Angina Plauta i Vincenta, czyli „męska angina”. Objawy i leczenie
Angina Plauta i Vincenta to nie tylko rzadka, ale i szczególna postać zapalenia tkanki chłonnej gardła. Chorują na nią wyłącznie mężczyźni, stąd choroba znana jest również jako „męska angina”. Infekcja przypomina typową anginę z tą różnicą, że zmiany w postaci szarawego nalotu zlokalizowane są z reguły na jednym migdałku. Czym jeszcze objawia się choroba i co ją wywołuje? Jak przebiega jej leczenie?
1. Czym jest angina Plauta i Vincenta?
Angina Plauta i Vincenta (Plauta-Vincenta) to specyficzna postać ropnego zapalenia migdałków podniebiennych, dotykająca niemal wyłącznie mężczyzn, zwykle młodych, niedożywionych i zaniedbujących higienę jamy ustnej. Nie bez znaczenia są ubytki zębowe i choroby przyzębia, a także HIV oraz choroby narządów krwiotwórczych.
Choroba swoją nazwę zawdzięcza naukowcom, którzy opisali ją jako pierwsi. To niemiecki lekarz i bakteriolog Hugo Carla Plaut (w 1894 roku) roku oraz francuski lekarz i bakteriolog Jean Henri Vincent (w 1896 roku).
Niegdyś chorobę nazywano: ostrym martwiczym lub wrzodziejącym zapaleniem dziąseł, ostrym błoniastym zapaleniem dziąseł, zapaleniem dziąseł Vincenta czy fusobakteryjnym zapaleniem dziąseł.
2. Przyczyny ropnego zapalenia migdałków podniebiennych
Anginę Plauta-Vincenta, czyli zakażenie błony śluzowej gardła, dziąseł i migdałków podniebiennych, najpewniej wywołują bakterie, jednak lekarze nie są pewni, czy obecne w wymazie z gardła patogeny są przyczyną choroby, czy pojawiają się wskutek wtórnego nadkażenia.
Mowa o wyizolowanych wrzecionowcach i krętkach, takich jak:
- Fusobacterium necrophorum,
- Leptotrichia buccalis,
- Treponema vincenti.
3. Objawy anginy Plauta-Vincenta
Ogólne objawy anginy Plauta-Vincenta są dość łagodne, mogą przypominać anginę paciorkowcową, zwykle dotyczą wyłącznie jednego migdałka. Pojawia się uczucie dyskomfortu w gardle, ból gardła (nasilający się podczas połykania), kłopoty z przełykaniem, nieprzyjemny oddech, metaliczny posmak w ustach, drapanie i suchość w gardle, ból dziąseł, a także stany podgorączkowe i złe samopoczucie. Typowa jest rozbieżność pomiędzy łagodnymi objawami zgłaszanych przez chorych a stanem gardła. Jego stan sugerowałby większą dokuczliwość objawów.
Podczas badania lekarskiego okazuje się, że migdałek – głównie w górnym biegunie - jest pokryty brudnoszarym nalotem. Pod nim występuje głębokie owrzodzenie, stąd oddzielenie nalotu jest przyczyną krwawienia. Obserwuje się także powiększenie i bolesność węzłów chłonnych szyi po stronie zajętego migdałka.
Patologiczne zmiany mogą rozprzestrzeniać się na inne okolice jamy ustnej i objąć drugi migdał, policzki, podniebienie czy dziąsła. Ta wrzodziejąco-błoniasta choroba trwa zwykle od 7 do 14 dni.
4. Rozpoznanie i leczenie anginy
Rozpoznanie anginy Plauta-Vincenta opiera się na szczegółowym wywiadzie z pacjentem oraz badaniu przedmiotowym i zaobserwowaniu objawów klinicznych.
Bardzo ważne jest, by wykluczyć chorobę nowotworową migdałków podniebiennych i ostrą białaczkę. Ponadto anginę tego typu różnicuje się z błonicą i anginą agranulocytarną. W celach diagnostycznych pobiera się wycinek lub wykonuje biopsję.
Patogeny wywołujące chorobę można wykryć zarówno za pomocą rozmazu na szkiełku podstawowym, jak i zidentyfikować poprzez hodowlę na właściwym podłożu.
Leczeniem choroby zajmuje się laryngolog, a terapia polega na zażywaniu antybiotyków z grupy penicylin czy metronidazolu. Pomocne są leki łagodzące objawy choroby, takie jak preparaty przeciwgorączkowe czy i odkażające.
Choroba ustępuje z czasem, a owrzodzenia się goją. Nalot zwykle oddziela się od migdałka po maksymalnie dwóch tygodniach, czasem jednak musi zostać usunięty mechanicznie.
Pomocne są również domowe sposoby leczenia, takie jak płukanie gardła i jamy ustnej roztworem wody utlenionej (1 łyżka na pół szklanki wody przegotowanej) czy roztworem soli kuchennej, a także pędzlowanie nalotu z owrzodzeniem na migdałku 3–6% wodą utlenioną.
Chorobę, jak każde inne zapalenie bakteryjne trzeba leczyć, ponieważ zaniedbane może doprowadzić do groźnych dla zdrowia i życia powikłań (np. zgorzeli krtani, bolesnych ropni, ale i sepsy).
5. Jak zapobiegać anginie Plauta i Vincenta
Znając czynniki ryzyka, aby zapobiegać pojawieniu się infekcji, należy unikać sytuacji i stanów, które jej sprzyjają. Co jest ważne? Na czym polega profilaktyka anginy Plauta i Vincenta?
Kluczowa jest racjonalna, zbilansowana dieta, bogata w warzywa i owoce, a co za tym idzie także w witaminy i minerały. Nie mniej ważne jest dbanie o uzębienie i stan dziąseł, a także przestrzeganie podstawowych zasad higieny jamy ustnej. Warto postawić na aktywność fizyczną – regularną i umiarkowaną, a także zdrowy tryb życia. W przypadku niepokojących dolegliwości w obrębie jamy ustnej należy zwrócić się o poradę do laryngologa bądź lekarza pierwszego kontaktu.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.