Androstendion - wskazania, przebieg, normy
Androstendion obok dehydroepiandrosteronu (DHEA) należy do androgenów nadnerczowych, czyli hormonów steroidowych wytwarzanych przez warstwę siatkowatą kory nadnerczy. Nadnercza wytwarzają te hormony u obu płci. Dodatkowym źródłem androstendionu u kobiet są natomiast jajniki, zaś u mężczyzn jądra. Sam androstendion ma słabe działanie biologiczne, ale jest prekursorem, z którego konwersji powstają silne androgeny - testosteron i dihydrotestosteron (DHT).
1. Badanie poziomu androstendionu
Badanie poziomu androstendionu jest przeprowadzane w przypadku podejrzenia wirylizacji, czyli rozwoju męskich cech u kobiety. Może to być na przykład:
- nadmierne owłosienie (hirsutyzm),
- obniżenie się głosu,
- zmiana sylwetki,
- silny rozwój mięśni,
- uciążliwy trądzik utrzymujący się po okresie dojrzewania,
- zaburzenia miesiączkowania.
Badanie poziomu androstendionu przeprowadza się także w przypadku podejrzenia sportowca o użycie sterydów anabolicznych.
PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT
Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:
- Interpretacja wyników badań hormonalnych wykonanych w 11 dniu cyklu - odpowiada lek. Beata Sterlińska-Tulimowska
- Problemy ze zdrowiem po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych - odpowiada dr n. med. Bogdan Ostrowski
- Badania hormonów u 24-letniej kobiety - odpowiada dr n. med. Bogdan Ostrowski
2. Surowica krwi
Badanie poziomu androstendionu przeprowadza się z surowicy krwi. Przed badaniem nie trzeba być na czczo, należy jednak pamiętać, że nieco wyższy poziom androstendionu może występować:
- rano,
- w połowie cyklu miesiączkowego
- w czasie ciąży.
Należy poinformować osobę pobierającą krew do badania o dniu cyklu miesiączkowego. Najlepiej wykonywać badanie poziomu androstendionu tydzień przed lub tydzień po miesiączce.
3. Norma androstendionu
Normy androstendionu różnią się w zależności od wieku i płci. Norma androstendionu u mężczyzn wynosi 85-275 ng/dL (czyli 2,8-9,8 nmol/l). U kobiet ilość androstendionu znacznie się waha w zależności od wieku:
- u dziewczynek do 10. roku życia poziom androstendionu może wynosić 8-50 ng/dL,
- u dziewczynek w okresie pokwitania (czyli od ok.10. do ok. 17. roku życia) poziom androstendionu podnosi się, może wynosić 8-240 ng/dL,
- u kobiet w okresie rozrodczym, czyli od 15-18 roku życia do menopauzy poziom androstendionu osiąga wartości 75-205 ng/dL,
- u kobiet po menopauzie poziom androstendionu znacznie spada osiągając wartości poniżej 10 ng/dL.
Normy androstendionu mogą się różnić w zależności od laboratorium wykonującego test, gdyż każde laboratorium osiada własne wartości referencyjne.
3.1. Sterydy anaboliczne
Wysoki poziom androstendionu może być dowodem stosowania przez sportowców nielegalnych sterydów anabolicznych. Poza tym wzrost ilości androstendionu we krwi obserwuje się w przebiegu:
- maskulinizacji (czyli występowaniu u kobiet cech typowych dla mężczyzn np. nadmiernego owłosienia, zmiany barwy głosu, zmiany sylwetki itp.),
- zespołu policystycznych jajników (PCOS) (schorzenie dość powszechne u kobiet w wieku rozrodczym, objawiające się zaburzeniami miesiączkowania, rozwojem nadmiernego owłosienia, trądzikiem, łojotokiem, otyłością, bardzo częsta przyczyna niepłodności),
- zespołu Cushinga,
- niektórych rodzajów nowotworów (np. w czynnych hormonalnie guzach jajnika czy guzach nadnerczy),
- wrodzonego przerostu nadnerczy (schorzenie spowodowane mutacją genu, skutkującą niedoborem enzymu -21- hydroksylazy- biorącego udział w syntezie hormonów kory nadnerczy),
- osteoporozy.
Bardzo wysoki poziom androstendionu, przekraczający wartości 1000 ng/Dl, wskazuje zazwyczaj na obecność czynnego hormonalnie nowotworu.
Zobacz także
3.2. Obniżony poziom androstendionu
Obniżony poziom androstendionumoże pojawiać się w przebiegu:
- anemii sierpowatej,
- zatrzymaniu czynności jajników (np. przedwczesne wygaśnięcie czynności jajników),
- niedoczynności kory nadnerczy.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.