Ataksja glutenowa – czym jest i jak się objawia. Jak leczyć ataksję glutenową
Ataksja glutenowa jest stosunkowo rzadkim powikłaniem wrażliwości na gluten. Mówi się o niej, kiedy gluten zaburza funkcjonowanie części mózgu zwanej móżdżkiem, co w efekcie zakłóca płynność ruchów oraz powoduje trudności z utrzymaniem równowagi. Czym jeszcze objawia się ataksja glutenowa? W jaki sposób leczyć zaburzenie?
1. Co to jest ataksja glutenowa?
Ataksja glutenowa jest zaburzeniem koordynacji ruchowej, które powiązane jest ze spożywaniem glutenu. Uważa się, że u chorych, uwalniane podczas trawienia glutenu przeciwciała, atakują odpowiadający za zborność ruchów móżdżek.
Ataksja glutenowa występuje najczęściej u pacjentów powyżej 50. roku życia. Co ciekawe, nie u wszystkich zgłaszających problem ze strony układu nerwowego pacjentów obserwuje się charakterystyczne dla chorób glutenozależnych zmiany w jelitach.
1.1. Czym jest gluten?
Gluten to białko powszechnie występujące w nasionach pszenicy, żyta, czy jęczmienia. Czasem zanieczyszczony nim jest także owies. Gluten występuje nie tylko w produktach zbożowych. Znaleźć go można również w wielu rodzajach żywności przetworzonej.
Chociaż najczęściej jest dobrze tolerowany, to jednak u niektórych może wywoływać niepożądane reakcje organizmu. Wrażliwość na gluten może objawiać się zarówno ze strony układu pokarmowego, jak i układu nerwowego.
Do najczęstszych chorób związanych z glutenem należą celiakia (choroba trzewna), alergia na pszenicę oraz nadwrażliwość na gluten.
2. Jak objawia się ataksja glutenowa?
Najczęściej objawy ataksji glutenowej zaczynają się dość łagodnie, a z czasem zaczynają się nasilać. Do charakterystycznych symptomów należą:
- niezborność ruchów,
- zaburzenia chodu, trudności z utrzymaniem równowagi,
- uczucie niezgrabności,
- trudności przy zapinaniu i odpinaniu guzików,
- oczopląs,
- trudności z mówieniem.
Czasem objawy ataksji glutenowej mogą występować także w połączeniu z miokloniami (niespodziewane, krótkotrwałe skurcze mięśni).
3. Leczenie ataksji glutenowej
Niestety chorzy, u których pojawiają się tylko objawy neurologiczne, są zdecydowanie później diagnozowani w kierunku celiakii niż pozostali pacjenci. Dlatego też osoby, które zauważą u siebie niepokojące objawy, mogące wskazywać na ataksję glutenową powinny jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.
Ataksja glutenowa jest stanem, poddającym się leczeniu. O przebiegu terapii zawsze decyduje lekarz na podstawie stanu chorego oraz wyników przeprowadzonych badań. Zwykle podstawą leczenia jest dieta bezglutenowa, po której obserwuje się stabilizację lub wycofanie objawów.
4. Czym jest dieta bezglutenowa?
Stan neurologiczny pacjentów z ataksją glutenową poprawia się zwykle po eliminacji zboża glutenowego lub ich składników. Ważne jest, by z menu zostały wykluczone nawet śladowe ilości glutenu.
W praktyce oznacza to rezygnację z tradycyjnego pieczywa, różnego rodzaju kasz, makaronów, czy płatków owsianych. Należy także bardzo dokładnie czytać etykiety, ponieważ gluten zawarty jest w wielu produktach przetworzonych.
Ważne jest także, by dieta bezglutenowa była prawidłowo zbilansowana, tak by u chorych nie pojawiły się niedobory pokarmowe.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
