Arszenik – charakterystyka, zastosowanie, zatrucie
Arszenik – tritlenek di arsenu – to biała, drobnokrystaliczna, bezzapachowa i bezsmakowa substancja. Związek ten jest też silnie toksyczny i trujący. Choć dziś rzadko słyszy się o wykorzystaniu arszeniku do popełnienia zbrodni, to wciąż odnotowywane są przykłady zatrucia tym związkiem chemicznym. Jednak arszenik ma też zastosowanie w medycynie.
1. Zastosowanie arszeniku
Arszenik wykorzystywana jest jako trucizna na gryzonie. Do roku 1956 w Polsce był używany do wyrobu farb. Produkowano z niego też szkoło, emalie, był wykorzystywany jako środek do konserwacji skór i drewna. Arszenik miał też zastosowanie w stomatologii – służył do niszczenia miazgi zębowej. Ze względu na trujące działanie arszeniku powyższe zastosowania wyszły już z użycia.
2. Arszenik w medycynie
Od wieków arszenik stosowany był jako trucizna – skuteczna i nie do uchwycenia przez zmysły. Jego negatywną stronę coraz częściej przykrywa działanie medyczne. Arszenik wykorzystywany jest jako lek przeciwnowotworowy w leczeniu ostrej białaczki promielocytowej. Tego typu działanie arszeniku zaobserwowano w XX wieku. Podanie doustne zakończyło się jednak niepowodzeniem. Inaczej stało się w próbach podania dożylnego – dały one wynik pozytywny.
Leczenie nowotworu arszenikiem wykazuje niewielkie działania uboczne. Działania niepożądane arszeniku, jeśli się pojawiały, miały niewielkie nasilenie i szybko mijały. Jako lek arszenik stosuje się po niepowodzeniu chemioterapii lub w nawrocie choroby.
3. Objawy zatrucia arszenikiem
Dziś rzadko kto słyszy o celowym wykorzystaniu arszeniku do pozbawienia kogoś życia. Na zatrucie tym związkiem narażone są osoby, które w swojej pracy mają z nim kontakt. W jaki sposób może dojść do zatrucia arszenikiem? Poprzez spożycie, wdychanie, a także wniknięcie do organizmu przez skórę, włosy, paznokcie. Zatrucie arszenikiem daje konkretne objawy. Zalicza się do nich: bóle głowy, metaliczny posmak i nadmiar śliny w ustach, nadmierne pocenie, oddech o zapachu czosnku, pragnienie, biegunkę, wymioty, krwiomocz, utratę przytomności. Ostre zatrucie może wywołać już 70-200 mg związku.
Może też dojść do podtruwania arszenikiem (dawka 10-50 mg na dobę). Wtedy u osoby podtruwanej wystąpią zmiany skórne (np. ściemnienie skóry), zaczną wypadać włosy, pojawią się bóle brzucha, mięśni, zapalenie błony śluzowej nosa i oczu.
Zobacz także:
4. Płukanie żołądka
Najważniejsze jest, by pomoc medyczna została udzielona jak najszybciej. Jeśli tak się nie stanie, w ciągu kilku lub kilkunastu godzin dojdzie do zgonu osoby, która się zatruła arszenikiem. Leczenie, podobnie jak przy innych zatruciach, obejmuje zazwyczaj płukanie żołądka. Pacjentowi podaje się też leki, których zadaniem jest niedopuszczenie do dalszych szkodliwych działań arszeniku.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.