Badanie elektrofizjologiczne w okulistyce
Badania elektrofizjologiczne w okulistyce to badania oczu polegające na obserwacji zmian prądów czynnościowych w obrębie gałki ocznej, mięśni oka i okolicy wzrokowej kory mózgowej. W wyniku pobudzenia bodźcem zewnętrznym możliwe jest zbadanie czynności gałki ocznej, co pozwala na zdiagnozowanie ewentualnych nieprawidłowości występujących w strukturach budujących gałkę oczną.
1. Na czym polega badanie elektrofizjologiczne w okulistyce?
Wśród badań elektrofizjologicznych wyróżnia się:
- elektronystagmografię (ENG) - podczas badania obserwowany jest oczopląs, badanie stosowane jest w chorobach układu nerwowego i narządów równowagi (neurologia i otolaryngologia);
- elektromiografię (EMG) - rejestrowanie wyładowań elektrycznych powstających we włóknach mięśni oczu podczas skurczu;
- wywołane potencjały wzrokowe (BVER lub BVEP) - zapisywanie zjawisk elektrycznych powstających w korze wzrokowej podczas krótkotrwałego pobudzenia siatkówki, są one wynikiem procesów hamowania i pobudzania w licznych synapsach drogi wzrokowej;
- elektroretinografię (ERG) – rejestrowanie czynnościowego potencjału elektrycznego powstającego na siatkówce w wyniku zadziałania krótkotrwałego bodźca (błysku), potencjał ten składa się z fazy wolnej i szybkiej, a na wykresie zapisywany jest w postaci linii krzywej;
- elektrookulografię (EOG) - rejestrowanie zmian potencjału podstawowego oka, które świadczą o czynności elektrycznej siatkówki, między siatkówką a rogówką znajduje się stała różnica potencjałów, jeżeli po obu stronach gałki ocznej przyłożymy elektrody, to dodatni ładunek będzie po stronie rogówki, w wyniku poruszania się gałki oka będzie zmieniał się potencjał na siatkówce, który jest rejestrowany przez urządzenie.
To ostatnie badanie znalazło zastosowanie w określeniu stopnia zmian organicznych siatkówki. Wykazuje niekiedy większą czułość w niektórych chorobach plamki w porównaniu z ERG.
2. Wskazania i przebieg badań elektrofizjologicznych w okulistyce
Badania elektrofizjologiczne w okulistyce wykonuje się, gdy zachodzi podejrzenie:
- toksycznego uszkodzenia siatkówki;
- chorób zwyrodnieniowych i naczyniowych siatkówki;
- całkowitego zaniku nerwu wzrokowego lub jego pourazowe przecięcie;
- zmian organicznych siatkówki w chorobach tapetoretinalnych;
- zapalenia nerwu wzrokowego;
- porażenia lub niedowładu mięśniowego;
- nużliwości mięśniowej oka;
- częściowego zaniku nerwu wzrokowego w wyniku jego toksycznego uszkodzenia (np. po lekach, alkoholu, nikotynie);
- wewnątrzgałkowe zapalenie nerwu.
Badania elektrofizjologiczne w okulistyce stosuje się także w celu różnicowania obrzęku tarczy, wywołanego wzmożonym ciśnieniem wewnątrzczaszkowym (np. z powodu guza), od wewnątrzgałkowego zapalenia nerwu.
Porażenia lub niedowłady mięśniowe, np. w zezie porażennym, spastycznym, nużliwości mięśniowej oka (myasthenia gravis) czy też zabiegi chirurgiczne zmniejszające ucisk na nerw wzrokowy, także są wskazaniem do wykonania badań elektrofizjologicznych oka.
Badanie przeprowadza się przy użyciu aparatu elektroencefalograficznego po uprzednim znieczuleniu oka. Na oko zakłada się elektrodę czynną, która za pomocą specjalnych błysków oświetla oko. Badanie trwa od kilkunastu do kilkudziesięciu minut. Zapis badania elektrofizjologicznego rejestrowany jest zazwyczaj na papierze za pomocą specjalnych pisaków.
Jedynie po elektromiografii (EMG) występuje powikłanie w postaci niegroźnego wylewu krwi z naczyń spojówki.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.