Antropofobia – przyczyny, objawy i leczenie

Antropofobia to zaburzenie lękowe z grupy fobii, oznaczające lęk przed ludźmi. Strach może dotyczyć wszelkich sytuacji społecznych. Pojawia się w związku z obecnością każdej osoby, niezależnie od jej wieku, płci, wyglądu czy statusu społecznego. W konsekwencji osoba dotknięta fobią staje się aspołeczna, co znacznie utrudnia codzienne funkcjonowanie. W leczeniu antropofobii kluczowe znaczenie ma terapia poznawczo-behawioralna.

1. Co to jest antropofobia?

Antropofobia (łac. antropophobia) to zaburzenie lękowe z grupy fobii, istotą którego jest lęk przed ludźmi. Niegdyś określano ją jako lęk pustelniczy. Fobia to zaburzenie nerwicowe charakteryzujące się uporczywym lękiem przed konkretnymi przedmiotami, zjawiskami, sytuacjami.

Lęk przed ludźmi jest traktowany jako szczególny przypadek fobii społecznej. O ile bowiem fobia społeczna oznacza strach przed relacjami interpersonalnymi, odrzuceniem i z ośmieszeniem, o tyle antropofobia dotyczy ludzi w ogóle.

Zobacz film: "Kiedy należy zgłosić się do psychiatry?"

Są oni przedmiotem lęku podobnie jak np. pająki w arachnofobii. Termin ten wywodzi się z greki, od słów anthropos (człowiek) i fobos (strach, lęk). Oznaczenie antropofobii w ICD-10 jako F40.1.

Oznacza, że w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 (ang. International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems) zakwalifikowano ją jako zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania (F), zaburzenia lękowe w postaci fobii (40), fobie społeczne, w tym antropofobia (1). Z antropofobią łączą się lękowe wyobcowanie i izolacjonizm.

2. Przyczyny i objawy antropofobii

Przyczyny powstania antropofobii nie są do końca poznane i wyjaśnione. Specjaliści są zdania, ze odpowiadać za nią mogą zarówno zmiany w funkcjonowaniu mózgu oraz czynnik dziedziczenia, jak i trudne doświadczenia, przykre wydarzenia czyzachowania wyuczone. Nie bez znaczenia są zatem predyspozycje genetyczne, ale i wpływ środowiska.

Osoba zmagająca się z antropofobią może odczuwać lęk przed spotkaniami z ludźmi. To dlatego podejmuje nieustanne próby unikania ich, pomimo tego, że wie, iż nie jest to związane z niebezpieczeństwem. Problem staje się nie do zniesienia zwłaszcza podczas przebywania w miejscach publicznych, gdy pojawia się konieczność zabrania głosu czy wygłoszenia przemówienia.

Schorzenie poważnie utrudnia codzienne funkcjonowanie, życie osobiste, rodzinne czy zawodowe. Bywa, że lęk jest na tyle silny, że ogranicza relacje z członkami rodziny, uniemożliwia podjęcie nauki czy znalezienie pracy.

Napady strachu przejawiać się:

• zaczerwieniem skóry,
• drżeniem rąk,
• dusznością,
• potliwością,
• bólem brzucha i nudnościami.
• napięciem psychicznym, rozdrażnieniem, nieumiejętnością odpoczywania,

W przypadku bardzo nasilonej antropofobii osoba chora w wyniku kontaktu z drugą osobą mdleje. W sytuacjach skrajnych chory zamyka się w domu i rezygnuje z kontaktów międzyludzkich. To zaburzenie skłania chorego do prowadzenia zamkniętego, a nawet samotniczego życia.

3. Leczenie lęku przed ludźmi

W sytuacji odczuwania lęku przed ludźmi, należy skontaktować się z lekarzem, psychologiem lub psychiatrą. Kluczowa jest diagnostyka różnicowa i ustalenie, czy zaburzenie ma postać fobii społecznej, czy jest to szczególny rodzaj fobii: antropofobia (panika przed ludźmi, lękowe wyobcowanie i izolacjonizm) bądź socjofobia (obawa przed byciem osądzanym, ocenianym przez innych, powodująca unikanie kontaktów interpersonalnych).

Leczenie zaburzeń lękowych z grupy fobii, istotą których jest lęk przed ludźmi, opiera się głównie na terapii poznawczo-behawioralnej. Jej celem jest rozpoznanie, weryfikacja i zmiana przekonań, opinii, myśli oraz zmiana zachowań.

W terapii stosowana jest:

• restrukturyzacja poznawcza (zmiana sposobu myślenia o sobie i innych),
• psychoedukacja,
• techniki desensytyzacji (stopniowej konfrontacji z sytuacją wywołującą lęk. Cele jest przełamanie strachu, uczenie się swobodnej reakcji na stresogenną sytuację społeczną),
• modelowanie (nabywanie nowych zachowań), relaksacja,

W niektórych przypadkach konieczne są leki, które łagodzą stany lękowe. Zwykle wykorzystuje się farmaceutyki grupy SSRI (np. sertralina paroksetyna, fluwoksamina).

Najważniejsze jest, by w przypadku, gdy lęk przed ludźmi utrudnia życie, podjąć terapię. Nieleczone zaburzenia lękowe mają tendencję do nasilania się, a strach może zacząć obejmować coraz to nowe obiekty czy sytuacje

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.