Badanie palpacyjne piersi
Rak piersi jest najczęściej diagnozowanym nowotworem złośliwym u kobiet. Badania przeprowadzone na terenie Polski dowodzą zatrważającej statystyki: 11 000 zachorowań i 5 000 zgonów rocznie. Skutecznym, a jednocześnie najprostszym orężem w walce z nowotworem sutka jest dające miarodajne rozpoznanie palpacyjne badanie piersi oraz samobadanie piersi. Szybka reakcja na pierwsze zmiany w piersiach znacząco zwiększa szanse wyleczenia.
Badanie palpacyjne piersi
Badanie palpacyjne piersi jest badaniem rutynowym, wykonywanym podczas każdej konsultacji ginekologicznej i przedmiotem obowiązkowej, comiesięcznej samokontroli każdej kobiety, która ukończyła 25. rok życia.
Badanie w gabinecie lekarskim powinno być przeprowadzone w warunkach pełnej intymności. Pacjentka powinna być rozebrana do pasa. Prawidłowo wykonane badanie składa się z dwóch części: oglądania i badania palpacyjnego, obejmującego badanie piersi i regionalnych węzłów chłonnych.
Badanie piersi u ginekologa
W pierwszej kolejności lekarz dzieli optycznie pierś na cztery kwadranty: przyśrodkowo-górny, przyśrodkowo-dolny, boczny-dolny i boczny-górny. Taka metoda pozwala na stosunkowo dokładne zlokalizowanie położenia zmiany. Dalej lekarz przechodzi do oceny zarysu i symetrii piersi. Następnie doszukuje się wszelkich:
- wciągnięć skóry,
- wciągnięć brodawki,
- zaczerwienień,
- pogrubień, świadczących o występowaniu nacieku,
- owrzodzeń,
- guzków na skórze sutka.
Każdy z wymienionych powyżej objawów powinien zwrócić uwagę badającego i być powodem natychmiastowej diagnostyki. Najczęściej wykrywane są łagodne zmiany w piersiach, ale zawsze muszą być one dokładnie zbadanie.
Badanie palpacyjne na stojąco i leżąco
Badanie palpacyjne przeprowadzane jest w dwóch pozycjach: stojącej i leżącej.
Na początku pacjentka proszona jest o położenie się na kozetce, z ręką po stronie badanej ułożonej za głową. W następnej kolejności lekarz płasko ułożoną ręką przesuwa się po całej piersi , lekko uciskając ją ku klatce piersiowej w poszukiwaniu ewentualnych zmian. Po kontroli całej piersi, tj. wszystkich czterech kwadrantów, niezbędne jest zbadanie górnej, zewnętrznej przestrzeni, tak zwanego ogona pachowego, czyli przestrzeni między dołem pachowym a piersią, gdzie ryzyko umiejscowienia zmiany jest największe, ze względu na fizjologiczny układ przepływu limfy. Taki sam schemat postępowania dotyczy drugiej piersi.
Następnie badanie przeprowadza się na siędząco, w zupełnym rozluźnieniu, z rękoma opuszczonymi wzdłuż tułowia. Taka pozycja umożliwia badanie węzłów chłonnych jako przewodu wyczuwalnego między palcami a żebrami. Każde zgrubienie, nienaturalnie miejscowe stwardnienie wymaga przeprowadzenia dodatkowych badań.
W dalszej kolejności bada się wgłębienie powyżej obojczyka.
Na koniec, jeśli pacjentka zgłasza wyciek z brodawki, lekarz może poprosić badaną o jej uciśnięcie lub zrobić to sam. Wszelka wydzielina poza okresem laktacji jest objawem patologicznym.
Samobadanie piersi
Tak jak wspomniane było wcześniej, badanie palpacyjne gruczołu piersiowego powinno być elementem każdej wizyty u ginekologa czy lekarza rodzinnego, a także comiesięcznego samobadania piersi.
Każda kobieta, która ukończyła 25. rok życia powinna raz w miesiącu, najlepiej około 10. dnia cyklu przeprowadzić samobadanie piersi według schematu podanego powyżej. Wszystkie wymienione odchylenia od normy powinny być sygnałem alarmowym i być powodem jak najszybszej wizyty kontrolnej u swojego lekarza.
W celu zwiększenia precyzji wskazane jest badanie piersi przy lustrze, z ustawieniem dodatkowego źródła światła, na przykład w postaci lampki po stronie badanej. Zawsze także warto poprosić partnera o pomoc.
Źródła
- Jassem J., Krzakowski M., Rak piersi. Praktyczny przewodnik dla lekarzy., Via Medica, Gdańsk 2009, ISBN 978-83-7555-161-7
- Czekanowski R. Choroby gruczołu sutkowego - menopauza - hormonalna terapia zastępcza, Borgis, Warszawa 2003, ISBN 83-85284-37-0
- Bręborowicz G. Ginekologia i położnictwo, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005, ISBN 83-200-3082-X
- Czech A., Tatoń J. Diagnostyka internistyczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005, ISBN 83-200-3156-7
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
