typu zaburzeniem borykają się najczęściej osoby, które chcą pić alkohol i dobrze się bawić, ale zdają sobie sprawę, że dostarczają tym samym organizmowi wielu pustych kalorii.

U podłoża problemu leży kult pięknego ciała i chęć zdobycia bądź utrzymania szczupłej sylwetki. Przyczyn rozwoju zaburzenia upatruje się w czynnikach osobowościowych, a także sytuacyjnych i biologicznych.

Ryzyko pojawienia się go jest wyższe u osób o niskiej samoocenie oraz dążących do perfekcji, a także tych, które doświadczyły w przeszłości jakichś traumatycznych zdarzeń (np. molestowania seksualnego w dzieciństwie). Nie bez znaczenia jest, zwłaszcza w przypadku studentów, opuszczenie domu rodzinnego i związana z tym utrata kontroli rodzicielskiej.

Leczenie alkoreksji odbywa się w drodze psychoterapii, ale i usuwania powstałych skutków somatycznych zaburzenia.

Tok postępowania terapeutycznego ustala się, biorąc pod uwagę przyczyny zaburzenia. Istotną kwestią jest również:

• uzupełnienie niedoborów, które pojawiły się wskutek zastępowania jedzenia alkoholem,
• nauka i wypracowanie zdrowych nawyków żywieniowych.

W leczeniu alkoreksji należy również uwzględnić potrzebę opanowania uzależnienia od alkoholu, a także terapię skupioną na wyeliminowaniu nieodpowiedniego postrzegania własnego ciała.

Nieleczona alkoreksja może mieć fatalne skutki. Zdecydowanie odbija się na zdrowiu, nie tylko psychicznym. Powikłaniami drunkoreksji mogą być problemy typowe dla nadużywania alkoholu, jak i anoreksji. Chorzy cierpią na niedobory energii, białka, węglowodanów, tłuszczów oraz witamin i składników mineralnych. To grozi niedożywieniem i odwodnieniem.

Typowe jest osłabienie, zmęczenie, męczliwość, osłabienie odporności oraz szarzenie skóry i pogorszenie stanu cery, łamliwość paznokci i włosów, a także zaburzenia hormonalne, skutkujące u dziewcząt zanikiem lub opóźnieniem pojawienia się miesiączki.

Zaburzeniu towarzyszy ryzyko pojawienia się osteopenii (złe odżywienie skutkuje zaburzeniami związanymi z mineralizacją kości), powikłań krążeniowych, chorób układu krwiotwórczego oraz zaburzenia pracy układu nerwowego, mięśnia sercowego i elektrolitowe.

Może także pojawić się nerwica, zaburzenia nastroju czy depresja, ponieważ niedobory pokarmowe pogłębiają problemy ze strony układu nerwowego. Drunkoreksia może bardzo szybko doprowadzić do alkoholizmu.

Ponieważ alkohol nie wywołuje uczucia sytości, a i wzmaga chęć jedzenia, alkoreksja może przybierać formę bulimii. W skrajnych przypadkach może dojść do uszkodzenia trzustki, wątroby i dolegliwości w obrębie układu pokarmowego.