Badania bakteriologiczne – wskazania, pobranie próbki, etapy
Badania bakteriologiczne, inaczej posiew, to badanie, które służy do stwierdzenia obecności i rozpoznania rodzaju drobnoustrojów w próbkach biologicznych. Badania biologiczne można wykonać z krwi, moczu, kału lub np. wymazu z gardła, czy pochwy. Wykonanie badania bakteriologicznego zajmuje sporo czasu, dlatego wykonuje się je tylko, gdy sytuacja tego wymaga.
1. Badania bakteriologiczne - wskazania
Badania bakteriologiczne wykonuje się, gdy istnieje podejrzenie zakażenia bakteryjnego. Na potrzebę wykonania badania bakteriologicznego może wskazywać np.:
2. Badania bakteriologiczne - pobranie próbki
Badanie bakteriologiczne wymaga pobrania próbki w prawidłowy sposób. Jeśli chcemy wykonać badanie bakteriologiczne krwi, pielęgniarka powinna pobrać nam dwie probówki krwi. Chodzi o to, aby w badaniu bakteriologicznym wykazać zarówno obecność bakterii beztlenowych, jak i tlenowych.
W przypadku pobrania wymazu z pochwy do badania bakteriologicznego powinien to zrobić lekarz ginekolog za pomocą specjalnej wymazówki. W tym wypadku również pobiera się dwie próbki do badania bakteriologicznego jedną z pochwy, a drugą z okolic odbytu. Następnie materiał do badania bakteriologicznego umieszcza się na tzw. podłożu transportowym.
Materiał do badania bakteriologicznego moczu pobiera się samodzielnie w domu. Badanie bakteriologiczne moczu wymaga zakupu jałowego pojemnika na mocz i złapania środkowego strumienia moczu (oznacza to, że pierwszą partię moczu należy oddać do muszli toaletowej, a dopiero następną - występującą w środku mikcji - oddać do pojemnika na mocz).
3. Badania bakteriologiczne - etapy
Badanie bakteriologiczne składa się z kilku etapów. W pierwszym etapie badania bakteriologicznego ma miejsce posiew, czyli umieszczenie materiału biologicznego na podłożu hodowlanym. W badaniach bakteriologicznych najczęściej wykorzystuje się podłoże wzbogacone krwią, co tworzy optymalne warunki do wzrostu różnych mikroogranizmów.
Badania bakteriologiczne najczęściej wykonuje się na płytkach Petriego. Oznacza to, że odrobinę materiału do badania bakteriologicznego rozprowadza się na całej powierzchni podłoża, albo na specjalnie wydzielonych sektorach.
W kolejnym etapie badania bakteriologicznego próbkę na podłożu hodowlanym umieszcza się w warunkach zbliżonych do tych, które panują w ciele człowieka. Dzięki temu możliwy jest wzrost patogenów. Na tym etapie badania bakteriologicznego wzrost można również pobudzić poprzez zachowanie prawidłowego pH oraz poziomu natlenienia.
Hodowanie patogenów w badaniu bakteriologicznym trwa ok. 24-48 h (niektóre patogeny wzrastają zdecydowanie wolniej - tak bywa chociażby w przypadku prątków gruźlicy, przez co czas oczekiwania na wynik badania bakteriologicznego może ulegać wydłużeniu).
PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT
Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:
- Czy Escherichia coli jest naturalną florą bakteriologiczną jelit? - odpowiada dr n. med. Krzysztof Gierlotka
- Czy badanie bakteriologiczne plwociny potwierdzi podejrzenia lekarza? - odpowiada lek. Konstanty Dąbski
- Czym różni się badanie z wymazu ze zmian skórnych bakteriologiczne od badania w kierunku Propionibacterium acnes? - odpowiada lek. Tomasz Budlewski
Trzeci etap badania bakteriologicznego to izolacja. Na tym etapie badania bakteriologicznego izolowane są drobnoustroje. Izolacja ma na celu identyfikacje patogenów.
Identyfikacja w badaniu bakteriologicznym jest wykonywana za pomocą testów manualnych, biochemicznych i automatycznych. Ten etap badania bakteriologicznego jest uzupełniany o diagnostykę mikrobiologiczną.
Ostatnim etapem badania bakteriologicznego jest antybiogram. Na tym etapie badania bakteriologicznego określa się wrażliwość mikroorganizmów na leki. Dzięki temu możliwe jest odpowiednie dobranie leczenia.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.